ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە اكادەميك ءابدۋالي قايداردىڭ 100 جىلدىعىنا ارنالعان حالىقارالىق عىلىمي كونگرەسس ءوتتى.
بۇل شارا قازاق جانە تۇركى الەمى عىلىمىنىڭ جاڭا كەزەڭىن بەلگىلەپ، عىلىمي جانە مادەنيەت سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ جارقىن ۇلگىسىنە اينالدى.
كونگرەستى كىرىسپە سوزىمەن باستاعان ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ باسقارما ءتوراعاسى – رەكتورى جانسەيىت تۇيمەبايەۆ اكادەميك ءابدۋالي قايداردىڭ عىلىمي مۇراسى مەن ونى ناسيحاتتاۋدىڭ ماڭىزدىلىعىنا ەرەكشە توقتالىپ ءوتتى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت كەمەل ۇلى توقايەۆتىڭ قۇتتىقتاۋى كونگرەستىڭ رۋحىن كوتەرىپ، عىلىم سالاسىندا ءابدۋالي قايداردىڭ ەسىمىن ارداقتاۋعا ارنالعان شارانىڭ جوعارى دەڭگەيدە ۇيىمداستىرىلعانىن اتاپ ءوتتى. سونىمەن قاتار، حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسىنىڭ پرەزيدەنتى مۇستافايەۆ شاھين، حالىقارالىق «قازاق ءتىلى» قوعامىنىڭ پرەزيدەنتى كەنجەحان ۇلى راۋان، «Türk Dil Kurumu» لينگۆيستيكالىق قوعامىنىڭ ۆيسە-پرەزيدەنتى شاحين حارۋن، ءسوز سويلەپ، تۇركى الەمىنىڭ عىلىمي ىنتىماقتاستىعىنا ۇلەس قوسۋ جولىنداعى اكادەميكتىڭ ەڭبەكتەرىن جوعارى باعالادى.
كونگرەسس اياسىندا اكادەميك ءابدۋالي قايداردىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىن دارىپتەيتىن ارنايى بەينەبايان كورسەتىلدى. بۇل بەينەماتەريال قاتىسۋشىلارعا عالىمنىڭ تەرەڭ ويلارىن، عىلىمداعى سارا جولىن جانە جەكە تۇلعالىق قاسيەتتەرىن ەسكە سالدى.
مودەراتورلار قاتارىندا احمەت بايتۇرسىن ۇلى اتىنداعى ءتىل ءبىلىمى ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى فازىلجان انار مۇرات قىزى جانە فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى اۆاكوۆا راۋشان اميردين قىزى بولدى. ولار شارانىڭ مازمۇنىن جۇيەلى تۇردە باعىتتاپ، پىكىرتالاستاردىڭ كاسىبي دەڭگەيىن قامتاماسىز ەتتى.
كونگرەسستە ءتىل، مادەنيەت جانە جاھاندانۋ، تۇركىتانۋ، ەتنولينگۆيستيكا باعىتتارى بويىنشا باياندامالار جاسالدى. احمەت بايتۇرسىن ۇلى اتىنداعى ءتىل ءبىلىمى ينستيتۋتىنىڭ باس عىلىمي قىزمەتكەرى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور جامال مانكەيەۆا ءابدۋالي قايداردىڭ لينگۆوفيلوسوفيالىق كوزقاراستارى جايلى باياندادى. مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى، اقىن، دراماتۋرگ نۇرلان ورازالين جانە تۇركياداعى ەگە ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى، تۇرىك ءتىلى مەن ادەبيەتى ءبولىمىنىڭ باسشىسى مۋستافا ونەر تۇركىتانۋ مەن قازاق ەتنوسىنىڭ ماسەلەلەرىنە توقتالدى.
عىلىمي جيناقتاردىڭ تۇساۋكەسەرىندە «ەرتەڭىن ويلا ەلىڭنىڭ»، «مادەنيەت ~ وركەنيەت ~ جاھانيات كونتەكسىندەگى گۋمانيتارلىق عىلىم: ءتىل، ەتنوس، قوعام» جانە «حالىق دانالىعى» اتتى جاڭا ەڭبەكتەر ۇسىنىلدى. گۇلدارحان سماعۇلوۆا ەتنولينگۆيستيكا مەن فرازەولوگيا سالاسىنداعى جاڭا باعىتتاردى اتاپ ءوتتى.
كونگرەسس اياسىندا وتكەن كورمەلەر:
• ءابدۋالي قايداردىڭ مۇراسى: عالىمنىڭ سيرەك كەزدەسەتىن قولجازبالارى مەن ەڭبەكتەرى ۇسىنىلدى.
• ۇلت مۇراسى – قولونەر: قازاقتىڭ ۇلتتىق مادەنيەتىن ايشىقتايتىن ءداستۇرلى ونەر تۋىندىلارى كورەرمەن نازارىنا ۇسىنىلدى.
سەكسيالىق ماجىلىستەردە قاتىسۋشىلار ءابدۋالي قايداردىڭ عىلىمي مۇراسىنىڭ قازىرگى تۇركىتانۋ عىلىمى ءۇشىن وزەكتىلىگىن جانە جاس زەرتتەۋشىلەر ءۇشىن تىڭ جول اشاتىن مۇمكىندىكتەرىن تالقىلادى.
بۇل حالىقارالىق كونگرەسس تەك ءابدۋالي قايداردىڭ ەڭبەكتەرىن ناسيحاتتاپ قانا قويماي، قازاق جانە تۇركى عىلىمدارىنىڭ جاڭا كوكجيەگىن اشتى. تۇركى حالىقتارىنىڭ لينگۆيستيكالىق ىنتىماقتاستىعىن نىعايتۋ، مەملەكەتتىك ءتىل مارتەبەسىن كوتەرۋ جانە جاس عالىمداردى عىلىمعا تارتۋ ماسەلەلەرى بويىنشا ناقتى ۇسىنىستار ايتىلدى.
اۆاكوۆا راۋشان اميردين قىزى – فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى
ۋتەمگالييەۆا ناسيحات ادايحانوۆنا – PhD، دوسەنت م.ا.، ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى
كاسپاكبايەۆا گۋلزات بەيسەنگالييەۆنا – PhD دوكتورانت، ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى