از جەپ، تەز ارىقتاۋ ءتاسىلى

ءموسليدىڭ ايتۋىنشا، ارىقتاۋدىڭ باستى جاۋى - ۇيدە زياندى تاماقتىڭ بولۋى. دارىگەر ەگەر ادام ۇيىندە زياندى ءارى ءدامدى تاعامدار بار ەكەنىن بىلە تۇرا، ءوزىنىڭ ەركىنە قارسى تۇرا الماي، جاڭاعى اتى اتالعان تاماقتاردى جەپ قويۋى مۇمكىن دەپ سانايدى. ماماننىڭ پىكىرىنشە، سالماق تاستاعىسى كەلىپ جۇرگەن ادامدار ءۇشىن ەڭ ءقاۋىپتى ءسات - جۇمىستان كەيىنگى ۋاقىت، ياعني ادام كۇندىزگى شارشاعانىنان تىنىققىسى كەلىپ، بوساڭسيتىن، ياعني فيلم نەمەسە سەريال كورەتىن كەز. 

«ەگەر ءسىز تەلەديدار الدىندا وتىرساڭىز جانە جانىڭىزدا بالمۇزداق پەن پەچەنە جاتسا، ءسىز ولاردى قالاي جەپ تاستاعانىڭىزدى بايقاماي قالۋىڭىز دا مۇمكىن. ەكران الدىندا جايعاسقان كەزدە ءبىز ويلانباي جەۋگە بەيىمبىز»، — دەپ اتاپ ءوتتى موسلي. سوندىقتان دا ول ارىقتاۋ جانە قىزىعىپ ءار نارسەنى جەي بەرمەۋ ءۇشىن ءتاتتى مەن كالورياسى جوعارى ازىق-تۇلىك ونىمدەرىن الماۋعا كەڭەس بەرەدى. 

كورىكتى دەنە ءمۇسىنىن ساقتاعىسى كەلەتىن نەمەسە ارتىق سالماقتان ارىلعىسى كەلەتىندەرگە دارىگەر كولەمى شاعىنداۋ كەلگەن تارەلكالاردى پايدالانۋدى ۇسىنادى. ول وسى ءادىس ارقىلى ىدىستاعى تاماق پورسياسى كوپ كورىنەتىنىن جانە سوعان سايكەس، ادام وزىنە قوسىمشا اس سالىپ المايتىنىن جانە ارتىق جەۋ ءقاۋپى ازاياتىنىن ايتىپ ءتۇسىندىردى. «بۇگىنگى تاڭدا تارەلكالاردىڭ ورتاشا كولەمى 28،5 سانتيمەتردى قۇرايدى، بۇل 1940 جىلدارعا قاراعاندا سەگىز سانتيمەترگە قاراعاندا ۇلكەنىرەك»، — دەدى ديەتولوگ.

بۇعان دەيىن بريتاندىق ديەتولوگ-دارىگەر  مايكل موسلي ارىقتاۋعا جاقسى اسەر ەتەتىن سۋسىندى  جانە ونى قانداي مولشەردە تۇتىنۋ كەرەكتىگىن ايتقان بولاتىن. ارتىق سالماقتان ارىلىپ، ءوز دەنساۋلىعىن كۇتەتىن ادامدارعا ول ءاربىر تاماق ىشەر الدىندا ءبىر ستاكان سۋ ءىشۋدى ۇسىندى.