پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتتارى پالاتانىڭ جالپى وتىرىسىندا «تولىق ەمەس جۇمىس ۋاقىتى جاعدايلارىنداعى جۇمىس تۋرالى كونۆەنسيانى (175-كونۆەنسيا) راتيفيكاسيالاۋ تۋرالى» زاڭ جوباسىن ماقۇلدادى، دەپ حابارلايدى اlmaty-akshamy.kz
زاڭ جوباسىن ماجىلىستە ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ءمينيسترى سەرىك شاپكەنوۆ تانىستىردى.
بۇل قۇجات 2019 جىلعى 18 قازاندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ حالىقارالىق شارتتار ماسەلەلەرى جونىندەگى ۆەدومستۆوارالىق كوميسسيانىڭ 40-شى وتىرىسىندا قولداۋ تاپقان.
- تولىق ەمەس جۇمىس ۋاقىتى جاعدايىنداعى جۇمىس تۋرالى كونۆەنسيا 1994 جىلعى 24 ماۋسىمدا حالىقارالىق ەڭبەك ۇيىمىنىڭ باس كونفەرەنسياسىندا قابىلداندى. كونۆەنسيا تولىق جۇمىس ۋاقىتىندا جۇمىس ىستەيتىن جۇمىسكەرلەردىڭ قۇقىقتارى سياقتى تولىق جۇمىس ۋاقىتىندا جۇمىس ىستەيتىن قىزمەتكەرلەردىڭ قۇقىقتارى مەن مۇددەلەرىن قورعاۋ جولىندا ۇجىمدىق كەلىسسوزدەر جۇرگىزۋ قۇقىعى، ەڭبەك قاۋىپسىزدىگى جانە ەڭبەكتى قورعاۋ، انانىڭ قۇقىعىن قورعاۋ، جىل سايىنعى اقىلى دەمالىس بەرۋ؛ ەڭبەك جانە جۇمىسپەن قامتۋ سالاسىندا كەمسىتۋشىلىككە جول بەرمەۋ ماسەلەلەرىن رەتتەيدى، – دەدى ەڭبەكمينىنىڭ باسشىسى.
وسى كونۆەنسيا قىزمەتكەرلەر مەن كاسىپورىنداردىڭ جەكەلەگەن ساناتتارىن قوسپاعاندا، ەكونوميكالىق قىزمەتتىڭ بارلىق سالالارىنا قولدانىلادى (كونۆەنسيانىڭ 3-بابى). ءوز كەزەگىندە ەڭبەك كودەكسىمەن، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ باسقا زاڭدارىمەن جۇمىسكەرلەردىڭ جەكەلەگەن ساناتتارىنىڭ ەڭبەگىن قۇقىقتىق رەتتەۋدىڭ ەرەكشەلىكتەرى كوزدەلگەن.
وسىلايشا كونۆەنسيانى قابىلداۋ جۇمىس بەرۋشىلەردى تولىق ەمەس جۇمىس رەجيمى بەلگىلەنۋى مۇمكىن ەمەس سالالاردا (دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسى، قۇقىق قورعاۋ قىزمەتى جانە باسقالار) جۇمىس ىستەيتىن قىزمەتكەرلەر ءۇشىن تولىق ەمەس جۇمىس رەجيمىن بەلگىلەۋگە مىندەتتەمەيتىن بولادى.
ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسىنىڭ مالىمەتتەرىنە سۇيەنسەك، 2021 جىلدىڭ ءتورتىنشى توقسانىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا، ءارتۇرلى سالالارداعى 470 مىڭعا جۋىق قىزمەتكەر تولىق ەمەس جۇمىس ۋاقىتى رەجيمىندە جۇمىس ىستەدى. ولاردىڭ جارتىسىنا جۋىعى اپتاسىنا 20 ساعاتتان از ۋاقىت جۇمىس ىستەدى. ولاردىڭ كوپشىلىگى اۋىل شارۋاشىلىعى، ءبىلىم جانە ونەركاسىپ سالالارىندا جۇمىس ىستەدى، – دەدى سەرىك شاپكەنوۆ.
كونۆەنسياعا سايكەس، «تولىق ەمەس جۇمىس ۋاقىتىندا جۇمىس ىستەيتىن» دەگەن تەرمين تولىق جۇمىس ۋاقىتىندا جۇمىس ىستەيتىن جانە سالىستىرمالى جاعدايدا جۇمىس ىستەيتىن قىزمەتكەردىڭ جۇمىس ۋاقىتىنىڭ قالىپتى ۇزاقتىعىنان از جۇمىس ىستەيتىن جۇمىسكەردى بىلدىرەدى.
كونۆەنسياعا سايكەس، تولىق ەمەس جۇمىس ۋاقىتىندا جۇمىس ىستەيتىن قىزمەتكەرلەردىڭ نەگىزگى جالاقىسى سول ادىستەرمەن ەسەپتەلەتىن تولىق جۇمىس ۋاقىتىندا جۇمىس ىستەيتىن جانە سالىستىرمالى جاعدايداعى قىزمەتكەرلەردىڭ نەگىزگى جالاقىسىنان كەم بولماۋى ءتيىس دەپ كوزدەلەتىن شارالار قابىلدانۋى ءتيىس.
ءوز كەزەگىندە كونۆەنسياعا ۇقساس ۇلتتىق ەڭبەك زاڭناماسىندا قىزمەتكەرلەرگە ەڭبەكاقى تولەۋ سالاسىنداعى مەملەكەتتىك كەپىلدىكتەر كوزدەلگەن (ق ر ەك 103، 106-ب. 1-ت.)
سونداي-اق كونۆەنسيادا تولىق ەمەس جۇمىس ۋاقىتىندا جۇمىس ىستەيتىن قىزمەتكەرلەرگە ارنالعان الەۋمەتتىك قامسىزداندىرۋ جۇيەلەرى تولىق جۇمىس ۋاقىتىندا جۇمىس ىستەيتىن قىزمەتكەرلەرگە ۇقساس بولۋى كەرەك دەپ قاراستىرىلعان. بۇل شارتتار جۇمىس ۋاقىتىنىڭ ۇزاقتىعىنا، جارنالارعا نەمەسە كىرىستەرگە پروپورسيونالدى تۇردە انىقتالۋى مۇمكىن.
وسىعان ۇقساس ۇلتتىق ەڭبەك جانە الەۋمەتتىك زاڭناما تولىق جۇمىس ۋاقىتىندا جۇمىس ىستەيتىن قىزمەتكەرلەرمەن سالىستىرعاندا تولىق ەمەس جۇمىس ۋاقىتىندا جۇمىس ىستەيتىن قىزمەتكەرلەردىڭ قۇقىقتارىن شەكتەمەيتىنىن اتاپ وتكەن ءجون.
اتاپ ايتقاندا، مىندەتتى الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋ جۇيەسىنەن تابىستى جوعالتۋ بويىنشا تولەم قىزمەتكەردىڭ ورتاشا ايلىق ساقتاندىرىلعان كىرىسىنىڭ مولشەرىنە جانە ونىڭ جۇيەگە قاتىسۋ وتىلىنە تىكەلەي بايلانىستى جانە ونىڭ جۇمىسپەن قامتىلۋ نىسانىنا نەمەسە تۇرىنە بايلانىستى ەمەس.
كونۆەنسيانى راتيفيكاسيالاۋ مەملەكەتتىك بيۋدجەتتەن تەرىس الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق سالدارلار مەن قارجىلىق شىعىندارعا الىپ كەلمەيدى. كونۆەنسيانى قابىلداۋ تولىق ەمەس جۇمىس ۋاقىتىندا جۇمىس ىستەيتىن قىزمەتكەرلەردى كەمسىتۋ بولىگىندە ەڭبەك داۋلارىنا اكەلمەيدى دەپ ويلايمىز. بۇل رەتتە كونۆەنسيانى قابىلداۋ ەڭبەك قىزمەتىن جۇزەگە اسىراتىن قىزمەتكەرلەردىڭ ەڭبەك قۇقىقتارىن قورعاۋدى قامتاماسىز ەتەدى جانە قازاقستاننىڭ وسى سالاداعى حالىقارالىق نورمالاردى ساقتاۋ مەن ورىنداۋعا بەيىلدىلىگىن راستايدى، – دەپ تۇيىندەدى سەرىك شاپكەنوۆ.
«تولىق ەمەس جۇمىس ۋاقىتى جاعدايىنداعى جۇمىس تۋرالى كونۆەنسيانى (175-كونۆەنسيا) راتيفيكاسيالاۋ تۋرالى» زاڭ جوباسى قارالعاننان كەيىن، ق ر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتتارى ونى ماقۇلداۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى.