ايتۋعان ادامقۇل ۇلى – قازاق-نەمىس قىمىز عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى، كاسىپكەر. ول ءومىرىنىڭ 20 جىلىن قىمىزدى زەرتتەۋگە ارناپ، بۇگىندە گەرمانيا تەحنولوگياسىمەن بيە ءسۇتىن كەپتىرىپ، كورەيا مەن مالايزيا كاسىپكەرلەرىمەن سەرىكتەستىك ارقىلى بيە سۇتىنەن 20-عا جۋىق ءونىم الىپ وتىر. ەلورداعا ءوز جۇمىستارىمەن كەلگەن كاسىپكەرمەن سۇحباتتاسۋدىڭ ءساتى ءتۇسىپ، ودان بيزنەستى باستاۋ، ونى جولعا قويۋ، شەتەلدىك كاسىپكەرلەرمەن سەرىكتەستىك، كومپانيا ءونىمى مەن تابىسى تۋرالى سۇراپ بىلدىك.
- ءبىزدىڭ ەلدەگى كاسىپ تۇرلەرى كوبىنە بيزنەستەن گورى كوممەرسيا مەن قىزمەت كورسەتۋگە جاقىنىراق. نەلىكتەن بيزنەس اشۋعا ۇمتىلۋ كەرەك جانە ونى نەدەن باستاعان دۇرىس؟
جالپى، بيزنەس مەملەكەتكە كىرىس كىرگىزىپ، ەل ەكونوميكاسىن كوتەرمەسە جانە عىلىم دامۋىنا باعىت-باعدار بەرمەسە، ول بيزنەس ەمەس. مىسالى، ءبىز قانشاما ىشىپ-جەمىمىزدى شەتەلدەن كىرگىزىپ جاتىرمىز. ەگەر ءبىز قازاقستاندا بيزنەس جاساپ، ءونىم ءوندىرىپ، ونى سىرتقا ساتساق، بايىپ كەتەتىن ەدىك.
ماسەلەن، پاندەميا كەزىندە ءبارى جابىلىپ جاتقاندا، ءبىزدىڭ جۇمىس ءجۇرىپ جاتتى. نەگە؟ ويتكەنى ءبىز زات شىعارىپ جاتىرمىز. ءبىزدىڭ زاتىمىزعا كۇننەن-كۇنگە سۇرانىس ارتپاسا، كەمىگەن جوق. ەلدىڭ بارىنە قىمىز كەرەك بولدى. قىمىزدى سۇيىق كۇيىندە ساقتاۋ قيىن بولعاندىقتان، ءبىز ونى كەپتىردىك جانە ادامدارعا جەتكىزدىك. بۇل كوممەرسيا ەمەس، بيزنەس. سەبەبى ونىڭ ارتىندا عىلىم تۇر، ياعني قىمىزدى كەپتىرۋ، قوراپتاۋ جانە ساتۋ ادىستەرى. ءقازىر ءبىز ونى رەسەيگە، قىرعىزستانعا جانە باسقا مەملەكەتتەرگە ساتۋ ماسەلەسىن قاراستىرىپ جاتىرمىز.
ءبىراق نەگىزىنەن بيزنەس كوممەرسيادان تۋادى. ويتكەنى بۇگىن ءسىز قىزمەت كورسەتەسىز، ەرتەڭ سول قىزمەت كورسەتۋگە قاجەت زاتتى وزىڭىزدەن شىعارۋعا كوڭىل بولەسىز. مىسالى، شاش قيساڭىز، قايشى، تاراق سياقتى زاتتار كەرەك. ەندى ونى بيزنەسكە اينالدىرۋ ءۇشىن جالعىز ءوزىڭىزدى ەمەس، باسقالاردى دا قامتاماسىز ەتىپ، وسى زاتتاردى شىعاراتىن كاسىپورىن اشۋعا بولادى عوي؟! بالكىم ساپاسى جاقسى بولسا، شەتەلگە شىعاراسىز. ال ءبىز كۇندەلىكتى تابىسىمىز بار دەپ تاۋەكەلگە بارمايمىز. ارى قاراي ىزدەنبەگەندىكتەن، تۇتىنۋشى بولىپ قالا بەرەمىز.
پاندەميا شەكارا جابىلىپ، كۇندەلىكتى تۇتىناتىن زاتىمىز بولماي قالسا، جۇمىسىمىزدىڭ توقتايتىنىن كورسەتتى. سوندىقتان كوممەرسيادان جايلاپ بيزنەسكە ءوتۋ كەرەك.
بيزنەستى جاقسى ۇيىمداستىراتىن بولساڭىز، بارلىق نارسەمەن ءوزىڭىز اينالىسۋدىڭ دا قاجەتى بولمايدى. مىسالى، مەندە جىلقى جوق بولسا، فەرمەرلەردە بار. ولار 500 تەڭگەدەن وتكىزە الماعان قىمىزىن مەن 600 تەڭگەدەن الامىن. سوندىقتان ءوز تالابىمدى قويامىن. سول سياقتى قۇرال-جابدىق پەن ونى الاتىن اقشا دا بولماۋى مۇمكىن. ءبىراق بىرەۋدە بار. وعان كەلىپ بيە ءسۇتىن كەپتىرۋدى ۇيرەتتىم دەلىك، كەپتىرۋدى وعان تاپسىرامىن. باسقا ءبىر جەردە ءدارىنى قوراپتايتىن جەر بار، ءبىراق ونداي ورىن اشۋعا مەندە 1 ميلليون شاماسىندا اقشا جوق. سوندىقتان سول قىزمەتتى پايدالانام. بۇل – مەنەدجمەنت. ياعني عىلىم.
ەندى بيزنەس اشۋدى نەدەن باستاۋعا بولاتىنىنا كەلەيىك. الىسقا بارماي-اق، كۇندە سويىپ وتىرعان مالىمىزدىڭ تەرىسىن وڭدەپ وتىرعان جوقپىز. بابالارىمىز وسىنى ىسكە اسىردى عوي، ءبىز نەگە اسىرمايمىز؟ اۋىلدان كەتىپ، قالاعا كەلسەك، بيزنەسمەن بولىپ كەتەمىز بە؟ ءبىلىم مەن اقشا بولماسا، بيزنەس اشا المايسىڭ. اۋىلدان باستاۋ كەرەك. مىسالى، بىردە مەنەن قىتايدان كەلگەن ءبىر بالا نە بيزنەسپەن اينالىسسام دەپ اقىل سۇرادى. نەمەن اينالىستىڭ دەسەم، اياقكيىم ساتتىم دەيدى. جىلىنا قانشا اياقكيىم ساتاسىڭ دەسەم، ميلليونداي دەيدى. ميلليون اياقكيىمنىڭ كەمىندە 1 000-ىنا ۇلتاراق ساتۋعا بولا ما؟ بولادى. 1 ۇلتاراق شامامەن 1 000 تەڭگە تۇرادى. سوندا 1 000 ۇلتاراق ساتساڭ، 1 ميلليون تەڭگە پايدا كورەسىڭ دەدىم. ول بالاعا اۋىلىنا بارىپ، قويلاردى تەرىسىن كەسىپ الماي سويىپ، يلەپ، سول تەرىدەن ۇلتاراق جاساۋعا كەڭەس بەردىم. جاساعان ۇلتاراعىن ساتىپ، ءبىرجىلدىق ەڭبەگىن الادى. تەرى وڭدەۋدى ءتۇسىنىپ العان سوڭ بيزنەسىن قايىسقا، بەلدىككە، سومكەگە دەيىن دامىتۋىنا بولادى. سوندا بيزنەس نەدەن باستالدى؟ قاراپايىم قوي سويۋدان. سول ءۇشىن ەرىنۋدىڭ كەرەگى جوق. ماسەلەن، جىلىنا مىڭداعان توننا كارتوپ تۇتىنامىز، ءبىراق ءوز-وزىمىزدى قامتاماسىز ەتە المايمىز. مىسالى، 1 گەكتار جەرگە كارتوپ سال، كۇرەكپەن جۇمىس ىستە. كەلەسى جىلى 2 گەكتار، ودان كەيىن 10 گەكتار، 20 گەكتار ەك. ول دا بيزنەس. ويتكەنى ءوز ءونىمىڭدى ءوزىڭ ساتىپ جاتىرسىڭ. ءبىرىنشى اۋىلدى قامتاماسىز ەت، كەيىننەن اۋداندى قامتۋعا بولادى. ءبىراق ءبىز بۇگىن ەشنارسە ىستەمەي، ەرتەڭ باي بولعىمىز كەلەدى، ولاي بولۋى مۇمكىن ەمەس.
- ەندى ءوز بيزنەسىڭىزگە، اشقان جاڭالىعىڭىزعا توقتالىپ وتسەڭىز. ونى جولعا قويۋ ءۇشىن قانشا ۋاقىت جۇمسادىڭىز؟
ءبىز قىمىزدان كوسمەتيكا، سابىن، شامپۋن جاساپ، قىمىز بەن ساۋمالدى كاپسۋلاعا سالدىق. مەنىڭ جاڭالىعىم بيە ءسۇتىن كاپسۋلداۋ. وعان 20 جىل ۋاقىتىم كەتتى. بىرەۋگە كەپتىرتىپ، بىرەۋگە قوراپتاتىپ، دايىن ءونىمدى نارىققا شىعارامىن. ءبىراق قۋاناتىنىم، بۇل بيزنەستى وسى ۋاقىتقا دەيىن ەشكىم اشپاپتى. ەرتەڭ وسىنى باسقا بىرەۋلەر قايتالاسا، كومەكتەسۋگە دايىنمىن. سەبەبى بۇكىل قازاقستاننىڭ بيەسىن ءوزىم ساۋىپ، كەپتىرە المايمىن. مىسالى، وسى جاققا كەلۋىمنىڭ سەبەبى قوستانايدا ءبىر كىسىنىڭ مىڭ جىلقىسى بار ەكەن، ماعان سەرىكتەس بولايىق دەيدى. ءبىرىنشى كەلىپ، جاعدايىڭدى كورەيىن دەدىم. ۇيرەتەم، وقىتام، كورسەتەم. بيزنەسىن اشىپ، بەلگىلى ءبىر قاراجاتىمدى الىپ، ارى قاراي كەتە بەرەم. مىسالى، قازاقستاننىڭ ءبارى بيەلەرىن ساۋىپ، ءسۇتىن كەپتىرسە، مەن كاناداعا، جاپونياعا كەتەيىن. ءبىراق الدىمەن ءونىم تۇرلەرىن شىعارىپ، قازاقستاندى رەتكە كەلتىرىپ الايىن.
- بيزنەسىڭىزگە بايلانىستى تاعى قانداي ماقساتتارىڭىز بار؟
عىلىمىن جىلجىتىپ، بيە ءسۇتىنىڭ قانشالىقتى قۋاتتى ەكەنىن ءتۇسىندىرۋ. ءقازىر ءبىر جۇمىس قورعالدى. پرەزيدەنتتىك اۋرۋحانانىڭ باس گاستروەنتەرولوگى باقىتجان دەگەن جىگىت باۋىر سيرروزىن بيە سۇتىمەن ەمدەۋگە بولاتىنىن دالەلدەپ شىقتى، پاتەنتىن الدى. ەندى ءبىز ولارمەن بىرىگىپ، قىمىزدىڭ بۇيرەك اۋرۋىنا دا ەم ەكەنىن دالەلدەمەكپىز. ويتكەنى ءبىزدىڭ 20 جىلدىق پراكتيكادا بيە سۇتىمەن جازىلماعان اۋرۋ جوق. ەندىگى ماقسات – سونى باسقا ەلدىڭ بيە سۇتىمەن اينالىساتىن عالىمدارىمەن وتەتىن كونفەرەنسيادا عىلىمي دالەلدەپ شىعۋ. ول عالىمدار ءوز ەلدەرىنە بارىپ، شىڭعىسحان قازاق ەكەن، ونىڭ مىنگەن جىلقىلارى قازاقستاندا، قىمىزدان ونىمدەر وندىرەدى، بيە سۇتىمەن اۋرۋلاردى ەمدەپ جاتىر دەۋى كەرەك. سوسىن بىزگە شەتەلدىڭ شەكاراسى اشىق. ءوزىمىزدىڭ قىمىزدان جاسالعان ونىمدەرىمىزدى شەتەلگە وتكىزسەك بولادى. مىنە وسىلاي قازاقستاننىڭ بيزنەسى، شارۋاشىلىعى داميدى.
مەن جۇرگەن سالادا بىتپەي جاتقان شارۋا جەتەدى، ال ونى عىلىمعا اينالدىرساق، دۇنيەگە شىعۋعا بولادى. مىسالعا، ءقازىر جىلقى تەرىسىنىڭ پايداسى قوي مەن سيىر تەرىسىمەن سالىستىرعاندا ايتارلىقتاي كوپ ەكەنى دالەلدەنىپ جاتىر. ويتكەنى جىلقى 40 گرادۋس ايازدا دا، ىستىقتا دا جۇرگەندىكتەن، جىلقى تەرىسىنەن جاسالعان ونىمدەر 40 گرادۋس ىستىققا دا، سۋىققا دا جاراي بەرەدى ەكەن. ماسەلەن، مەندە يتاليانىڭ جىلقى تەرىسىنەن جاسالعان اياقكيىمى بار. كيىپ جۇرگەنىمە 15 جىلداي ۋاقىت بولدى. جىلقى تەرىسىنىڭ كەرەمەتتىگى وسىندا.
سونداي-اق 2 000 دوللار تۇراتىن شانەل سياقتى برەندتەردىڭ قولعاپتارى مەن سومكەلەرى يتاليادا وڭدەلگەنىمەن، ونى فرانسيانىڭ قازاقتارى جىلقى تەرىسىنەن تىگىپ وتىرعانىن بىرەۋ بىلسە، ءبىرى بىلمەيدى. سول ءاميان، سومكەلەردى جاساپ جاتقان ءبىزدىڭ قازاقتار. ال نەگە سول ونىمدەردى وزىمىزدە ءوندىرىپ ساتپاسقا؟
- دۇرىس ايتاسىز، اعا، ءسوزىڭىزدىڭ جانى بار. ەندى ءسىزدىڭ بيزنەسىڭىزگە قايتا ورالايىقشى. ءسىز كاپسۋلالار مەن كوسمەتيكاڭىزدى شەتەلدىك كومپانيالارمەن سەرىكتەستىك ارقىلى جاساپ جاتىرسىز با؟
كەپتىرۋ تەحنولوگياسى نەمىستىكى بولعانىمەن، كاپسۋلالاردى قازاقستاندىق كومپانيالارمەن قازاقستاندا، ال كوسمەتيكانى كورەيادا جاساپ جاتىرمىز. قازاقستاندا كوسمەتيكالىق ينستيتۋت جوق بولعاندىقتان، كورەيامەن ارىپتەس بولدىق. كورەيادا شىققان كوسمەتيكانىڭ ساتىلىمى دا جاقسى بولادى، سەبەبى ءبارى كورەي كوسمەتيكاسىنا سەنەدى. بولاشاقتا قازاقستاندا جاساماق ويىمىز بار. سەبەبى كوسمەتيكا قۇرامىنا قوسىلاتىن شوپتەردىڭ بارلىعى قازاقستاندا وسەدى، سونى وزىمىزدە وڭدەپ جاسايتىن وي بار. مىسالى، وسىدان 5 جىل بۇرىن بيە سۇتىنەن بالمۇزداق، شوكولاد جاسايمىن دەپ ايتقان ەكەنمىن. جاسالدى. بالمۇزداق تا، شوكولاد تا بار، ءبىراق جاپپاي ساتىلىمعا شىقپادى. سەبەبى تەحنولوگتار جوق، سەحتار كىشكەنتاي دەگەن سياقتى ماسەلەلەر بار. بولاشاقتا جالپى ساتىلىمعا شىعادى. ءقازىر ساتىلىمدا كوسمەتيكا، كاپسۋلا، سابىن بار جانە جاقىندا سۋسابىن شىعادى. Qaz health، ياعني قازاق دەنساۋلىعى دەگەن سەريادا شىعادى. بىزدە اناۋ جوق، مىناۋ جوق دەپ قول قۋسىرىپ وتىرماي، بار جەرگە اپارىپ ءونىم شىعارۋ كەرەك. مىسالى، نەگە كوسمەتيكانى كورەيادا جاسادىق، سەبەبى وندا بۇكىل شيكىزاتتارى بار زاۋىت بار. مەن تەك بيە ءسۇتىن كەپتىرىپ، ۇنتاعىن عانا اپارىپ جاساپ اكەلدىم. ينتەرنەتتەن Global Trend Aidai Cosmetics دەسەڭىز شىعادى. ال سابىننىڭ قۇرامىنداعى تازا 18 ءتۇرلى مايدى مالايزيادان الامىز. وسى جاقتا تۇرىك تەحنولوگ بار، سونىڭ اسپابىندا قىسىپ، بيە ءسۇتى ۇنتاعىن قوسىپ، سابىن شىعارامىز. ياعني شيكىزاتتى مالايزيادان الامىز، ءبىراق قازاقستاندا شىعارىلادى. ال كوسمەتيكانى كەلەسى جىلداردان باستاپ قازاقستاندا شىعارۋدى، الدىمەن ءشوپ جيناۋدى جولعا قويامىز. ەكىنشى جىلى سول وسىمدىكتەردەن ماي شىعارۋ ىسىمەن اينالىسامىز. تەك ءۇشىنشى جىلى كوسمەتيكا وندىرۋگە كىرىسەمىز. دەگەنمەن كوسمەتيكانى كورەيادا جاساپ، وسى جاققا اكەلىپ قۇيۋ ماسەلەسىمەن اينالىسامىز. ال ساۋمال مەن قىمىزدى كەپتىرۋدى دە، كاپسۋلاعا سالۋدى دا قازاقستاندا جۇرگىزەمىز.
- كومپانيا تابىسىنا توقتالساڭىز.
مىسالى، ءبىز بۇرىن بيە ساۋعان كەزدە 1 ليتر قىمىز 500 تەڭگە بولاتىن، ول كەزدە ءبىزدىڭ بيەلەر 5، 3، 4 ليتر عانا ءسۇت بەرگەن. 5 ليتر دەپ ەسەپتەگەندە 2500 تەڭگە جاقسى اقشا بولاتىن. ال ءقازىر ءبىزدىڭ بيە ءسۇتى كاپسۋلاعا تۇسكەن سوڭ 1 ءليترى 3 000 تەڭگەگە شىقتى. ياعني 5 ليتر ءسۇت بەرەتىن بيە كۇنىنە 15 مىڭ تەڭگە تابىس اكەلەتىن بولدى. كوسمەتيكا جاسايتىن بولساق، ونىڭ قۇنى شامامەن 200 مىڭ تەڭگە. ونىڭ ىشىندە 1-اق ليتر ءسۇت بار. سابىننىڭ ىشىندە 100-اق گرامم ءسۇت بار، ءبىراق باعاسى 2 000 تەڭگە.
عىلىم داميتىن بولسا، جاسالعان ءونىمنىڭ باعاسى دا كوتەرىلەدى. ءبىر بيە بۇرىن كۇنىنە ءبىر ليتر ءۇشىن 500-600 تەڭگە كىرىس كىرگىزسە، ءقازىر ءبىر بيە كۇنىنە 3 000 تەڭگە كىرىس كىرگىزەدى. سوڭعى ساناۋىمىز بويىنشا، ءبىر بيە جىلىنا 2 000 دوللارعا دەيىن كىرىس كىرگىزەدى. ءوزىمىز زاۋىت اشساق، ءبىر بيەنىڭ كىرىسى 5 000 دوللارعا دەيىن بولادى. ال كوسمەتيكانى وزىمىزدە شىعارساق، ءبىر بيە جىلىنا 20-25 مىڭ دوللارعا دەيىن تابىس كىرگىزەدى. ءوزىڭىز قاراساڭىز، بازاردا 1 بيەنىڭ باعاسى 300 مىڭ تەڭگەدەن اسپايتىن. ال بيىل قىمىزدىڭ سۇرانىسىنا بايلانىستى باعاسى 2 ەسەگە كوتەرىلدى. مالدىڭ باعاسى ونىڭ ونىمىنە، شيكىزاتىنا سۇرانىس تۋعان كەزدە كوتەرىلەدى. ال شيكىزاتقا سۇرانىس عىلىمي جاڭالىق بولسا تۋىندايدى. قازاقستاندا قىمىزعا سۇرانىس بولعاندىقتان، جىلقىنىڭ باعاسى كوتەرىلدى. ەكىنشىدەن، بورداقىلاۋعا جىلقى مەن سيىر رەسەيدەن كەلىپ تۇرعان. ءبىراق شەكارا جابىلىپ، سىرتتان مال كىرمەدى. وسىلايشا ىشتەگى مالدىڭ باعاسى كوتەرىلدى. باعاسى ءتۇسىپ كەتۋى دە مۇمكىن، سوندىقتان ونىمدەردى ءوندىرۋ ماسەلەسىنە كىرىسۋىمىز كەرەك. ءبىر ادام 2 بيە ۇستاسا، ءبىر بيەدەن كۇنىنە 2 500 تەڭگە، 2 بيەدەن 5 000 تەڭگە كىرىس كىرگىزەدى. 5000 تەڭگەنىڭ 1 000 تەڭگەسى جەم-شوبىنە كەتسە، 2 بيەدەن 4 000 تەڭگەدەن ءبىر ايدا 120 000 تەڭگە كىرىس كىرەدى. بولاشاقتا ءار جىلقى 2 000 دوللاردان كىرىس كىرگىزەدى دەسەك، ءار وتباسى 2 بيەدەن ۇستاسا دا جەتىپ جاتىر. قىمىزدى وتكىزە الماساڭ اشىپ كەتەتىندىكتەن، ونى قۇرعاتىپ ساقتاۋ ماسەلەسىن شەشۋ كەرەك. بالامىزعا كوكا-كولا ىشپەي قىمىز ءىش دەپ دۇكەندە قىمىز ساتىلىپ تۇرماسا قالاي ايتا الامىز؟ ادام دامۋ كەرەك، سەبەبى ادام دامىسا، بيزنەس داميدى.
- ماركەتينگتە ءونىمنىڭ بەلگىلى ءبىر توپقا باعىتتالاتىنى بەلگىلى. ءسىزدىڭ ونىمدەرىڭىزدىڭ باعاسىن بارشاعا قولجەتىمدى دەۋ قيىن. ءونىمىڭىز نەگىزىنەن قالتالى ازاماتتارعا ارنالعان با؟
ءيا. سەبەبى بۇل ءونىم از عوي، از بولعان سوڭ باعاسى دا قىمبات. كەرەك شيكىزات ءشوپتى قازاقستاننان جيناسا، مىسالى سابىننىڭ باعاسى 2 000 تەڭگە ەمەس، 200 تەڭگە بولۋى مۇمكىن. باعانىڭ ءتۇسۋى ءسىز بەن بىزگە بايلانىستى. ەگەر حالىق ماعان ءشوپ جيناپ بەرەتىن بولسا، مەن ونى مايعا اينالدىرۋعا تىرىسام. سوندىقتان بىرەۋ بىزگە بىرنارسە جاساپ بەرسىن دەمەۋىمىز كەرەك.
ەكونوميكالىق تۇرعىدان كەلسەك، ءبىزدىڭ كوسمەتيكا انالوگتارىمەن سالىستىرعاندا قىمبات ەمەس. ويتكەنى ءسىز تازا مايدان جاسالعان ءونىم ساتاتىن جەرلەرگە بارساڭىز، وسىنداي ءونىمدى 5 000 تەڭگەگە الا المايسىز، ودان دا قىمبات بولۋى مۇمكىن. سالىستىرمالى تۇردە ەسەپتەسەك، ءسىز ونسىز دا سونشا اقشانى كوسمەتيكاعا قۇرتاسىز. ءبىراق بۇل كوسمەتيكا وتە جاقسى جانە وتە از مولشەردە قولداناتىن بولعاندىقتان، جىل بويىنا 1-اق كوسمەتيكا الساڭىز دا جەتەدى. ەكىنشى ءپليۋسى باسقا كوسمەتيكانى تۇتىنعاندا ونىڭ زيانى دا بولۋى مۇمكىن، وعان ەشكىم كەپىلدىك بەرمەيدى. ال ءبىز ءوز ءونىمىمىزدىڭ پايداسى مەن قاۋىپسىزدىگىنە كەپىلدىك بەرەمىز. سەبەبى عىلىمي دالەلدەنگەن، ال عىلىمي دالەلدەنگەن نارسە ىلعي قىمبات بولادى. مىسالى، ساۋمال كاپسۋلاسىنىڭ باعاسى 18 مىڭ تەڭگە، ءبىراق ىشىندە 18 ليتر قىمىزدىڭ اسەرى بار. ءسىز ءبىر ايدا 18 ليتر ساۋمال ىشپەيسىز. ەگەر بارىپ ىشەتىن بولساڭىز، ول سىزگە 18 مىڭعا ەمەس، 20 مىڭ تەڭگەگە شىعۋى مۇمكىن. بۇل – دارىلىك نارسە. كۇنىنە 3 رەت قابىلداساڭىز، 90 كاپسۋلا سىزە 1 ايعا جەتەدى. ەكونوميكاسىن ساناساڭىز، ءبارىبىر ءسىز ءۇشىن بۇل ءتيىمدى. سەبەبى ساۋمالدى كۇندە تاڭەرتەڭ ىشكەننىڭ كۇنىنە 3 رەت ىشكەندەي تيىمدىلىگى بولمايدى. 1 كاپسۋلادا 100-120 مل بيە ءسۇتىنىڭ اسەرى بار. مەنىڭ ويىمشا، قازاقستاندا جاسالعان نارسە ارزان بولماۋى كەرەك. ويتكەنى شەتەلگە ساۋدالانۋى قاجەت. مەن ءونىمنىڭ ساپاسىن دالەلدەۋ ءۇشىن قىمبات قىلىپ شىعاردىم. ارزانداتۋدىڭ جولدارى بار، وعان بىرتىندەپ كەلەمىز.
سۇحباتتاسقان: جانسايا قامبار