جايلى بازار – باقىتتى قالا كەپىلى

2026 جىلعى 1 قاڭتاردان باستاپ الماتى قالاسىندا جاڭارتىلماعان بازارلار قىزمەتى ۋاقىتشا توقتاتىلادى. مەگاپوليستە قاز-قاتار قونعان كونتەينەر بازارلار كەزەڭى اياقتالىپ كەلەدى.

بازارلاردى جوندەۋ ناۋقانى

كەيىنگى جىلدارى قازاقستاننىڭ ەڭ ءىرى قالاسىنداعى بازار سانى 59-دان 51-گە دەيىن قىسقاردى. بولاشاقتا الماتىدا زامانۋي ساۋدا ورىندارى عانا قالىپ، زامان تالابىنا ىلەسە الماعان ەسكى بازارلار جابىلادى. مەگاپوليس بيزنەس پەن تۇرعىندار ءۇشىن وركەنيەتتى، ءقاۋىپسىز جانە جايلى نىسانداردا ساۋدا جاساۋعا جاعداي جاساماق.

«قازىرگى تاڭدا 29 بازار تولىق جاڭعىرتىلدى، تاعى 21 نىساندا جۇمىس ءجۇرىپ جاتىر. ولاردىڭ قۇرىلىسى 2026 جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن اياقتالادى. ەسكىرگەن «جىبەك جولى» بازارىنىڭ ورنىنا زاماناۋي تۇرعىن ءۇي كەشەنى مەن ساۋدا ورتالىعى بوي كوتەرەدى»، – دەيدى الماتى قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى ولجاس سماعۇلوۆ.

اكىمدىك ساۋداگەرلەردىڭ الاڭداۋشىلىعىن ءتۇسىنىپ وتىر. قايتا جاڭارتۋ كەزىندە شىعىن  كوبەيىپ، ورىن جالداۋ اقىسى دا وسەدى. سوعان بايلانىستى قايتا جاڭعىرتۋ كەزەڭىندە كاسىپكەرلەرگە جەڭىلدەتىلگەن شارتتارمەن ۋاقىتشا ساۋدا ورىندارى ۇسىنىلادى.

ءىرى ساۋدا ورتالىعى

الماتى – ساۋدا مەن مادەنيەتتىڭ توعىساتىن ورتالىعى. مۇندا بازارلار دا قالانىڭ جۇرەگىندەي. وتكەن عاسىردىڭ 90-ىنشى جىلدارى كونتەينەرلىك ساۋدا نۇكتەلەرىنىڭ كوبەيۋى بازارلاردىڭ ءداستۇرلى سۇلۋلىعىن ءبۇلدىردى.

قالادا 50-دەن استام بازار بار. ولاردىڭ كوبى اشىق الاڭدا نەمەسە جارتىلاي اشىق فورماتتا جۇمىس ىستەيدى. كەيىنگى جىلدارى اكىمدىك كونتەينەرلىك ساۋدانى شەكتەپ، زاماناۋي، جايلى بازارلارعا كوشۋ جوسپارىن جۇزەگە اسىرۋدا.

2025 جىلى 30-عا جۋىق بازار جاڭعىرتىلدى. ولاردىڭ ينجەنەرلىك ينفراقۇرىلىمى جاقسارىپ، تازالىق تالاپتارى كۇشەيدى. مۇنداي وزگەرىس بازارلاردى كونتەينەرلەردەن ارىلتىپ، اشىق كەڭىستىكتەرگە اينالدىردى.

كوك بازار – 1875 جىلدان بەرى جۇمىس ىستەيتىن ەڭ تانىمال ساۋدا ورنى. مۇندا دا جاڭا پاۆيلوندار سالىندى، ال كونتەينەرلەر جويىلدى. ول تۋريستەر ءۇشىن تارتىمدى ورىنعا اينالدى. مۇندا كۇنىنە 100 مىڭنان استام ادام كەلەدى.

«وربيتا» بازارى دا – كونتەينەرلەردەن ارىلعان اشىق بازار. قالا ورتالىعىنىڭ وڭتۇستىگىندە ورنالاسقان ساۋدا نۇكتەسىندە كيىم-كەشەك، ەلەكترونيكا ساتىلادى.

«تاستاق» بازارىندا دا كونتەينەر قالمادى. ول – جەرگىلىكتى تۇرعىنداردىڭ كۇندەلىكتى ساۋدا ورنى. اشىق كەڭىستىك، تومەن باعالار، ارنايى دۇكەندەر. مۇندا كونتەينەرلەردىڭ ورنىنا اشىق سورەلەر مەن پاۆيلوندار قولدانىلادى.

دەگەنمەن، كەيبىر بازاردا (مىسالى، باراحولكادا) كونتەينەرلەر ءالى دە  كەزدەسەدى. ءبىراق امبەباپ بازاردا جاڭارتۋ جۇمىستارى قىزۋ ءجۇرىپ جاتىر. بازارلار – قالا ەكونوميكاسىنا ەلەۋلى ۇلەس قوسىپ وتىرعان ساۋدا ورتالىقتارى.

حالىقارالىق تاجىريبە

الەمدە كونتەينەرسىز بازارلار ءداستۇرلى ساۋدا مەن مادەنيەت وشاعى سانالادى. ولار اشىق جەرلەردە ورنالاسقان. مۇنداي بازارلار جەرگىلىكتى ەكونوميكانى قولدايدى، ءتۋريزمدى دامىتادى جانە تۇراقتى دامۋعا ۇلەس قوسادى. مىسالى، قىتايدا اۋا ساپاسىن جاقسارتۋ ءۇشىن بازارلاردى جاڭارتۋ – ماڭىزدى ترەند.

وسى بازارلاردىڭ بارىنە ورتاق دۇنيە – كونتەينەرسىز ديزاين: اشىق سورەلەر، تابيعي جارىق جانە جەرگىلىكتى ونىمدەر. مىسالى، بارسەلوناداعى لا بوكەريا اۋا ساپاسىن جاقسارتۋ ءۇشىن جاڭا جەلدەتۋ جۇيەسىن ەنگىزدى. بۇل دا بولسا الماتى ءۇشىن ۇلگى بولا الادى. جۇڭگو مەن جاپونيادا بازارلار ونلاين ساۋدامەن باسەكەلەسىپ، «اقىلدى» تولەم جۇيەلەرىن ىسكە قوستى.

الماتى بازارلارىن الەمدىك ۇلگىلەرگە سۇيەنىپ جاڭعىرتۋعا بولادى. تۋريستەر ءۇشىن اقپاراتتىق ستەندتەر قاجەت-اق. فەستيۆالدەر ۇيىمداستىرۋ دا كوپشىلىكتى تارتادى.

بازارلار – ساۋدا جاسايتىن ورىن عانا ەمەس، قوعامدىق كەڭىستىك: مۇندا ادامدار اڭگىمەلەسىپ، ارالاسادى، مادەنيەت الماسادى. الماتى تۇرعىندارىن بازارلارعا بارۋعا، ال بيلىك قۇرىلىمدارىن ولاردى ساقتاۋعا شاقىرامىز. جايلى بازار – باقىتتى قالا كەپىلى.