سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاسيا مينيسترلىگى سولتۇستىك ارالدى ساقتاۋدىڭ ەكىنشى كەزەڭىنە كىرىستى
قىزىلوردا وبلىسىنداعى كوكارال بوگەتىندە سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاسيا ءمينيسترى نۇرجان نۇرجىگىتوۆ دۇنيەجۇزىلىك بانكتىڭ ەۋروپا جانە ورتالىق ازيا بويىنشا ايماقتىق ديرەكتورى سامەح ۆاحبامەن كەزدەستى.
كەزدەسۋدە تاراپتار سولتۇستىك ارال تەڭىزىن ساقتاۋعا ارنالعان جوبانىڭ ەكىنشى كەزەڭىن ىسكە اسىرۋ ماسەلەسىن تالقىلادى.
قازىرگى ۋاقىتتا سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاسيا مينيسترلىگى جوبانىڭ ەكىنشى كەزەڭىنە قاتىستى تەحنيكالىق-ەكونوميكالىق نەگىزدەمەنى (تەن) ازىرلەۋ جۇمىستارىن اياقتاۋعا جاقىن. وندا كوكارال بوگەتىن قايتا جاڭعىرتۋ جانە بالتىق جۇيەسى بويىنشا تەڭىز دەڭگەيىن 44 مەترگە دەيىن كوتەرۋ، سونداي-اق قىزىلوردا وبلىسى ارال اۋدانىنداعى اقشاتاۋ جانە قامىستىباس كولدەر جۇيەلەرىندەگى سۋ رەسۋرستارىن تۇراقتاندىرۋ ءۇشىن امانوتكەل اۋىلى ماڭىندا گيدروتوراپ سالۋ قاراستىرىلعان.
ناتيجەسىندە سولتۇستىك ارالدىڭ سۋ ايدىنىنىڭ اۋدانى 3913 شارشى شاقىرىمعا دەيىن ۇلعايىپ، سۋ كولەمى 34 تەكشە شاقىرىمعا جەتەدى. تەڭىزدىڭ بۇل دەڭگەيگە دەيىن تولۋى ءۇشىن 4-5 جىل قاجەت.
تەڭىزدى ساقتاۋدىڭ بۇل نۇسقاسى 1913 جىلدان 2019 جىلعا دەيىنگى سىرداريا وزەنى باسسەينىندەگى سۋدىڭ ورتاشا كوپجىلدىق اعىنىن تالداۋ مەن باعالاۋ ناتيجەلەرى، سونداي-اق سۋ قويمالارىنىڭ فيزيكالىق سيپاتتامالارى نەگىزىندە تاڭدالعان. كوكارال بوگەتىن كوتەرۋ جانە نىعايتۋ جونىندە مەليوراسيا جانە سۋ شارۋاشىلىعىنىڭ بۇرىنعى ءمينيسترى ناريمان قىپشاقبايەۆ تا ۇسىنىس جاساعانىن ەسكە سالا كەتەيىك.
«جوبانى ىسكە اسىرۋدىڭ بىرنەشە نۇسقاسىن قارادىق. ەڭ ءتيىمدى شەشىمدى تابۋ ءۇشىن بيىلدىڭ باسىنان باستاپ قىزىلوردا وبلىسى مەن ارال اۋدانى اكىمدىكتەرىنىڭ وكىلدەرىمەن ءبىرقاتار كەڭەس وتكىزىلدى. سونىمەن بىرگە مينيسترلىگىمىزدىڭ ماماندارى جەرگىلىكتى تۇرعىندارمەن جانە قوعامدىق ۇيىمدارمەن بىرنەشە رەت كەزدەستى. ايماققا جۇمىس ساپارى بارىسىندا پارلامەنت دەپۋتاتتارىنىڭ، جوبالاۋشىلاردىڭ، سۋ شارۋاشىلىعى سالاسى ارداگەرلەرىنىڭ جانە باسقا دا مۇددەلى مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ قاتىسۋىمەن ازاماتتارمەن كەزدەسۋ وتكىزدىم. كەزدەسۋدە ارال اۋدانى مەن ارال قالاسىنىڭ تۇرعىندارىنىڭ ۇسىنىستارى تىڭدالىپ، جوبانى جۇزەگە اسىرۋ ماسەلەلەرى تالقىلاندى. تاڭدالعان نۇسقا مەرزىم مەن ناقتى جاعدايلاردى، سونىڭ ىشىندە سىرداريا وزەنى باسسەينىنىڭ جاعدايىن ەسكەرە وتىرىپ، ەڭ قولايلى شەشىم رەتىندە انىقتالدى»، – دەدى سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاسيا ءمينيسترى نۇرجان نۇرجىگىتوۆ.
سامەح ۆاحبا ءوز كەزەگىندە دۇنيەجۇزىلىك بانك سولتۇستىك ارالدىڭ ساقتالۋىنا الداعى ۋاقىتتا دا قاتىسۋعا مۇددەلى ەكەنىن جەتكىزدى. ايتا كەتەيىك، حالىقارالىق قارجى ۇيىمى جوبانىڭ تەحنيكالىق-ەكونوميكالىق نەگىزدەمەسىن ازىرلەۋگە گرانت بولگەن.
«بۇگىن ءبىز بالىق وڭدەۋ زاۋىتىن ارالاپ، جوبانى جۇزەگە اسىرعاننان كەيىن وڭىردە قانشاما جۇمىس ورنى اشىلاتىنىن ءوز كوزىمىزبەن كوردىك. سونىمەن قاتار اۋىل شارۋاشىلىعى، مال شارۋاشىلىعى جانە تۋريزم سياقتى باسقا سالالاردا دا جۇمىسپەن قامتۋ مۇمكىندىكتەرى پايدا بولادى. وسىلايشا بۇل جوبا بۇكىل ءوڭىر ءۇشىن جاڭا ەكونوميكالىق مۇمكىندىكتەرگە جول اشادى. سولتۇستىك ارالدى ساقتاۋ جوباسى ءبىز ءۇشىن وتە ماڭىزدى، ويتكەنى ول بۇكىل الەمگە تۇتاس ءبىر ەكوجۇيەنى قالپىنا كەلتىرۋدىڭ ناقتى ۇلگىسىن كورسەتەدى، – دەدى دۇنيەجۇزىلىك بانكتىڭ ەۋروپا جانە ورتالىق ازيا بويىنشا ايماقتىق ديرەكتورى سامەح ۆاحبا.
مينيسترلىك ازىرلەگەن تەحنيكالىق-ەكونوميكالىق نەگىزدەمە بويىنشا ساراپتاما قورىتىندىسىن الۋ مەرزىمى 2025 جىلدىڭ جەلتوقسان ايىنا جوسپارلانعان.
سولتۇستىك ارالدى ساقتاۋ جوباسى تەڭىزدەگى سۋ كولەمىن ارتتىرۋعا جانە ساپاسىن جاقسارتۋعا، سىرداريا وزەنىنىڭ اتىراۋىن قالپىنا كەلتىرۋگە، ارال تەڭىزى تابانىنان تۇز شوگىندىلەرىنىڭ جەل ارقىلى تارالۋىن ازايتۋعا، سولتۇستىك ارال تەڭىزىنىڭ سۋ رەسۋرستارىن باسقارۋدى جەتىلدىرۋگە، قىزىلوردا وبلىسىنداعى بالىق شارۋاشىلىعىن دامىتۋعا جانە جەرگىلىكتى تۇرعىنداردىڭ ءومىر ءسۇرۋ جاعدايىن جاقسارتۋعا باعىتتالعان.
ەسكە سالا كەتەيىك، جوبانىڭ ءبىرىنشى كەزەڭىنىڭ ناتيجەسىندە سولتۇستىك ارالداعى سۋ كولەمى 42%-عا ارتتى، تەڭىز سۋىنىڭ تۇزدىلىعى شامامەن 4 ەسەگە تومەندەدى، جىل سايىنعى بالىق اۋلاۋ كولەمى 8 مىڭ تونناعا جەتتى. سونداي-اق تەڭىزدىڭ قۇرعاعان تابانىنىڭ 870 شارشى شاقىرىمى سۋعا تولىپ، جەل ارقىلى تۇزداردىڭ تارالۋى ازايدى.