الماتىداعى وڭىرلىك كوممۋنيكاسيالار قىزمەتىنىڭ بريفينگىندە "اسىل ميراس" اۋتيزم ورتالىعى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى مارينا زابرودينا اۋتيستىك سپەكترىنىڭ بۇزىلۋى (اسب) جانە دامۋ ەرەكشەلىكتەرى بار بالالارمەن جۇمىس ىستەۋدىڭ نەگىزگى تاسىلدەرى تۋرالى ايتىپ بەردى، دەپ حابارلايدى aqshamnews.kz
ساراپشىنىڭ ايتۋىنشا، اسب الەۋمەتتىك قارىم-قاتىناس تاپشىلىعىمەن، قىزىعۋشىلىقتاردىڭ تار شەڭبەرىمەن جانە مىنەز-قۇلىق ەرەكشەلىكتەرىمەن سيپاتتالادى. اتا-انالار نازار اۋدارۋى قاجەت العاشقى بەلگىلەردىڭ قاتارىنا مىنالار جاتادى:
- كوزدىڭ بايلانىسىنىڭ بولماۋى؛
- ءوز اتىنا رەاكسيانىڭ بولماۋى؛
- ىم-يشارامەن سۇراۋدى بىلدىرە الماۋ؛
- ستەرەوتيپتىك مىنەز-قۇلىقتىڭ كورىنىسى (مىسالى، قول بۇلعاۋ، زاتتاردى ءبىر قاتارعا قويۋ)؛
- قاۋىپسىزدىك سەزىمىنىڭ بولماۋى؛
- اگرەسسيا نەمەسە ءوزىن-وزى اگرەسسيالاۋ جاعدايلارى
ماماننىڭ ايتۋىنشا، اتا-انالار وسىنداي ەرەكشەلىكتەردى نەعۇرلىم ەرتەرەك بايقاپ، ماماندارعا جۇگىنسە، بالانىڭ ءساتتى الەۋمەتتەنۋ مۇمكىندىگى سوعۇرلىم جوعارى بولادى. «اسىل ميراس» ورتالىعىندا اۋتيزم ءقاۋپىن انىقتاۋ ءۇشىن حالىقارالىق دەڭگەيدە مويىندالعان، دياگنوستيكاداعى «التىن ستاندارت» بولىپ سانالاتىن ADOS-2 ءادىسى قولدانىلادى.
مارينا زابرودينا سونداي-اق اۋتيزم بەلگىلەرى اينالاداعى ادامدارعا تۇسىنىكسىز جانە ۇرەي تۋدىرۋى مۇمكىن ەكەنىن اتاپ ءوتتى. سوندىقتان مۇنداي بالالارمەن قالاي دۇرىس قارىم-قاتىناس جاساۋ كەرەكتىگىن ءبىلۋ ماڭىزدى.
ساراپشى كەلەسى كەڭەستەردى ۇسىندى:
-سابىرلى جانە مۇقيات بولۋ؛
-اتا-انالاردان كومەك قاجەت پە ەكەنىن سۇراۋ؛
-بالانىڭ اينالاسىن ءقاۋىپتى زاتتاردان تازارتۋ؛
-بالا مەن ونىڭ اتا-اناسىنا شامادان تىس نازار اۋدارماۋ.
سونىمەن قاتار، مۇنداي جاعدايدا اتا-انالارعا ەسكەرتۋ جاساۋعا، كەڭەس بەرۋگە، بالاعا ويىنشىق نەمەسە تاماق ۇسىنۋعا، ايعايلاۋعا نەمەسە شۇعىل قىزمەتتەردى سەبەپسىز شاقىرۋعا بولمايدى.
«ءارقايسىمىز قوعامىمىزدىڭ قانداي بولاتىنى ءۇشىن جاۋاپتىمىز. ءاۋتيزمى بار ادامداردىڭ تەڭ قۇقىقتارى مەن مۇمكىندىكتەرى بار. بولات وتەمۇراتوۆ قورىنىڭ «اسىل ميراس» ورتالىقتارى ءاربىر اسب دياگنوزى بار بالا مەن ونىڭ وتباسىنا كومەكتەسۋگە دايىن»، – دەپ قورىتىندىلادى مارينا زابرودينا.
2014 جىلدان باستاپ قازاقستاندا بولات وتەمۇراتوۆ قورى «اۋتيزم. بارشاعا ورتاق الەم» باعدارلاماسىن جۇزەگە اسىرىپ كەلەدى. بۇل باعدارلاما ءاۋتيزمى بار بالالار مەن ولاردىڭ وتباسىلارىنا قولداۋ كورسەتۋگە باعىتتالعان. ونىڭ اياسىندا ەلىمىزدىڭ 12 وڭىرىندە 13 تەگىن «اسىل ميراس» ورتالىعى جۇمىس ىستەيدى. بۇل ورتالىقتار بالالارعا كاسىبي كومەك كورسەتىپ، اتا-انالاردى ءوز بالاسىن جاقسىراق تۇسىنۋگە ۇيرەتەدى. باعدارلاما ىسكە اسىرىلعان جىلدار ىشىندە 16 000-نان استام بالا مەن ولاردىڭ وتباسى قولداۋ الدى.