قازاقستان رەسپۋبليكاسى ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ 2030 جىلعا دەيىنگى كوشى-قون ساياساتىنىڭ جاڭا تۇجىرىمداماسىنىڭ جوباسىن ازىرلەدى، - دەپ حابارلايدى Aqshamnews.kz.
قۇجاتتىڭ نەگىزگى ماقساتى – ميگرانتتاردى ساپالى ىرىكتەۋگە، كوشى-قون اعىندارىنىڭ تەپە-تەڭدىگىنە جانە ادامي كاپيتالدى دامىتۋعا نەگىزدەلگەن ءقاۋىپسىز جانە باسقارىلاتىن كوشى-قون جۇيەسىن قۇرۋ. قازىرگى ۋاقىتتا تۇجىرىمداما ۇكىمەتتە قارالىپ جاتىر.
تۇجىرىمداما مىناداي نەگىزگى باعىتتاردى قامتيدى:
1. Migration.enbek.kz پلاتفورماسى نەگىزىندە كوشى-قون مونيتورينگىنىڭ ءبىرىڭعاي سيفرلىق جۇيەسىن قۇرۋ ارقىلى كوشى-قون اعىندارىن تىركەۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋ. پلاتفورمادا بارلىق ۋاكىلەتتى ورگانداردىڭ دەرەكتەرى ينتەگراسيالاناتىن بولادى: ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگى، ىشكى ىستەر مينيسترلىگى، سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى، عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم مينيسترلىگى جانە باسقا دا ۆەدومستۆولار.
بۇل كوشى-قون پروسەستەرىنىڭ تولىق جانە سەنىمدى بەينەسىن جاساۋعا مۇمكىندىك بەرەدى، سونىڭ ىشىندە ميگرانتتاردىڭ كەلۋى، بولۋى، ءبىلىم الۋى، جۇمىسقا ورنالاسۋى جانە الەۋمەتتىك جاعدايى تۋرالى دەرەكتەر. جينالعان دەرەكتەردىڭ نەگىزىندە كوشى-قون ۇردىستەرىن بولجاۋ، اناليتيكالىق ەسەپتەردى ازىرلەۋ جانە ۋاقتىلى باسقارۋ شەشىمدەرىن قابىلداۋ قامتاماسىز ەتىلەدى.
بۇدان باسقا، enbek.kz جۇيەسىن ۇلتتىق ءبىلىم بەرۋ بازاسىمەن جانە باسقا دا اقپاراتتىق رەسۋرستارمەن ينتەگراسيالاۋ جوسپارلانۋدا، بۇل تۇلەكتەردىڭ، قونىس اۋدارۋشىلاردىڭ جانە مەملەكەتتىك باعدارلامالارعا قاتىسۋشىلاردىڭ جۇمىسقا ورنالاسۋى تۋرالى مونيتورينگتى قامتاماسىز ەتەدى.
بۇل باعىتتى ىسكە اسىرۋ كوشى-قون پروسەستەرىنىڭ اشىقتىعىن، كوشى-قون تاۋەكەلدەرىنە ۋاقتىلى دەن قويۋدى، مەملەكەتتىك رەتتەۋدىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋدى جانە باسقارمالار اراسىنداعى فۋنكسيالاردىڭ قايتالانۋىن جويۋدى قامتاماسىز ەتەدى؛
2. ەڭبەك كوشى-قونىن ىنتالاندىرۋ جانە رەتتەۋ وڭىرلىك ديسپروپورسيانى ازايتۋعا، كاسىپكەرلىك بەلسەندىلىكتى دامىتۋعا، جۇمىسپەن قامتۋدى ارتتىرۋعا، ونىڭ ىشىندە قانداستار مەن ميگرانتتار اراسىندا، الەۋمەتتىك تۇراقتىلىق پەن ادامي كاپيتالدى نىعايتۋ ءۇشىن جاعداي جاساۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
جۇمىس كۇشىنىڭ شىققان جانە ەڭبەك رەسۋرستارىن قابىلدايتىن وڭىرلەر اراسىندا ءوڭىرارالىق مەموراندۋمدار جاساسۋ، شەتەلدىك جۇمىس كۇشىن تارتۋدىڭ رەتتەلۋىن جەتىلدىرۋ، سونداي-اق ءموبيلدى كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ جونىندەگى شارالاردى ىسكە اسىرۋ جوسپارلانۋدا.
ىشكى قونىس اۋدارۋشىلار مەن قانداستاردى قولداۋعا ەرەكشە نازار اۋدارىلادى. تۇجىرىمدامادا ەلدىڭ سولتۇستىك، شىعىس جانە ورتالىق وبلىستارىندا قونىس اۋدارۋعا جانە قونىستانۋعا ارنالعان جىل سايىنعى وڭىرلىك كۆوتالاردى بەكىتۋ كوزدەلگەن. بۇل وڭىرلەردە اۋىل حالقىنىڭ تابىسىن ارتتىرۋعا، ونىڭ ىشىندە جەكە قوسالقى شارۋاشىلىقتارعا جەڭىلدىكپەن كرەديت بەرۋ، كووپەراسيانى دامىتۋ جانە شاعىن بيزنەستى ىنتالاندىرۋ ارقىلى باعىتتالعان جوبالار داميتىن بولادى.
وسى باعىتتى ىسكە اسىرۋ ەڭبەك رەسۋرستارىن وڭتايلى قايتا بولۋگە، جۇمىسپەن قامتۋ دەڭگەيىن ارتتىرۋعا جانە وڭىرلەردىڭ دەموگرافيالىق الەۋەتىن نىعايتۋعا ىقپال ەتەتىن بولادى؛
3. شەتەلدە جۇمىس ىستەيتىن قازاقستان ازاماتتارىنىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋعا، بىلىكتى مامانداردى تارتۋعا، حالىقارالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋعا جانە ەتنيكالىق قازاقتاردى قولداۋعا باعىتتالعان سىرتقى كوشى-قوندى باسقارۋ تەتىكتەرىن جەتىلدىرۋ.
وسى باعىتتىڭ شەڭبەرىندە قازاقستان ازاماتتارىنىڭ ەڭبەك جانە الەۋمەتتىك قۇقىقتارىن قورعاۋ بويىنشا ەۋروپا مەن ازيانىڭ ءبىرقاتار ەلدەرىمەن ەكىجاقتى كەلىسىمدەر جاساسۋ، جۇمىسقا ورنالاسۋ ماقساتىندا شەتەلگە شىعاتىن ازاماتتاردىڭ مونيتورينگىنىڭ سيفرلىق پلاتفورماسىن قۇرۋ، سونداي-اق سىرتقى ەڭبەك كوشى-قونىن باقىلاۋ جانە اقپاراتتىق سۇيەمەلدەۋ تەتىكتەرىن دامىتۋ كوزدەلەدى.
بىلىكتى شەتەلدىك ماماندار مەن شەتەلدىك ستۋدەنتتەردى تارتۋعا ەرەكشە كوڭىل بولىنەدى. سالالىق ۋنيۆەرسيتەتتەر قۇرۋ، ورتالىق ازيا ەلدەرىندە كاسىپتىك باعدارلاۋ كامپانيالارىن وتكىزۋ جوسپارلانۋدا.
بۇدان باسقا، تۇجىرىمدامادا تاريحي وتانىنا ورالعان قانداستاردى قولداۋ شارالارى قاراستىرىلعان. ولاردى ينتەگراسيالاۋ ءۇشىن ءبىرىڭعاي ستاندارت ازىرلەنەدى، قونىستاندىرۋ بويىنشا وڭىرلىك باعدارلامالار ىسكە اسىرىلادى، سونداي-اق «اتا جولى» كارتاسى جەتىلدىرىلەتىن بولادى.
تۇجىرىمداما الەۋمەتتىك ۇيىمشىلدىقتى نىعايتۋعا، كوشى-قون تاۋەكەلدەرىن ازايتۋعا جانە مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان كوشى-قوندى رەتتەۋگە تۇتاس جانە تەڭگەرىمدى ءتاسىلدى قالىپتاستىرادى.
قۇجاتتى قابىلداۋ قازاقستان ءۇشىن قانداي دا ءبىر جاعىمسىز قوعامدىق-ساياسي سالدارعا اكەپ سوقپايدى.
تۇجىرىمدامانى ىسكە اسىرۋ مەملەكەتتىك بيۋدجەتتەن قوسىمشا قارجى قاراجاتىن تالاپ ەتپەيدى. بۇل رەتتە ەڭبەك مينيسترلىگى 73 ءىس-شارا مەن 14 نىسانالى ينديكاتوردى قامتيتىن ءىس-قيمىل جوسپارىن دايىندادى.