پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆ وڭىرلەردەگى وتاندىق اگروونەركاسىپ كاسىپورىندارى وكىلدەرىمەن كەڭەيتىلگەن فورماتتا كەزدەسۋ وتكىزدى، وندا اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىن قولداۋ ماسەلەلەرى جانە استىق جيناۋ ناۋقانىنىڭ بارىسى تالقىلاندى.
مەملەكەت باسشىسىنىڭ «ادىلەتتى قازاقستان: زاڭ مەن ءتارتىپ، ەكونوميكالىق ءوسىم، قوعامدىق وپتيميزم» اتتى حالىققا جولداۋىندا بەلگىلەنگەن ماقساتتارعا قول جەتكىزۋ جونىندەگى شارالار قارالدى، دەپ حابارلايدى aqshamnews.kz وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگىنە سىلتەمە جاساپ.
كەزدەسۋ بارىسىندا اوك سۋبەكتىلەرىن ۇزاقمەرزىمدى مەملەكەتتىك قولداۋ تاسىلدەرى قارالدى.
«مەملەكەت باسشىسى ءوزىنىڭ حالىققا جولداۋىندا كاسىپكەرلىكتىڭ دامۋى مەن ونى قولداۋ شارالارىنا ەرەكشە نازار اۋداردى. اوك-تىڭ تۇراقتى دامۋى – ءبىزدىڭ ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىمىزدىڭ كەپىلى، سوندىقتان ۇكىمەت 1 ملن-نان استام ازاماتىمىز جۇمىسپەن قامتىلعان اۋىل شارۋاشىلىعىن قولداۋ شارالارىن جالعاستىرا بەرەدى»، — دەپ اتاپ ءوتتى ولجاس بەكتەنوۆ.
اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى ايداربەك ساپاروۆ جانە اقمولا، قوستاناي، سولتۇستىك قازاقستان، جامبىل وبلىستارىنىڭ اكىمدەرى اوك-تى مەملەكەتتىك قولداۋ شارالارىن ىسكە اسىرۋ تۋرالى باياندادى.
پرەزيدەنت تاپسىرماسى بويىنشا بيىل ۇكىمەت كوكتەمگى ەگىس جانە استىق جيناۋ ناۋقانىن وڭتايلى جۇرگىزۋ ءۇشىن قاجەتتى جاعدايدىڭ بارلىعىن جاسادى. سالانى جەڭىلدىكپەن قارجىلاندىرۋ كولەمى ءبىرىنشى رەت 3 ەسەدەن استام ۇلعايتىلىپ، رەكوردتىق كورسەتكىشكە، ياعني، 580 ملرد تەڭگەگە جەتكىزىلدى. بۇل قاراجات ەگىنشىلەردى تىكەلەي نەسيەلەندىرۋگە، پايىزدىق مولشەرلەمەنى تومەندەتۋگە جانە فورۆاردتىق ساتىپ الۋعا جۇمسالدى. سىياقى مولشەرلەمەسىن تومەندەتۋ بايتەرەك حولدينگى كوممەرسيالىق قاراجاتتى تارتۋ ساتىسىندا جۇرگىزىلدى. كەلەسى جىلى قايتا وڭدەۋ كاسىپورىندارىن قارجىلاندىرۋ كەزىندە وسىنداي تەتىك ىسكە قوسىلادى. جالپى، اگروبيزنەسكە مەملەكەت تاراپىنان تۇقىم ماتەريالى مەن تىڭايتقىش ساتىپ الۋدان باستاپ، ەكسپورتتىق قولداۋعا دەيىنگى بارلىق كەزەڭدە جان-جاقتى كومەك كورسەتىلەدى.
پرەزيدەنت تىكەلەي سۋبسيديالاۋدان قولجەتىمدى نەسيە بەرۋگە كوشۋ ارقىلى اوك سۋبەكتىلەرىن قارجىلاندىرۋ كولەمىن ۇلعايتۋ مىندەتىن قويدى. 2025 جىلدان باستاپ شارۋالار قارجى ينستيتۋتتارىنان تىكەلەي ارزانداتىلعان نەسيە الا الادى. سۋبسيديالاۋ ماسەلەلەرى تولىعىمەن اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگىنە جۇكتەلەدى. وسىلايشا، شارۋا سۋبسيديا رەسىمدەۋ بويىنشا ارتىق اۋرە-سارساڭنان قۇتىلادى.
بيىل جەڭىلدەتىلگەن نەسيەلەۋدىڭ رەكوردتىق كولەمىنە قول جەتكىزىلدى. كەلەسى جىلدان باستاپ سالانى قارجىلاندىرۋ كولەمىن ارتتىرىپ، 700 ملرد تەڭگەگە دەيىن جەتكىزۋ جوسپارلانىپ وتىر. پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆ بيىلعى جەلتوقسان ايىندا شارۋالارعا كەلەسى جىلدىڭ العاشقى قارجىسى ءتۇسۋى ءتيىس ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
اۋىل شارۋاشىلىعى تەحنيكاسىن ساتىپ الۋدى جەڭىلدىكپەن قارجىلاندىرۋ ماسەلەسىنە ەرەكشە نازار اۋدارىلدى. ۇكىمەت بيىلعى بولىنگەن قاراجات كولەمىن ەداۋىر ۇلعايتتى، بۇل 2 مىڭنان استام اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارىن وندىرۋشىلەرگە قولدا بار پاركتى جاڭارتۋعا مۇمكىندىك بەردى. ەل شارۋالارى 19،5 مىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى تەحنيكاسىن ساتىپ الدى، جاڭارتۋ دەڭگەيى – 5%-دى قۇرايدى. بۇل كورسەتكىشتى جىل سوڭىنا دەيىن 5،5%-عا، كەلەسى جىلى 6،5%-عا دەيىن جەتكىزۋ جوسپارلانۋدا. سونىمەن قاتار وتاندىق نارىقتىڭ قاجەتتىلىكتەرىن ەسكەرە وتىرىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى تەحنيكاسىن شىعاراتىن قازاقستاندىق كاسىپورىنداردىڭ قۋاتىن ارتتىرۋ تاپسىرىلدى.
بيىلعى ناۋرىز ايىندا ەلىمىزدە وتاندىق تىڭايتقىشتاردى ساتىپ الۋ ءۇشىن اۆانستىق سۋبسيديالاۋ تەتىگى ەنگىزىلدى. كوكتەمگى ەگىس جانە ەگىن جيناۋ جۇمىستارىن مەملەكەتتىك قولداۋدىڭ ارقاسىندا بيىل توپىراققا 1،2 ملن توننا تىڭايتقىش ەنگىزىلدى، بۇل وتكەن جىلعى دەڭگەيدەن 2 ەسەگە ارتىق. مەملەكەت باسشىسىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىنىڭ توزۋىن ازايتۋ جونىندەگى تاپسىرماسىن ەسكەرە وتىرىپ، اكىمدىكتەر 2025 جىلى تىڭايتقىش ەنگىزۋ كولەمىن 1،9 ملن تونناعا دەيىن ارتتىرۋى قاجەت.
وتاندىق تۇقىم شارۋاشىلىعىن دامىتۋ ماسەلەسىن قاراستىرۋ كەزىندە وسىمدىك شارۋاشىلىعىندا، اسىرەسە كوكونىس، جەمىس جانە باقشا داقىلدارىنا قاتىستى يمپورتتىق تۇقىم ماتەريالدارىن پايدالانۋدى قىسقارتۋدىڭ ماڭىزدىلىعى اتاپ ءوتىلدى. اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگىنە سەلەكسيا جانە تۇقىم شارۋاشىلىعى جۇيەسىن ساپالى دامىتا وتىرىپ، وسى ماسەلەمەن اينالىسۋ تاپسىرىلدى. سونداي-اق وتاندىق تۇقىم وندىرۋشىلەردىڭ پايداسىنا سۋبسيديالاۋ تەتىگىن قايتا قاراۋ قاجەتتىگى كورسەتىلگەن.
جيىنعا قاتىسۋشىلاردىڭ نازارى ءونىمدى قايتا وڭدەۋ جانە ەكسپورتتاۋ ارقىلى وتكىزۋگە اۋدارىلدى. اشم دەرەكتەرى بويىنشا بيىلعى استىق ءونىمى كەم دەگەندە 20 ملن تونناعا جەتەدى دەپ كۇتىلۋدە. «اتامەكەن» پالاتاسىمەن ساۋدا جانە ينتەگراسيا مينيسترلىگىنە ءداستۇرلى ونىمدەرمەن شەكتەلمەي، ورتالىق ازيا، جۇڭگو، اۋعانستان جانە يران سياقتى اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىنىڭ باسىم ەكسپورتتىق نارىعىن كەڭەيتۋ، سونىمەن قاتار ەو ەلدەرى، سولتۇستىك افريكا، وڭتۇستىك-شىعىس ازيا جانە ت. ب. جاڭا باعىتتاردى پىسىقتاۋ تاپسىرىلدى.
پرەمەر-مينيستر ەلىمىزدىڭ ازىق-تۇلىك ونىمدەرىمەن ءوزىن-وزى قامتاماسىز ەتۋىنىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى. اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىن جان-جاقتى قولداۋ جانە وعان قولايلى جاعداي جاساۋ باعىتىندا قاجەتتى شارالاردىڭ بارلىعىن قابىلداپ جاتقانىن اتاپ ءوتتى. سونىمەن قاتار بيزنەس تە اشىق ءارى ادال جۇمىس ىستەۋى ءتيىس. مەملەكەتتەن بولىنگەن قاراجاتتىڭ ءتيىمسىز جۇمسالۋىنا جول بەرمەۋ ءۇشىن 2025 جىلى ەلىمىزدە اۋقىمدى اۋىل شارۋاشىلىعى ساناعى جۇرگىزىلەدى. ول جەر جانە ەگىس القابى، مال باسى، اۋىل شارۋاشىلىعى تەحنيكاسى مەن ينفراقۇرىلىم بويىنشا دەرەكتەردى وزەكتەندىرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
«پرەزيدەنت جولداۋىندا اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ، ونىمدىلىكتى ارتتىرۋ جانە اۋىل تۇرعىندارىن جىل بويى جۇمىسپەن قامتۋ، سالانى ءتيىمدى ءارى اشىق قارجىلاندىرۋ بويىنشا ناقتى مىندەتتەر قويىلدى. اتالعان جۇمىس مەملەكەت پەن بيزنەستىڭ بىرلەسكەن تىعىز قارىم-قاتىناسى شەڭبەرىندە ىسكە اسىرىلۋى ءتيىس. تەك سوندا عانا ءبىز جوعارى ناتيجەگە قول جەتكىزەمىز»، — دەپ اتاپ ءوتتى ولجاس بەكتەنوۆ.