قازاقستاننىڭ ستاتيستيكالىق تاريحى 100 جىلدان استام ۋاقىتقا سوزىلادى. جىل سايىن قازاقستان ستاتيستيكاسى ەل ءومىرىنىڭ ەكونوميكالىق جانە الەۋمەتتىك سالالارىن كوبىرەك قامتيدى.
وسى جىلدىڭ قىركۇيەك –قازان ايلارىندا جوسپارلانعان كەزەكتى ۇلتتىق ساناقتىڭ الدىڭعى ساناقتاردان ايتارلىقتاي ايىرماشىلىعى - العاش رەت online فورماتتا ءوتۋى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz
الماتى ستاتيستيكا دەپارتامەنتىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنىڭ مالىمەتىنشە، ورتا ەسەپپەن ءبىر جىلدا قازاقستاندىق ستاتيستيكا ميلليونداعان كورسەتكىشتەردى قامتيتىن كوپتەگەن ستاتيستيكالىق جۇمىستاردى ورىندايدى، ۇيىمدار مەن ازاماتتاردىڭ سۇرانىستارىمەن جۇمىس جۇرگىزەدى، ەلدىڭ ساندىق ستاتيستيكالىق كورسەتكىشتەرىن جۇيەلى تۇردە جاريالاۋدى ۇيىمداستىرادى جانە 10 جىلدا ءبىر رەت ەل حالقىنىڭ ساناعىن وتكىزەدى.
ول ءۇشىن العاشقى 45 كۇندە 2021 جىلدىڭ 1 قىركۇيەگىنەن 15 قازانىنا دەيىنگى كەزەڭدى قايتا جازا وتىرىپ، قازاقستاننىڭ ءاربىر ازاماتى مىنا سايتقا www.sanag.gov.kz كىرە الادى جانە ءوزىڭىز جانە ءۇي شارۋاشىلىعىڭىز تۋرالى اقپاراتتى تولتىرىڭىز. ساناق قورىتىندىسى بويىنشا سىزگە كەلەتىن حابارلامانى ساناقتان وتكەندىگىڭىز تۋرالى مارتەبەنى راستاۋ ءۇشىن ساقتاۋ قاجەت بولادى. ەكىنشى ءتاسىل – ينتەرۆيۋەرلەردىڭ ءداستۇرلى جاپپاي ءۇي ارالاپ جاسايتىن ساۋالناماسى بيىل 1-30 قازان ارالىعىندا جۇزەگە اسىرىلاتىن بولادى. ول ونلاين فورماتتا ساناقتان وتە الماعان ەل تۇرعىندارىنا ارنالعان.
قازاقستاندىقتار ءۇشىن ساناقتان ءوتۋدىڭ تاماشا مۇمكىندىگى – ساناقتان ونلاين ءوتۋ. سونىمەن، بۇل نەسىمەن ماڭىزدى؟ وسى جانە باسقا سۇراقتارىمىزعا ق ر ااك بنس احمەتوۆا جانار ەلەۋ قىزى جاۋاپ بەرەدى.
- رەسپوندەنتتەر ءۇشىن ساناقتى ونلاين وتۋگە مۇمكىندىك بار. ويتكەنى، ەندى ءاربىر رەسپوندەنت سايتقا كىرىپ، ءوزى ءۇشىن جانە ءۇي شارۋاشىلىعىنىڭ (وتباسىنىڭ) مۇشەلەرى ءۇشىن ساناقتان وتە الادى. بىرىنشىدەن، بۇل پاندەميا جاعدايىندا اۋرۋ جۇقتىرۋ ءقاۋپىن ازايتادى، ويتكەنى ءسىز سۇحبات الۋشىمەن بايلانىسقا تۇسپەۋ مۇمكىندىگىنە يە بولاسىز (ءبىزدىڭ بارلىق سۇحبات بەرۋشىلەرىمىز ۆاكسينالانعان بولسا دا). ەكىنشىدەن، ۋاقىتتى ۇنەمدەيدى جانە رەسپوندەنتتىڭ ءوزى ءۇشىن ىڭعايلى بولادى. ول كەز كەلگەن ۋاقىتتا تولتىرا الادى، سونىمەن قاتار، مىسالى، قولى تيمەي جاتسا، ءۇزىلىس جاساي الادى، كەيىن بوس ۋاقىتى بولعان كەزدە ساناق پاراقتارىن ينتەرنەتتە تولتىرۋدى قايتادان جالعاستىرا الادى. ساناق جۇرگىزۋ كەزىندەگى بايقاۋ بىرلىگى ءۇي شارۋاشىلىعى بولىپ تابىلادى. نەلىكتەن ءۇي شارۋاشىلىعى؟ رەسپوندەنتتىڭ ءوزى دە، ءۇي شارۋاشىلىعىنىڭ قانشا ادامنان تۇراتىنى دا، تۇرعىن ءۇي جاعدايى، وتباسىلىق جاعدايى، ءۇي شارۋاشلىعىنىڭ تۇرلەرى، قانشا بالا بار نەمەسە بالالار كىممەن (اكەسىمەن نەمەسە اناسىمەن) بىرگە تۇراتىنى دا ماڭىزدى، مۇنىڭ ءبارى ادام ساناق كەستەلەرىن وزىنە جانە ءوزىنىڭ ءۇي شارۋاشىلىعىنا (وتباسىنا) تولتىرعان كەزدە كورىنەدى.
- جانار، رەسپوندەنت ءوزى ءۇشىن عانا ەمەس، ءۇي شارۋاشىلىعىنىڭ (وتباسىنىڭ) بارلىق مۇشەلەرى ءۇشىن تولتىرعانى دۇرىس پا؟
- ءيا، سوندىقتان ساناق پاراعى عانا ەمەس، ءۇي شارۋاشىلىعىنىڭ (وتباسىنىڭ) بارلىق مۇشەلەرىنە تولتىرۋ قاجەت جانە ءتىپتى مىندەتتى. بۇل جاعدايدا ءبىز ەلىمىزدىڭ ءاربىر ءۇي شارۋاشىلىعى بويىنشا ستاتيستيكالىق كورسەتكىشتەردى قالىپتاستىرا الامىز.
- ال ەگەر وتباسى مۇشەلەرىنىڭ ءارقايسىسى جەكە ونلاين ساناقتان وتسە، بۇل ءبىر ءۇي شارۋاشىلىعىنىڭ قايتالانۋى بولىپ ەسەپتەلە مە؟
- ەگەر ءار ادام ساناق پاراعىن جەكە-جەكە تولتىرا باستاسا، وندا ءار تولتىرۋشى جەكە ءۇي شارۋاشىلىعىنا اينالادى. تيىسىنشە، ساناق بىزدەگى ءۇي شارۋاشىلىقتارى سانىنىڭ كوبەيتىپ كورسەتۋى مۇمكىن، بۇل دۇرىس ەمەس. سوندىقتان ساناق پاراقتارىن تولتىراتىن ادام ءوز ءۇيىنىڭ (وتباسىنىڭ) بارلىق مۇشەلەرى تۋرالى ءبارىن ءبىلۋى كەرەك. ادەتتە، نەگىزگى بولىگى (ەر ادامدار رەنجىمەيدى) ايەلدەر بولادى، نەگىزىنەن ولار وسىنداي ساۋالنامالاردى تولتىرادى، ويتكەنى ولار بالالارى تۋرالى بارلىق مالىمەتتەردى، ءتىپتى قاي سىنىپتا وقيتىنى تۋرالى جاقسى بىلەدى جانە تەك ايەلدەر بارلىق سۇراقتارعا جاۋاپ بەرە الادى.
- ەگەر ادام تەك ونلاين ساناققا ءوز بەتىنشە قاتىسسا، وندا ەكى ءۇي شارۋاشىلىعى بولىپ ەسەپتەلۋى مۇمكىن. ولاردىڭ ءبىر ءۇي شارۋاشىلىعى ەكەنىن ءبىلۋ ءۇشىن قانشا ۋاقىت كەرەك بولادى؟
- ەگەر ەرەسەك بالا 16 جاستان اسقان بولسا، ساناق پاراعىن تەك ءوزى ءۇشىن تولتىرادى جانە وتباسى مۇشەلەرى دە ونلاين نەمەسە وففلاين رەجيمىندە بولەك تولتىرادى. بۇل ءۇي شارۋاشىلىعىنان ءتۇسىپ كەتەدى جانە وسى تۇرعىن ۇيدە ءبىر ءۇي ەمەس، بىرنەشە ادام بەلگىلەنەدى. بۇل ساناق پاراقتارىن قانشا ادام تولتىراتىنىنا بايلانىستى. ناتيجەسىندە، ارينە، ءبىز ونى بىردەن ەمەس، دەرەكتەردى وڭدەگەننەن كەيىن عانا الامىز. سوندىقتان تاعى دا قايتالايمىن، ساناق قاعازدارىن بىردەن ءۇي شارۋاشىلىقتارىنىڭ (وتباسىنىڭ) بارلىق مۇشەلەرىنە ءبىر ۋاقىتتا تولتىرۋ كەرەك. جوعارىدا اتالعان ءجاسوسپىرىم ءوزى ءۇشىن دە، اتا -اناسى ءۇشىن دە، وسى ءۇي شارۋاشىلىعىندا ونىمەن بىرگە تۇراتىنداردىڭ بارلىعى ءۇشىن دە تولتىرا الادى.
مەنىڭ ويىمشا، ءسىز ونلاين ساناۋدىڭ سوڭعى ءساتىن كۇتپەي-اق، مۇمكىندىگىنشە تەز وتكەنىڭىز ءجون، ويتكەنى كەلۋشىلەردىڭ كوپتەپ كەلۋىنە بايلانىستى سەرۆەرگە شامادان تىس جۇكتەمە بولۋى مۇمكىن. سوندىقتان ۋاقىتتى بوسقا وتكىزبەي، وزىڭىزگە جانە وتباسى مۇشەلەرىڭىزگە 15 قازانعا دەيىن ساناق پاراقتارىن تولتىرعانىڭىز ابزال.