قازاق سپورتى دامىعانى جاقسى. دەسەكتە، وسى سپورتتىڭ اينالاسىنان داۋ ارىلمايتىن بولدى. كۇنى كەشە قازاقستان فۋتبول قۇراماسىنىڭ باس باپكەرى اياق استى ءسۇرىنىپ، كوپشىلىكتىڭ ىزاسىن كەلتىرىپتى. ول جايىندا بەلگىلى جۋرناليست ساكەن سىبانباي ءوزىنىڭ الەۋمەتتىك پاراقشاسىندا جازدى. ونىڭ پىكىرىنە حالىق جاپپاي قولداۋ كورسەتىپ، تالاپتارىن قويىپ جاتىر، دەپ حابارلايدى اlmaty-akshamy.kz.
قازاقستان فۋتبول قۇراماسىنا باس باپكەر بوپ تاعايىندالعاننان كەيىن رەسەيلىك باق-قا بەرگەن ءبىرىنشى سۇحباتىندا ستانيسلاۆ چەرچەسوۆ «نەگە بۇل كوماندانى تاڭدادىڭىز؟» دەگەن سۇراققا:
– بوتەن تىلدىك ورتادا جۇمىس ىستەگىم كەلمەدى. كەيىنگى ەكى جىلدا ۆەنگريادا جۇمىس ىستەدىم، وندا فۋتبولشىلارمەن نەگىزىنەن اعىلشىنشا، نەمىسشە تىلدەسۋگە تۋرا كەلدى. ەندى رەسەيدە، ءوز تىلدىك ورتامدا جۇمىس ىستەسەم دەپ كەلگەن ەدىم. ال قازاقستان – ءورىستىلدى ەل عوي، ءبارىمىز كسرو-دان شىقتىق، بۇل تۇرعىدا [رەسەي مەن قازاقستاننىڭ] ەش ايىرماسى جوق، – دەپ جاۋاپ بەرگەن ەدى.
ال كەشە س.چەرچەسوۆ استانادا العاشقى باسپا ءسوز ءماسليحاتىن وتكىزىپتى. جيىن بارىسىندا جۋرناليست نۇرسۇلتان قۇرماننىڭ قايتا-قايتا قازاقشا سۇراق قويعانى رەسەيلىك مامانعا ۇناماي قالىپتى. ونىڭ باستاپقىدا قازاقشا قويعان سۇراعىن قفف پرەزيدەنتى ادىلەت بارمەنقۇلوۆ ورىسشاعا اۋدارىپ بەرگەن. ال جۋرناليست ەكىنشى رەت قازاقشا ساۋال تاستاعاندا ستانيسلاۆ چەرچەسوۆ جاتىپ كەپ رەنجىپتى.
– نەگە سۇراقتى ورىسشا قويمايسىز؟ مەن ءقازىر سىزگە ءوز انا ءتىلىم – وسەتين تىلىندە جاۋاپ بەرسەم نە بولادى؟ ونى ەشكىم تۇسىنبەيدى عوي. ءبىرىنشى قازاقشا ساۋالىڭىزدى فەدەراسيا پرەزيدەنتى اۋدارىپ بەردى، ەندى ول كىسىنى قايتا-قايتا اۋرەلەيمىن بە؟ ءوتىنىش جاساۋ ءبىرىنشى رەت تەگىن بولادى، ال كەيىننەن ونداي جۇرمەيدى، – دەپتى رەسەيلىك باپكەر.
بۇل نە ماسقارا؟
سوندا ول قازاقستان دەگەن تاۋەلسىز ەلدىڭ مەملەكەتتىك ءتىلىن رەسەيدىڭ تۇكپىرگى ءبىر ولكەسىندەگى وسەتين تىلىمەن سالىستىرىپ تۇر ما؟ مۇنىسى – ناعىز باسىنۋ ەمەس پە؟
باپكەر تاپپاعانداي وسىنداي شوۆينيست مامانعا جىلىنا 1 ميلليون دوللاردان استام جالاقى كەسىپ، كەلىسىمشارت جاساسقان قازاقستان فۋتبول فەدەراسياسى (قفف) وزدەرىنىڭ ناعىز ورىسقۇل ەكەنىن دالەلدەپ وتىر. جارايدى، چەرچەسوۆ قازاقستاندى رەسەيدىڭ ءبىر گۋبەرنياسى دەپ ويلاعان ەكەن، ال بۇل ەلدىڭ رەسەي ەمەس، قازاقستان ەكەنىن، جۋرناليستەردىڭ قازاق تىلىندە دە سۇراق قويۋى مۇمكىن ەكەنىن، وعان قۇقىعى بار ەكەنىن قفف پرەزيدەنتى ءا.بارمەنقۇلوۆ نەگە ەسكەرمەگەن، نەگە ەسكەرتپەگەن؟ نەگە اۋدارماشى ەرتپەگەن؟ الدە ول دا «قازاقستان – ءورىستىلدى ەل عوي» دەپ ەسەپتەي مە؟
كەشە عانا ءبىز سەكىلدى «كسرو-دان شىققان» گرۋزيا ەلىنىڭ فۋتبول قۇراماسى ەۋروپا چەمپيوناتىنىڭ فينالدىق تۋرنيرىندە ازۋى التى قارىس پورتۋگاليانى ۇتىپ، 1/8 فينالعا جولداما الدى. كەرەمەت تابىس! وسى تابىسقا گرۋزين فۋتبولشىلارى تەك جاسىل الاڭداعى شەبەرلىگى ارقىلى عانا جەتىپ وتىر ما؟ جوق. سول شەبەرلىككە قوسا ۇلتتىق رۋحتىڭ، ۇلتتىق نامىستىڭ، وتانشىلدىقتىڭ (ءپاتريوتيزمنىڭ) الاپات كۇشى ارقىلى جەتىپ وتىر. گرۋزيانى جاتتىقتىراتىن فرانسۋز مامانى ۆيللي ءسانولدىڭ ايلىعى چەرچەسوۆتان 6 ەسە (!) از! جارايدى، ول دا گرۋزين ءتىلىن بىلە قويماس. گرۋزين فۋتبولشىلارىنىڭ كوپتەن شەتەلدە وينايتىندارى بولماسا، فرانسۋز-اعىلشىن تىلدەرىنە ءبارى بىردەي جەتىك ەمەس شىعار. ءبىراق وندا اۋدارماشى بار عوي! ءجۇز پايىز گرۋزين جىگىتتەرىنەن قۇرالعان شىن مانىندەگى ۇلتتىق قۇرامادا ءبارى دە گرۋزينشە سويلەيدى، جاسىل الاڭدا گرۋزينشە ايقايلاسادى، ەرەگەسىپ قالسا گرۋزينشە بوقتاسادى!
ال بىزدە قالاي؟ بىرنەشە قازاق فۋتبولشىسى ويناپ جۇرگەنىمەن، قازاقستان ۇلتتىق قۇراماسىنداعى نەگىزگى ءتىلدىڭ ورىس ءتىلى ەكەنى بارىمىزگە دە ايان. چەرچەسوۆكە وسىنداي ءورىستىلدى ورتا قاجەت بولىپ تۇر. جارايدى، سامورودوۆ، ماروچكين، ۆوروگوۆسكييلەر باسىم ورتادا ءدال ءقازىر قازاق ءتىلىنىڭ ۇستەم بولۋىن تالاپ ەتۋ قيىن دا شىعار. ءبىراق تىم بولماسا ب ا ق وكىلدەرىمەن كەزدەسۋگە، باسپا ءسوز ءماسليحاتىنا اۋدارماشى شاقىرۋعا بولادى عوي! نەگە قازاق جۋرناليستەرى تەك چەرچەسوۆكە تۇسىنىكتى تىلدە عانا سۇراق قويۋى كەرەك؟ قازاق جۋرناليستەرىنىڭ ءارقايسىسىنىڭ ارتىندا قازاق تىلىندە اقپارات، مالىمەت، بەينەكورىنىس كۇتىپ مىڭداعان ءقازاقتىلدى كورەرمەن، تىڭدارمان، وقىرمان تۇر ەمەس پە؟! قالا بەردى، قازاق دەيتىن حالىق تۇر ەمەس پە؟! نەگە ولاردىڭ قۇقىعى تاپتالۋعا ءتيىس؟
سوندىقتان، مۇنداي جاعداي قايتالانباس ءۇشىن، بۇدان بىلاي قفف باس باپكەر س.چەرچەسوۆتىڭ ب ا ق وكىلدەرىمەن ءار كەزدەسۋگە ارنايى اۋدارماشىمەن كەلۋىن مىندەتتەۋى، قامتاماسىز ەتۋى كەرەك؛
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك تىلىندە قويىلعان سۇراقتارعا نارازى بولىپ، ءقازاقتىلدى جۋرناليستەردىڭ ار-نامىسىنا تيگەنى ءۇشىن س.چەرچەسوۆتىڭ كەلەسى باسپا ءسوز ءماسليحاتىن ۇلتتىق ب ا ق وكىلدەرىنەن ارنايى كەشىرىم سۇراۋمەن باستاۋىن تالاپ ەتەمىز!؛
رەسەيلىك باپكەردىڭ بۇل استام پيعىلىنا ۇلتتىق قۇراما ويىنشىلارى ايىپتى ەمەس. سوندىقتان اشۋلى جانكۇيەرلەر تاراپىنان ايتىلىپ قالعان «قۇرامانىڭ ويىندارىنا بويكوت جاريالايىق» نەمەسە «ماچ بارىسىندا چەرچەسوۆكە قارسىلىق بىلدىرەيىك» دەگەن سەكىلدى ۇسىنىستار ورىنسىز. كوماندامىزدى قولدايىق، ءبىراق نارازىلىعىمىز قالايدا باپكەردىڭ قۇلاعىنا جەتۋى، قاپەرىنە الىنۋى كەرەك؛
قازاق جۋرناليستەرى! كەشەگىدەي جاعدايدان سوڭ، ورىسشا وتە جاقسى بىلسەڭىزدەر دە، باسپا ءسوز ءماسليحاتىندا س.چەرچەسوۆكە تەك قازاق تىلىندە سۇراق قويىڭىزدار! قازاقشا ساۋالدار ورىسشا سۇراقتاردان دا كوپ، باسىم بولسىن! باپكەر ءوزىنىڭ رەسەيدە جۇرمەگەنىن ۇقسىن، قاي ەلگە كەلگەنىن ءبىلسىن، ەشقاشان ۇمىتپايتىنداي بولسىن!
قازاقستان فۋتبول فەدەراسياسى، ق ر تۋريزم جانە سپورت مينيسترلىگى، تاعى كىمدەر بار، ءبارىن تەگتەيىك، دوستار!