بۇگىن سەمىزدىكپەن كۇرەس جانە كوزىلدىرىك تاعاتىندار كۇنى

4 ناۋرىزدا دۇنيەجۇزىلىك سەمىزدىككە قارسى كۇرەس كۇنى (World Obesity Day) اتاپ وتىلەدى.

ول باستاپقىدا 11 قازان كۇنى اتاپ وتىلەتىن، ءبىراق 2020 جىلدان باستاپ ول كۇن وزگەرتىلدى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.

ەگەر 20-30 جىل بۇرىن سەمىزدىك پروبلەماسى سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستاناتىن جانە وسى تاقىرىپتا ءسوز قوزعايتىن جەكەلەگەن ادامداردىڭ، سونداي-اق ديەتولوگ-دارىگەرلەردىڭ پىكىر تالاستىراتىن تاقىرىبى بولسا، بۇگىندە سەمىزدىك پەن ارتىق سالماعى بار ادامدار سانىنىڭ ءوسۋى ادامزات دەنساۋلىعىنا ەلەۋلى قاۋىپتەردىڭ بىرىنە اينالدى، ول كوبىنەسە جۇرەك-قان تامىرلارى جانە ونكولوگيالىق اۋرۋلارىمەن قاتار قويىلادى.

سوڭعى جىلدارى بۇكىل الەمدە بالالار مەن جاسوسپىرىمدەردە سەمىزدىك دەڭگەيىنىڭ جوعارىلاۋى بايقالدى، الەمنىڭ دامىعان ەلدەرىندە جاسوسپىرىمدەردىڭ 25% - ى ارتىق سالماققا، ال 15% - ى سەمىزدىككە شالدىققان. بالا كەزدەگى ارتىق سالماق ەرەسەك جاستاعى سەمىزدىكتىڭ ماڭىزدى فاكتورى بولىپ تابىلادى، 6 جاسىندا ارتىق سالماعى بار بالالاردىڭ 50% - ى ەرەسەك جاستا سەمىزدىككە ۇشىرايدى، ال ءجاسوسپىرىم كەزىندە بۇل ىقتيمالدىق 80% - عا دەيىن ارتادى. 2030 جىلعا قاراي ددۇ جالپى ادامزاتتىڭ 41%-ىندا ارتىق سالماق بولادى دەپ بولجاپ وتىر.

شىندىعىندا، سەمىزدىك نەگىزىنەن ادامنىڭ سالاۋاتتى ءومىر سالتىن بۇزۋ سالدارىنىڭ ءبىرى، بۇل ودان ءارى اسقىنۋلارعا جانە باسقا دا اۋىر اۋرۋلارعا اكەلىپ وتىر.

بۇگىندە الەمدە ارتىق سالماققا شالدىققاندار سانى 1 ملرد-تان اسىپ كەتكەن. 

جىل سايىن 4 ناۋرىزدا كوزىلدىرىك تاعاتىنداردىڭ حالىقارالىق كۇنى اتاپ وتىلەدى. ياعني، بۇل الەمگە نەگىزىنەن كوزىلدىرىك ارقىلى قارايتىن ادامداردىڭ مەرەكەسى. ايتا كەتەتىنى، مەديسينالىق مالىمەتتەرگە سايكەس، جەر شارىنداعى تۇرعىنداردىڭ ۇشتەن ءبىر بولىگى كورۋ قابىلەتىنىڭ بۇزىلۋىنان ءارتۇرلى دارەجەدە زارداپ شەگەدى، سوندىقتان ولار كوزىلدىرىك كيۋگە ءماجبۇر.

سۋرەت: Omskzdes.ru

ءبىر وكىنىشتىسى، بۇل كورسەتكىش جىل سايىن ءوسىپ كەلەدى. دۇنيە جۇزىندە ەگدە جاستاعى ادامداردىڭ سانى ارتىپ كەلە جاتقاندىقتان عانا ەمەس، جاسقا بايلانىستى كورۋ قابىلەتىنىڭ بۇزىلۋ ءقاۋپى بار، سونىمەن قاتار كوز اۋرۋلارى بالالارعا كوبىرەك اسەر ەتەدى جانە گادجەتتەرگە «تاۋەلدىلىك» جاسوسپىرىمدەردىڭ كورۋ قابىلەتىنىڭ ناشارلاۋىنا اكەلەدى. ستاتيستيكاعا سۇيەنسەك، الەمدە ءار بەس سەكۋند سايىن ءبىر ەرەسەك ادام سوقىر بولادى. ءار مينۋت سايىن - ءبىر بالا. دەيتۇرعانمەن، كوزدىڭ كورمەي قالۋ جاعدايلارىنىڭ كوبىن ۋاقتىلى ەمدەۋ ارقىلى بولدىرماۋعا بولادى. سوندىقتان بۇگىنگى كۇن كوزىلدىرىك تاعاتىنداردىڭ «كاسىبي» مەرەكەسى عانا ەمەس، سونىمەن قاتار، كورۋ قابىلەتىن ساقتاۋ جانە سوقىرلىقتىڭ الدىن الۋ ءۇشىن الدىن الۋ شارالارىنىڭ ماڭىزدىلىعىن ەسكە سالۋدىڭ تاعى ءبىر سەبەبى بولىپ وتىر.