ولشەمدەرى 50 ميلليمەترگە جەتەتىن بۇل كىشكەنتاي تىرشىلىك يەلەرى بۇكىل الەمدە تارالعان.
ولار تەك انتاركتيدادا جانە ماتەريكتەن وتە الىس ورنالاسقان بىرنەشە ارالداردا عانا جوق، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
Massaget.kzء-تىڭ مالىمەتىنشە، بيولوگتار قۇمىرسقالاردىڭ 14 000 ءتۇرى بار ەكەنىن ايتادى. 2022 جىلى عالىمدار جەر بەتىندەگى قۇمىرسقالاردىڭ جالپى سانى 20 كۆادريلليون دەپ حابارلادى. بۇل شىن مانىندە تاڭعالارلىق فاكت. ءبىراق عالىمدار ولاردى قالاي ساناي الدى دەگەن سۇراق تۋىندايدى.
دۇنيە جۇزىندەگى قۇمىرسقالاردىڭ جالپى سانى
جەر بەتىندە 20 كۆادريلليون قۇمىرسقا بار. بۇل زەرتتەۋدىڭ ناتيجەلەرى Proceedings of National Academy of Sciences جۋرنالىندا جاريالانعان. قۇمىرسقالاردىڭ كوپشىلىگى جابايى تابيعاتتا ءومىر سۇرەدى، ءبىراق ادامدارمەن ءتىل تابىساتىندارى بار.
عالىمدار سونىمەن قاتار الەمدەگى بارلىق قۇمىرسقالاردىڭ سالماعى 12 مەگاتوننا ەكەنىن ەسەپتەدى. بۇل ادامزاتتىڭ جالپى بيوماسساسىنىڭ 20% قۇرايدى. ال ەگەر ءسىز قۇمىرسقالاردى جانە جەردەگى بارلىق باسقا جاندىكتەردى الساڭىز، ولار ادامداردان اۋىر بولار ەدى. الەمدە ءار ادامعا شامامەن 2،5 ميلليون قۇمىرسقادان كەلەدى.
شىن مانىندە، الەمدە قۇمىرسقالاردىڭ سانى ودان دا كوپ بولۋى مۇمكىن. عالىمدار وزدەرىنىڭ عىلىمي جۇمىستارىنىڭ بولىگى رەتىندە ازيا مەن افريكانىڭ كەيبىر ايماقتارى تۋرالى دەرەكتەردى ەسەپكە الماعانىن ايتادى. مۇمكىن بۇل اقپارات ءبىر كۇنى ەسكەرىلىپ، زەرتتەۋشىلەر الەمدەگى قۇمىرسقالاردىڭ ناقتى سانىن اتايتىن شىعار.
عالىمدار قۇمىرسقالاردى قالاي سانايدى؟
20 كۆادريلليون قۇمىرسقالاردىڭ ناقتى سانى ەمەس. عالىمدار بۇل سانعا اۆتورلارى جەردىڭ ءارتۇرلى بولىكتەرىندەگى قۇمىرسقالاردىڭ سانىن ەسەپتەۋگە تىرىسقان 489 زەرتتەۋدىڭ ناتيجەلەرىن تالداۋ ارقىلى كەلدى. ايتا كەتۋ كەرەك، بۇل جاندىكتەر ءبىزدىڭ پلانەتادا بىركەلكى ەمەس تارالعان. ولاردىڭ كوپشىلىگى تروپيكالىق ەلدەردە كەزدەسەدى جانە ەڭ ەرەكشە تۇرلەردىڭ وكىلدەرى سوندا تۇرادى. مىسالى، اۋستراليانىڭ تاسمانيا ارالىندا الەمدەگى ەڭ ءقاۋىپتى قۇمىرسقالاردىڭ ءبىرى - بۋلدوگ قۇمىرسقاسى ءومىر سۇرەدى، ولاردىڭ شاعۋىنان جىل سايىن ورمەكشىلەر، جىلاندار جانە اكۋلالاردان گورى كوپ ادام قازا تابادى.
قۇمىرسقالاردىڭ پايداسى مەن زيانى قانداي؟
قۇمىرسقالار وتە كوپ جانە ولار تابيعاتتا وتە ماڭىزدى ءرول اتقارادى. بىرىنشىدەن، ولار توپىراقتى قوپسىتادى جانە تىڭايتادى، سونىڭ ارقاسىندا ءبىز دە تاماق جەيمىز. ولار سونداي-اق وسىمدىك تۇقىمدارىن تاراتىپ، پلانەتامىزدى تابيعاتىنا وڭ پايداسىن تيگىزەدى.
دەگەنمەن، كەيبىر جاعدايلاردا قۇمىرسقالار زيانىن دا تيگىزەدى: ولار ءداندى داقىلداردىڭ تامىرلارىن كەمىرەدى، ارامشوپتەردىڭ تارالۋىنا ىقپال ەتەدى جانە ادام ءۇشىن ءقاۋىپتى ينفەكسيالاردىڭ تاسىمالداۋشىسى بولۋى مۇمكىن.