بۇگىن ورتالىق كوممۋنيكاسيالار قىزمەتىندە ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتى شەكارا قىزمەتىنىڭ وكىلدەرى بيىلعى ءبىرىنشى جارتىجىلدىقتا اتقارىلعان جۇمىسقا قاتىستى مالىمەتتەردى جاريالادى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
ءقازىر قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پەريمەترى بويىنشا ۇكىمەت قاۋلىلارىمەن 101 وتكىزۋ پۋنكتى ايقىندالعان.
«ونىڭ ىشىندە اۆياسيالىق، تەڭىز، وزەن، تەمىرجول، اۆتوموبيل وتكىزۋ بەكەتتەرى بار. جۇڭگو حالىق رەسپۋبليكاسىمەن اراداعى شەكارادا 7 وتكىزۋ پۋنكتى اشىلىپ، جۇمىس ىستەپ تۇر. قىرعىز رەسپۋبليكاسىمەن ارادا – 8، وزبەكستان – 11، تۇرىكمەنستان – 2، رەسەي – 51، سونداي-اق 3 تەڭىز جانە 19 اۆياسيالىق وتكىزۋ پۋنكتى جاساقتالعان. وتكىزۋ پۋنكتەرىنىڭ بارلىعى مەملەكەتتەر اراسىنداعى كەلىسىمدەرگە سايكەس شتاتتىق رەجيمدە جۇمىس ىستەپ تۇر»، - دەدى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتى شەكارا قىزمەتىنىڭ شەكارالىق باقىلاۋ دەپارتامەنتى باستىعىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى عاني ءاعادىلوۆ.
وتكىزۋ پۋنكتەرىندە شەكاراشىلار قۇجاتتاردى تەكسەرۋ بارىسىندا شەكارادان ءوتۋ زاڭدىلىعىن قاداعالايدى. شەكارا بۇزۋشىلاردى انىقتاۋ، سونداي-اق شەكارا ارقىلى تىيىم سالىنعان ماتەريالدار مەن زاتتاردى الىپ ءوتۋدىڭ جولىن كەسۋ ماقساتىندا كولىك قۇرالدارى تەكسەرىلەدى. تىيىم سالىنعان ماتەريالدار مەن زاتتار ساناتىنا قارۋ-جاراق، ءوق-دارى، ەسىرتكى، جارىلعىش، ۋلاندىرعىش، راديواكتيۆتى زاتتار جاتادى.
«بىلتىرمەن سالىستىرعاندا، 2023 جىلدىڭ 7 ايىندا ادامدار مەن كولىكتەردىڭ شەكارادان ءوتۋى ەكى ەسەگە ارتقان. بۇعان ەلىمىزدىڭ كولىكتىك-ترانزيتتىك الەۋەتىن ارتتىرۋ، جاڭا اۋە باعىتتارىن اشۋ، كەلۋ ءتۋريزمىن دامىتۋ ماقساتىندا شەتەلدىكتەر ءۇشىن ۆيزالىق جانە يمميگراسيالىق ەرەجەلەردى جەڭىلدەتۋ ىقپال ەتتى. اتالعان كەزەڭدە مەملەكەتتىك شەكارا ارقىلى جالپى 20 ملن 527 مىڭ 689 ادام، 4 ملن 492 مىڭ 435 كولىك وتكىزىلدى. تاۋلىگىنە ورتا ەسەپپەن 190 مىڭ ادامعا دەيىن (ونىڭ ىشىندە 90 مىڭعا دەيىن شەتەلدىك) جانە 30 مىڭعا دەيىن كولىك وتەدى»، - دەدى عاني ءاعادىلوۆ.
اتاپ ايتقاندا، ەلىمىزگە كەلەتىندەردىڭ اعىنى ارتىپ كەلەدى. سونىمەن قاتار قازاقستانعا زاڭسىز نەمەسە جالعان قۇجاتتارمەن كىرۋگە ارەكەت جاساعان شەتەلدىكتەردىڭ سانى ارتتى. ەلگە كىرۋ ءارى مەملەكەت اۋماعىنان شىعۋ وتكەلىندە بوتەن جانە جالعان قۇجاتتار مەن قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۆيزالارىن قولدانعان 150-دەن استام ادام ۇستالدى. بۇل ادامدار ەلگە كىرگىزىلمەي، ءوز ەلدەرىنە دەپورتاسيالاندى.
ونىڭ ايتۋىنشا، زاڭنامانى بۇزعانى ءۇشىن 5 مىڭنان استام ادام جانە 10 كولىك كومپانياسى اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلدى. مۇنىمەن قوسا، قىلمىس جاساعانى ءۇشىن ىزدەۋدە جۇرگەن 227 قازاقستان ازاماتى مەن شەتەلدىكتەر ۇستالدى.
«پاسپورتتىق باقىلاۋ بارىسىندا شەت مەملەكەتتەردىڭ ازاماتتىعىن العان قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 254 ازاماتى انىقتالدى. بۇل ادامداردى قازاقستان ازاماتتىعىنان شىعارۋ جانە اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋ ءۇشىن ىشكى ىستەر ورگاندارىنا تاپسىرىلدى»، - دەدى شەكارالىق باقىلاۋ دەپارتامەنتى باستىعىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى.
بۇدان بولەك، 324 جاعدايدا 2،8 ملرد تەڭگەدەن استام سوماعا شەتەل ۆاليۋتاسىن اكەتۋدىڭ جولى كەسىلدى. بۇدان بولەك، 184 ملن تەڭگەدەن استام سوماعا زەرگەرلىك بۇيىمداردى زاڭسىز اكەلۋدىڭ 12 ارەكەتى انىقتالدى.
«166 جاعدايدا ءارتۇرلى كاليبرلى قارۋلار مەن وق-دارىلەردى شەكارادان زاڭسىز وتكىزۋ ارەكەتتەرى توقتاتىلدى. بۇدان بولەك، ءدىني سيپاتتاعى 3 335 كىتاپ پەن بروشيۋرا انىقتالىپ، ساراپتاماعا بەرىلدى»، - دەدى عاني ءاعادىلوۆ.
ۇقك مالىمەتىنشە، بيىل «گەروين»، «كانابيس»، «اۋعان چارسى» دەپ اتالاتىن 940 كەلىدەن استام اۋىر ەسىرتكى زاتتارىن شەكارادان وتكىزۋ قىلمىسىنىڭ جولى كەسىلدى. سونىمەن قاتار تۇركىستان، جامبىل جانە سولتۇستىك قازاقستان وبلىستارىنىڭ وتكىزۋ پۋنكتەرىندە اسا ءىرى كولەمدە ەسىرتكى زاتتارى تاركىلەندى. ەسىرتكى كونترابانداسىنىڭ بارلىق فاكتىلەرى بويىنشا قىلمىستىق ءىس قوزعالدى.
شەكارادا 1،2 مىڭعا جۋىق زاڭ بۇزۋ دەرەگى انىقتالدى
ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتى شەكارا قىزمەتىنىڭ شەكارا كۇزەتى دەپارتامەنتى باستىعىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى سەرىك احمەتقالييەۆتىڭ سوزىنە قاراعاندا، ەسەپتىك كەزەڭدە شەكاراشىلار مەملەكەتتىك شەكارادا 1 183 قۇقىق بۇزۋ دەرەگىن انىقتاپ، زاڭسىز ءىس-قيمىلداردىڭ جولىن كەستى.
«اتاپ ايتقاندا، قىلمىستىق كودەكستىڭ 392-بابىنا سايكەس، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك شەكاراسىن قاساقانا زاڭسىز كەسىپ وتكەنى ءۇشىن 68 ادام جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلدى. سونىمەن قاتار اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق كودەكسىنىڭ 510-بابىنا سايكەس، شەكارا رەجيمىن جانە جەكەلەگەن جەرلەردە بولۋ ءتارتىبىن بۇزعان 703 ادام جازالاندى»، - دەدى س. احمەتقالييەۆ.
ونىڭ ايتۋىنشا، قازاقستان رەسپۋبليكاسى اۋماقتىق سۋلارىنىڭ جانە ىشكى سۋلارىنىڭ رەجيمدەرىن بۇزعانى ءۇشىن 68 ادام ۇستالدى. مۇنىمەن قوسا، اتالعان كودەكستىڭ 514-بابىنا سايكەس، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك شەكارا رەجيمىن بۇزعانى ءۇشىن 344 ادام جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلدى.
«كاسپيي تەڭىزىندە بالىق رەسۋرستارىن زاڭسىز اۋلاۋعا قارسى ءىس-قيمىل ناتيجەسىندە 240 شاقىرىمنان استام براكونەرلىك بالىق اۋلاۋ قۇرالدارى تاركىلەندى. بۇل كورسەتكىش وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا ەكى ەسە ءوستى. وسى ورايدا تابيعي مەكەندەۋ ورتاسىنا 592 بەكىرە تۇقىمداس بالىق جانە 5 256 ۇساق بالىق جىبەرىلدى. 1،5 ملرد تەڭگەدەن استام سوماعا ەكونوميكالىق زالال كەلتىرۋگە جول بەرىلمەدى»، - دەدى شەكارا كۇزەتى دەپارتامەنتى باستىعىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى.
ءقازىر مەملەكەتتىك شەكارانى قورعاۋعا 1200-دەن استام ەرىكتى ادام جۇمىلدىرىلعان. ولاردىڭ كومەگىمەن جىل باسىندا 60 قۇقىق بۇزۋ ارەكەتى توقتاتىلدى.
«زاڭسىز كوشى-قون ارنالارىنىڭ نەگىزگى باعىتتارى وڭتۇستىك كورشىلەردەن باستالىپ، رەسەي فەدەراسياسى ارقىلى جانە ودان ءارى ەۋروپا وداعى ەلدەرىمەن جالعاسادى. كەيىنگى كەزدە وزگە ەلدەر ازاماتتارىنىڭ شەكارانى بۇزۋ ارەكەتتەرى جيىلەپ كەتتى. ولار ءبىزدىڭ ەلگە ترانزيتپەن نەمەسە تۋريستىك ۆيزامەن كەلىپ، كورشى رەسەيگە زاڭسىز كەتۋگە تىرىسادى. تەك بيىلعى شىلدە ايىندا شەكارا قىزمەتى قازاقستان-رەسەي شەكاراسىن زاڭسىز كەسىپ ءوتۋ مۇمكىندىگىن ىزدەپ جۇرگەن شەتەلدىك 210-نان استام ازاماتتى انىقتادى. ولارعا قاتىستى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اكىمشىلىك-قۇقىقتىق شارالارى قولدانىلىپ، ەلدەن شىعارىلدى»، - دەدى س. احمەتقالييەۆ.
بۇل تۇرعىدا زاڭسىز ميگرانتتارعا سىياقى ءۇشىن جاردەم كورسەتەتىن قازاقستان ازاماتتارى دا انىقتالىپ جاتىر ەكەن. ماسەلەن، باتىس قازاقستان، اقتوبە جانە قوستاناي وبلىستارىندا شەتەلدىكتەردى تىكەلەي شەكارا سىزىعىنا جەتكىزۋ فاكتىلەرى تىركەلگەن. وسىعان بايلانىستى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك شەكاراسىن زاڭسىز كەسىپ ءوتۋ، ونىڭ رەجيمىن بۇزۋ، سونداي-اق بۇعان جاردەمدەسۋ ازاماتتارىمىز ءۇشىن قىلمىستىق جانە اكىمشىلىك جاۋاپتىلىققا اكەپ سوعادى.