كەنە ەنسەفاليتىنىڭ ينفەكسياسى دەنەگە جابىسقان كەنەدەن نەمەسە اۋرۋ ەشكى مەن سيىردىڭ شيكى ءسۇتىن قولدانۋدان دا جۇعۋى مۇمكىن.
وڭىرلىك كوممۋنيكاسيالار قىزمەتى الاڭىندا وتكەن بريفينگتە الماتى قالالىق قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ شتاتتان تىس باس تراۆماتولوگ-ورتوپەد دارىگەرى قانات تەزەكبايەۆ كەنە ەنسەفاليتىنىڭ بەلگىلەرىن ەسكە سالىپ، ونىڭ الدىن الۋ شارالارىمەن ءبولىستى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz
كەنە ەنسەفاليتى – تۇراقتى تابيعي وشاقتاردا پايدا بولاتىن، دەنە تەمپەراتۋراسىنىڭ جوعارىلاۋىمەن، ينتوكسيكاسيامەن جانە جۇيكە جۇيەسىنىڭ زاقىمدانۋىمەن كورىنەتىن ءقاۋىپتى ۆيرۋستىق ينفەكسيا.
ق.تەزەكبايەۆتىڭ ايتۋىنشا، الماتى قالاسىندا كۇن جىلىنعالى كەنە شاعىپ، مەديسينالىق كومەككە جۇگىنگەن ناۋقاستاردىڭ سانى ارتقان. وتكەن اپتادا عانا 52 ناۋقاس مامانداردىڭ كومەگىنە جۇگىندى، ونىڭ 23ء-ى - بالا. كوبىنەسە كەنە شاعۋ جاعدايلارى قالا ماڭى مەن تاۋ باۋرايىندا ورىن الدى.
"دەنەگە جابىسىپ قالعان كەنەنى تەرىدەن العان كەزدە ونىڭ ءبىزتۇمسىعىنىڭ قالىپ قويماۋىن قاداعالاپ، مۇمكىندىگىنشە تەزىرەك الىپ تاستاۋ كەرەك. مۇنى تراۆماتولوگياداعى دارىگەردىڭ جاساعان دۇرىس"، - دەپ كەڭەس بەرەدى قدسب باس شتاتتان تىس تراۆماتولوگ-ورتوپەدى.
«ەگەر دارىگەرگە بارۋ مۇمكىندىگى بولماسا، ءدارىحانادا نەمەسە كەز كەلگەن باسقا جەردە ساتىلاتىن قىسقىشى بار ارنايى پينسەت قولدانۋعا بولادى. كەنەنى بارىنشا جابىسقان جەرىنەن ۇستاۋ كەرەك، پينسەتتى تىستەگەن جەرىنەن پەرپەنديكۋليار ۇستاڭىز، كەنەنىڭ دەنەسىن اينالدىرعان كۇيى الۋ كەرەك. كوپ ۇزاماي كەنە دە تەرىدەن وزدىگىنەن شىعۋى كەرەك»، - دەپ تولىقتىردى ق.تەزەكبايەۆ.
كەنەلەر ادامدى نەگىزىنەن تەرى تىندەرى ەڭ جۇمساق جەرلەرىن شاعادى، ولارعا مىنالار جاتادى: قۇلاقتىڭ سىرت جاعى، مويىن، باستىڭ شاشى بار بولىگى، شىنتاقتىڭ ىشكى جاعى، قولتىق استى، ءىش، شاپ، جىلىنشىكتىڭ ىشكى جاقتارى، تىزە استى. كەنەنىڭ شاققانى بىلىنبەيدى: جاندىك جاراعا اۋىرسىنۋدى باساتىن زات ەنگىزەدى.
كەنە ەنسەفاليتىنە جاندىكتىڭ ءوزى شاققاننان باسقا، اۋرۋ ەشكى مەن سيىردىڭ شيكى ءسۇتىن ءىشۋ ارقىلى دا جۇعۋى مۇمكىن. كوكتەمدە جانە جازدا كەنەلەر ادامعا كۇننىڭ نەمەسە ءتۇننىڭ كەز كەلگەن ۋاقىتىندا ءقاۋىپ توندىرەدى.
«ەنسەفاليت ۆيرۋسىن جۇقتىرعان كەنە شاققاننان كەيىن ءۇش كۇن ىشىندە شۇعىل پروفيلاكتيكا جۇرگىزۋ قاجەت: دەنە سالماعىنىڭ 10 كگ-نا 1 مل دوزادا كەنەگە قارسى يممۋنوگلوبۋلين ەنگىزۋ نەمەسە سايكەس سحەما بويىنشا يودانتيپيرين قابىلداۋ قاجەت. ەنسەفاليتتىڭ اسقىنۋىنىڭ قاۋىپتىلىگى سونشا، الدىن العان ماڭىزدى»، - دەپ كەڭەس بەرگەن دارىگەر ۆاكسينالاۋدىڭ باستى پروفيلاكتيكا ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
جەكە قورعانىس شارالارىنان باسقا، مامان قالا ماڭىنداعى اۋماقتاردا الدىن الۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋدى ۇسىنادى. بۇل شارالارعا مىنالار جاتادى:
- اۋماقتان قوقىستى شىعارۋ؛
- ءۇي جانۋارلارىنىڭ ءجۇنىن ارنايى قۇرالمەن وڭدەۋ، ولاردى مۇقيات تەكسەرۋ؛
- ۇركىتەتىن وسىمدىكتەردى وتىرعىزۋ؛
- جەردى ەسكىرگەن بۇتاقتار مەن شوپتەردەن جۇيەلى تۇردە تازالاۋ، كوگالداردى جۇيەلى تۇردە شابۋ؛
- قۇستارعا ارنالعان جەم سالعىشتاردى ورناتۋ – كەنەلەردىڭ تابيعي جاۋلارى؛
- كەمىرگىشتەردى – جاندىكتەردىڭ نەگىزگى تاسىمالداۋشىلارىن جويۋ؛
- قورشاۋدىڭ جانىندا ەنى 100 سم ۇگىندىلەر نەمەسە قيىرشىق تاس جول تۇرىندە كەدەرگى جاساۋ.