بالاعا شەكتەن تىس قامقورلىق كورسەتىپ، جاقسى كورۋ ونىڭ دامۋىنا كەدەرگى كەلتىرەدى
اتا-انالاردىڭ كوبى، اسىرەسە، انالار بالاسى ءۇشىن ءبارىن ءوزى ىستەۋگە دايىن تۇرادى. قولدارىنان كەلسە، اسپانداعى ايدى الىپ بەرۋگە ءازىر. باۋىر ەتى – بالاسى ءۇشىن ەڭ جاقسىسىن بەرىپ، كەز كەلگەن قيىندىق پەن ساتسىزدىكتەن قورعاپ، ولار ءۇشىن اۋىر جۇمىستى جاساپ بەرەتىن دە وسى اتا-انالار. وسىنداي ارەكەتتەرى ارقىلى اكە-شەشەسى بالالارىن تىم وبەكتەپ، وزدەرىنىڭ شەكتەن تىس ماحابباتتارىمەن ولاردىڭ ومىرىنە زيان تيگىزەدى ەكەن. اسىرەسە، مۇنداي قاتەلىكتى اتالارى مەن اجەلەرى جىبەرەدى.
الدىمەن ءوزىڭىزدىڭ بالالىق شاعىڭىزدى ەسكە ءتۇسىرىپ كورىڭىز. ول كەزدە كوپشىلىگىڭىز مەكتەپكە وزدەرىڭىز بارىپ-قايتاتىنسىزدار. اۋلاعا دا بۇرىنعىنىڭ بالالارى وزدەرى شىعاتىن، ءتىپتى كەيدە اتا-انالارىڭىز دوستارىڭىزدىڭ ۇيىنە بارۋعا دا رۇقسات بەرەتىن. ال ءقازىر ەستيتىنىمىز: «ءقازىر زامان وزگەردى، جالعىز جىبەرۋ قورقىنىشتى». سوعان سايكەس كۇندەلىكتى كورەتىن كارتينامىز دا كەلەسىدەي: جاسى 12-13-تەن اسقان، بويلارى انالارىنان ءبىر باسقا بيىك تۇراتىن زىڭگىتتەي ۇلداردى نە اناسى، نە اكەسى سپورت سەكسياسىنان كۇتىپ الادى. وسىنداي ارەكەتتەرى ارقىلى اتا-انالار بالالارىنىڭ ءقاۋىپتى سەزىنۋىنە مۇمكىندىك بەرمەيدى. الايدا مۇنداي ارەكەتتى پسيحولوگتار دۇرىس ەمەس دەپ سانايدى. اۋلادا بالالارمەن بولعان تۇسىنىسپەۋشىلىك كەزىندە توبەلەسىپ كورمەگەن، اعاشتان نە ۆەلوسيپەدتەن قۇلاپ كورمەگەن بالا ەرەسەك ومىرىندە بولۋى مۇمكىن دەگەن بارلىق فوبيالار مەن كومپلەكستەردەن ارىلا الماي، سولاردىڭ كەسىرىنىڭ زاردابىن ءجيى تارتادى. مۇنداي ساتتەردەن بالالار بەلگىلى ءبىر ساباق الىپ، ونى باستان وتكىزگەندەرى دە دۇرىس. سەبەبى پسيحولوگتاردىڭ پايىمداۋىنشا، قۇلاپ قالعان كەزدە تىزەنى جىرىپ، قاناتىپ العاندا تۇرعان قورقىنىشتى ەشتەڭە جوق.
كەلەسى ءبىر قاتەلىك – اتا-انالار بالالارىنىڭ مۇعالىممەن نەمەسە ءوزىنىڭ قاتارلاستارى اراسىندا بولعان ماسەلەلەر مەن تۇسىنبەۋشىلىكتى شەشۋ ءۇشىن بىردەن كومەككە كەلەتىندىگىندە. شەكتەن تىس قامقورلىق كورىپ وسكەن بالالار كۇردەلى جاعدايلاردان شىعۋدى بىلمەيدى. بۇل جاعداي ول وسكەندە قانداي بولماق؟ ەرەسەك ومىرىندە ونىڭ اناسى «ناشار» باستىقتىڭ الدىندا ماسەلەسىن شەشىپ بەرە المايدى. شەكتەن تىس قامقورلىق كورسەتۋ ارقىلى اتا-انا قيىن جاعدايدان ات-تونىن الا قاشاتىن ومىرگە بەيىمدەلمەگەن ادامدى وزدەرى ءوسىرىپ شىعارادى ەكەن.
بالانى ونىڭ ىستەي الاتىن، قولىنان كەلگەن ىسىنە قاراي باعالاپ، ماقتاپ تۇرعان ءجون. ءتىپتى ول ءۇشىن ەركەلەتىپ قويسا دا بولادى. ءبىراق مۇندا دا شەكتەن شىقپاۋ كەرەك. «مەنىڭ بالام كەرەمەت، تالانتتى، قولىنان ءبارى كەلەدى، ول ەشكىمگە ۇقسامايدى، بۇعان تەڭ كەلەتىن ادام جوق» دەگەن مازمۇنداعى سوزدەردى ايتۋ ارقىلى ءار اتا-انا بالاسىنا ءوزىن باعالاۋدى، قۇنىن تۇسىرمەۋدى ۇيرەتۋگە تىرىسادى. تەك بۇل جەردە اباي بولاتىن نارسە – ونىڭ بويىنشا مەنمەندىكتى، تاكاپپارلىقتى قالىپتاستىرۋدان اۋلاق بولۋ. اتا-اناسى ءۇشىن تەڭدەسى جوق، ەرەكشە بولعانىمەن، باسقالار ءۇشىن ول قاتارداعى قاراپايىم ادام. كوبىنە-كوپ اسىرا ماقتاۋ ەستىپ وسكەن بالا ءوز سىنىپتاستارىمەن سالىستىرعاندا، ساتسىزدىكتەرگە ءجيى ۇشىراپ، ويىنداعىسى بولا بەرمەيدى. ناتيجەسىندە بۇكىل الەمدى وزىنە كەلگەندە ادىلەتسىز دەپ سانايتىن ادام قالىپتاسادى.
كوپتەگەن وتباسىندا وتكەندى قازبالاۋعا تىيىم سالىنعان. وسىنىڭ ناتيجەسىندە بالا ءوزىنىڭ اتا-باباسى كىم ەكەنىن، نەمەن اينالىسقانىن بىلمەي وسەدى. شىققان تەگىن بىلمەي وسەتىندەر بارشىلىق، ال اتا-اناسى بولسا، بالالارىنىڭ الدىندا ومىرىندە قاتەلەسىپ كورمەگەن ادامدار كەيپىندە كورىنگىسى كەلىپ، وزدەرىنىڭ ومىرلەرىندە بولعان ساتسىزدىكتەردى جاسىرىپ قالعىسى كەلەدى. ەگەر سىزدەر بالالارىڭىزبەن ومىرىڭىزدە كەزدەسكەن نەگاتيۆتى، كەرى جاعدايلارمەن ءبولىسىپ، سودان تۇيگەن اقىلىڭىزبەن بولىسپەسەڭىز، ءوزىن «يدەالدى ادامنىڭ» جانىندا تولىق جەتىلمەگەن، «يدەالدى ادامنىڭ» الدىندا ءوزىن كىنالاي بەرەتىن، جۇيكەسى جۇقارعان ادامدى تاربيەلەپ شىعاراسىز.
اعىلشىنداردىڭ «بالانى تاربيەلەمە، ولار ءبارىبىر وزىڭە ۇقسايدى. ودان دا ءوزىڭدى تاربيەلە» دەگەن ءسوزى بار. ەگەر اكەسى اۋزىنان تەمەكىسىن تاستامايتىن، ال اتاسى قولىنان تەمەكى شىعارماسا، وندا بالاسى دا ونىڭ ءدامىن تاتىپ كورەدى. جانە بۇل جەردە تىيىم سالۋ كومەكتەسپەيدى. اتا-انالار بالاسىنىڭ جەتىستىككە جەتكەنىن كورگىسى كەلسە، وعان ءوزى ۇلگى بولا ءبىلۋى كەرەك. ارەكەتتى سوزبەن ايتقاننان گورى، ىسپەن دالەلدەگەن جاقسى.