ۇكىمەتتە ازىق-تۇلىك تاۋارلارى باعاسىن ۇستاپ تۇرۋ شارالارى تالقىلاندى
ق ر پرەمەر-مينيسترى ءاليحان سمايىلوۆ الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ازىق-تۇلىك تاۋارلارىنىڭ (ءامات) باعاسىن ۇستاپ تۇرۋ بويىنشا قابىلدانىپ جاتقان شارالار تۋرالى كەڭەس وتكىزدى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz ءىnform.kz-كە سىلتەمە جاساپ.
كەڭەس بارىسىندا سوڭعى ايدا باعانىڭ 0،8%-عا وسكەنى اتاپ ءوتىلدى. ەڭ كوپ وسكەنى باستى پياز، قانت جانە كۇرىش باعاسى بولسا، قىرىققابات، ءسابىز جانە كارتوپ باعاسى تومەندەگەن. اشم مالىمەتىنشە، بۇگىنگى تاڭدا ەلىمىزدە سيىر ەتى، قۇس ەتى، ۇن، كارتوپ، كۇنباعىس مايى، تاۋىق جۇمىرتقاسى مەن ءسۇتتى قوسا العاندا، 680 مىڭ توننادان استام نەگىزگى ازىق-تۇلىك تاۋارلارى بار.
ىشكى نارىقتى بيدايدىڭ، قانتتىڭ جانە تۇزدىڭ قاجەتتى كولەمىمەن قامتاماسىز ەتۋ بويىنشا كەشەندى شارالار قابىلدانىپ جاتىر.
«اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى قانت سالاسىن دامىتۋدىڭ كەشەندى جوسپارىن قابىلدادى. ەندى ونى ىسكە اسىرۋ بويىنشا ءتيىستى وڭىرلەرمەن بىرلەسە بەلسەندى ءىس-قيمىل جاساۋ ءۇشىن شارالار قابىلداۋ قاجەت. سونداي-اق قانتتى باجسىز اكەلۋگە كۆوتالار بولىنگەن كەزدە، ولار بۇل جۇمىستى ۋاقىتىلى ورىنداي المايتىن كوپتەگەن ۇساق جەتكىزۋشىلەرگە تاراتىلعان. وسىعان بايلانىستى ءبىز قانت جەتكىزۋدە بەلگىلى ءبىر پروبلەمالاردىڭ بار ەكەنىن بايقادىق. سوندىقتان كۆوتالاردى بىرنەشە ءىرى كوتەرمە جەتكىزۋشىلەر اراسىندا ءبولۋ كەرەك. ولار شاعىن كومپانيالارعا قاراعاندا قانتتى تومەن باعامەن جەتكىزە الادى»، - دەدى ءاليحان سمايىلوۆ.
سونىمەن قاتار وتىرىستا باسەكەلەستىكتى قورعاۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگى الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ازىق-تۇلىك تاۋارلارىن ساتۋ الاڭدارىنا قاتىستى مونوپولياعا قارسى دەن قويۋ شارالارىن ىسكە اسىرۋدى جالعاستىراتىنى بەلگىلى بولدى. اتاپ ايتقاندا، جىل باسىنان بەرى 132 كومپلاەنس-كەلىسىم جاسالدى، ونىڭ ىشىندە ساۋدا ۇستەمەسىن 15-تەن 10%-عا دەيىن تومەندەتۋ قاراستىرىلعان. ساۋدا سالاسىنداعى قۇقىق بۇزۋشىلىقتاردىڭ بارلىق فاكتىلەرى بويىنشا تەرگەۋ جۇرگىزىلۋدە. وڭىرلەرگە كەلەتىن بولساق، ءبىر ايدا ءامات باعاسىنىڭ ەڭ جوعارى وسۋىنە ۇلىتاۋ (1،5%)، قاراعاندى (1،4%) جانە قوستاناي وبلىستارى (1،3%) جول بەرگەن.
«ءبىز وڭىرلەردەگى ساۋدا سۋبەكتىلەرىنىڭ جالپى جاعدايدى پايدالانىپ، اسا جوعارى قوسىمشا تابىس تاباتىنىن كورىپ وتىرمىز. ەگەر اكىمدىكتەر مۇنى باقىلاۋعا الىپ، ساۋدا-ساتتىقتىڭ بارلىق كەزەڭدەرىندە ساۋدا ۇستەمە باعالار بويىنشا مونيتورينگ جۇرگىزبەسە، جاعداي وزگەرمەك ەمەس»، - دەدى ۇكىمەت باسشىسى.
ۇكىمەت باسشىسى ازاماتتاردى تولعاندىراتىن تاعى ءبىر ماسەلە پياز باعاسىنىڭ ءوسۋى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. ماسەلەن، سوڭعى ايدا باعا ورتا ەسەپپەن 11،9%-عا ءوستى. ءبىر ايدا باتىس قازاقستان، جەتىسۋ، تۇركىستان وبلىستارىندا جانە الماتى قالاسىندا باعانىڭ ەڭ جوعارى ءوسۋى تىركەلگەن.
«ارىپتەستەر، قانتپەن بولعان جاعدايدىڭ وبەكتيۆتى سىرتقى سەبەپتەرى بولسا، پياز بويىنشا جاعداي – جۇرگىزىلگەن جۇمىستىڭ شالالىعىنىڭ ناتيجەسى. اكىمدىكتەردىڭ بارلىق مۇمكىندىكتەرى بولدى، ولاردىڭ قاتارىندا استىقتى جەتكىزۋ بويىنشا ۋاقىتىلى كەلىسىم-شارتتار جاساسۋ تەتىگى بار. وڭىرلەر اكىمدەرىنە ونى تۇراقتاندىرۋ قورلارىن تولىقتىرۋ ءۇشىن بەلسەندى تۇردە پايدالانۋدى تاپسىرامىن. وسى ماسەلەدە ءار جۇمىستى ۋاقىتىلى ورىنداۋ ماڭىزدى ەكەنىن اتاپ وتكىم كەلەدى»، - دەدى ءاليحان اسقان ۇلى.
پرەمەر-مينيستر باعانىڭ ءوسۋ سەبەپتەرىنىڭ ءبىرى ءوندىرۋشى مەن تۇپكىلىكتى تۇتىنۋشى اراسىنداعى دەلدالداردىڭ كوپتىگى ەكەنىن ايتتى. ولاردى انىقتاۋ ءۇشىن بارلىق وڭىرلەردە ارنايى كوميسسيالار قۇرىلعان.
«وڭىرلەر اكىمدەرىنە اتالعان كوميسسيالاردىڭ جۇمىسىن جانداندىرۋدى، اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارلارىن وندىرۋشىلەرمەن جانە كوتەرمە ساۋداگەرلەرمەن تىعىز جۇمىس ىستەۋدى تاپسىرامىن. سونداي-اق جۇمىستىڭ فورمالدى تاسىلدەرىنەن ارىلا وتىرىپ، ساۋدا ۇستەمەسىن اسىرىپ جىبەرگەنى ءۇشىن باقىلاۋ جانە اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋ شارالارىن كۇشەيتۋ قاجەت»، - دەدى ءا. سمايىلوۆ.
كەڭەستى قورىتىندىلاي كەلە، ۇكىمەت باسشىسى ازىق-تۇلىك ونىمدەرىنىڭ باعاسىن ۇستاپ تۇرۋ ماسەلەلەرى باسىم مانگە يە ەكەنىن تاعى دا اتاپ ءوتتى.