بۇگىن 80 جاسقا قاراعان شاعىندا بەلگىلى تاريحشى عالىم، ۇستاز، تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، قازاق ءبىلىم اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى امانگەلدى قۇسايىن ۇلى قۇسايىنوۆ ومىردەن وزدى. بۇل تۋرالى ش.ءۋاليحانوۆ اتىنداعى تاريح جانە ەتنولوگيا ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى، تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور زيابەك قابىلدينوۆ facebook-تەگى پاراقشاسىندا جازدى.
«قارالى حاباردى ەستىگەندە قازاق تاريح عىلىمىنىڭ تاعى ءبىر بەتكە ۇستار ازاماتى، ەلىمىزدىڭ قوعامدىق ومىرىندە وزىندىك ورنى بار قايراتكەر تۇلعا بۇل ومىردەن قايتتى-اۋ دەپ قابىرعامىز قايىستى. اعامىزدى 1994 جىلدان بەرى جاقسى بىلەتىنمىن. كەزدەسكەندە ءوزىنىڭ اعالىق اقىل – كەڭەسىن بەرۋدەن ايانبايتىن. ءبىز تۋىپ - وسكەن ومبى وبلىسىندا جەتىمدەر ۇيىندە تاريبەلەنگەنىن دە ايتىپ جۇرۋشەدى»،-دەپ جازدى تاريحشى.
امانگەلدى قۇسايىن ۇلى 1942 جىلى 29 جەلتوقساندا پاۆلودار وبلىسى ەرتىس اۋدانى ۇلگىلى اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن.
1960 جىلى ەڭبەك جولىن ورتا مەكتەپ ءمۇعالىمى بولىپ باستاعان ول، س.م. كيروۆ اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىن ءبىتىرىپ الماتى مەديسينا ينستيتۋتىندا وقىتۋشى قىزمەتىندە ىستەگەن. كەيىن پارتيا قىزمەتىنە اۋىسىپ الماتى قالاسى سوۆەت اۋداندىق كوميتەتىنىڭ اپپاراتىندا، ودان سوڭ قازاق مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ اسپيرانتى، اسسيستەنتى، اعا وقىتۋشىسى، دوسەنت، پرورەكتور، اعا عىلىمي قىزمەتكەر، پروفەسسور بولىپ قىزمەتتەرىن اتقارعان. 1992-1996 جج. س.سەيفۋللين اتىنداعى اقمولا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ، 1996-2000 جىلدارى - ل.ن.گۋميليەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى قىزمەتىن اتقارىپ، باسشى رەتىندە ۋنيۆەرسيتەتتىڭ عىلىمي-پەداگوگيكالىق، ماتەريالدىق – تەحنيكالىق پوتەنسيالىن نىعايتۋدا ۇلكەن قايراتكەرلىك كورسەتتى.
2000-2004 جىلدارى ق ر جوعارعى اتتەستاسيالىق كوميسسياسىنىڭ ءتوراعاسى. 2004-2007 جىلدارى – ى.التىنسارين اتىنداعى قازاق ءبىلىم اكادەمياسىنىڭ پرەزيدەنتى بولدى. ال 2007 جىلدان ەۋرازيا گۋمانيتارلىق ينستيتۋتىنىڭ رەكتورى بولعان ەدى. قاي قىزمەتتە بولماسىن بار ىنتا-جىگەرىمەن جۇمىس ىستەگەن ول كىسى ءار قاشان ىسكەرلىگىنمەن، كەرەمەت ۇيىمداستىرۋشى باسشى، قاراپايىم ازامات بولا ءبىلدى.
وتاندىق تاريح عىلىمىنىڭ دامۋىنا دا ۇلكەن ۇلەس قوستى. ەڭبەك ەتكەن جىلدارىندا كوپتەگەن دارىندى، ىزباسار-اكىمشىلەردى جانە جاس شاكىرتتەر مەن عالىمداردى تاربيەلەدى. امانگەلدى قۇسايىن ۇلىنىڭ جەتەكشىلىگىمەن «وتان تاريحى» ماماندىعى بويىنشا ءتورت دوكتورلىق، ون التى كانديداتتىق ديسسەرتاسيالار قورعالدى.
ەلىمىزدىڭ ءبىلىم جانە عىلىم سالاسىن دامىتۋعا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن ەڭبەك قىزىل تۋ وردەنى، كسرو جوعارى مەكتەبىنىڭ ۇزدىگى، قاز كسر جوعارعى كەڭەسى پرەزيديۋمىنىڭ گراموتاسى، قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ قۇرمەت گراموتاسىمەن، باسقا دا مەدەلدەرمەن ماراپاتتالعان. كۇرەستەن – سپورت شەبەرى.
«امانگەلدى قۇسايىن ۇلى ۇلكەنگە قۇرمەت، كىشىگە ىزەت كورسەتە بىلەتىن، وزىنەن كەيىن ءوسىپ كەلە جاتقان جاس عالىمدارعا قامقور بولا بىلەتىن ۇلاعاتتى ۇستاز، ادامگەرشىلىگى مول ابىرويلى ازامات ەدى. قابىرعاسى قايىسقان قالىڭ جۇرتشىلىققا قازا قايىرلى بولسىن. اعامىز امانگەلدى قۇسايىن ۇلىنىڭ ەندىگى بارا جەرى – جۇماق، يمانى سالاۋات، قاراڭعى ءقابىرى – جارىق بولسىن! كورمەگەن قىزىعى مەن قۋانىشىن ارتىنداعى ۇرپاقتارىنا بەرسىن! اللا الدىنان جارىلقاسىن دەپ كوڭىل ايتامىز!»،-دەپ جازدى قابىلدينوۆ.