جاڭا ەرەجەلەر سونداي-اق قۇرىلىس جوبالارىنا قوعامدىق تالقىلاۋلار وتكىزۋدى جانە قالانىڭ باس جوسپارى تالاپتارىنىڭ ساقتالۋىن باقىلاۋدى كوزدەيدى.
وڭىرلىك كوممۋنيكاسيالار قىزمەتىنىڭ باسپا ءسوز كونفەرەنسياسىندا قالالىق جوسپارلاۋ جانە ۋربانيستيكا باسقارماسىنىڭ باسشىسى الماسحان احمەدجانوۆ جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ ەرەكشە باقىلاۋىندا تۇرعان «نۇكتەلى» قۇرىلىس جاعدايىن شەشۋ تۋرالى ايتىپ بەردى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz
ا. احمەدجانوۆ ق ر پرەزيدەنتىنىڭ تاپسىرماسىن ورىنداۋ اياسىندا قالا اكىمى باقىتجان ساعىنتايەۆتىڭ باستاماسى بويىنشا «قالانىڭ ساۋلەتتىك كەلبەتىن قالىپتاستىرۋ جانە قالا قۇرىلىسىن جوسپارلاۋ ەرەجەلەرى» ازىرلەنگەنىن ەسكە سالدى. ادىلەت مينيسترلىگى 2021 جىلدىڭ ماۋسىم ايىندا بەكىتكەن قۇجات «نۇكتەلىك» قۇرىلىستى توقتاتۋعا مۇمكىندىك بەردى.
الماتىنىڭ باس ساۋلەتشىسىنىڭ ايتۋىنشا، مەحانيزم «نۇكتەلى» قۇرىلىستى بولدىرماۋعا جانە ءتيىستى الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىمى بار اۋماقتاردى كەشەندى دامىتۋدى قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعان. ەرەجە قۇرىلىس سالۋشىلاردى تۇرعىن ۇيمەن بىرگە الەۋمەتتىك نىساندار سالۋعا زاڭنامالىق تۇردە مىندەتتەۋگە باعىتتالعان.
«ەرەجەدە سونداي-اق جوبالارعا قويىلاتىن تالاپتار كورسەتىلگەن. مىسالى، قۇرىلىس سالۋشىلار حالىقتىڭ تىعىزدىعىن ەسكەرۋگە، ەرەكشە قۇرىلىستىق رەتتەۋ ايماقتارىندا، اسىرەسە تاريحي ورتالىقتا رەگلامەنتتى ساقتاۋعا، كوشەنىڭ نەمەسە ورامنىڭ قاباتتىلىعى مەن قالىپتاسقان ساۋلەتتىك بەينەسىن ەسكەرۋگە مىندەتتى»، - دەپ ءتۇسىندىردى ا.احمەدجانوۆ.
قالالىق جوسپارلاۋ جانە ۋربانيستيكا باسقارماسىنىڭ باسشىسى قابىلدانعان ەرەجەلەرگە قاراماستان، الماتىدا ءبىرقاتار نىساندار بويىنشا قوعام قايراتكەرلەرى مەن قۇرىلىس سالۋشىلاردىڭ قارسىلىعى جالعاسىپ جاتقانىن راستادى. سونىمەن قاتار، الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىمعا جۇكتەمەنىڭ ارتۋى حالىقتىڭ نارازىلىعىن تۋدىرادى. قابىلدانعان ەرەجەلەر داۋلى ماسەلەلەردى شەشۋگە كومەكتەسەدى.
مىسالى، شارشى مەتردى الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋعا بايلانىستىرۋ ورناتىلدى. مىسالى، مىڭ ادامعا مىندەتتى تۇردە 180 مەكتەپ ورنى جانە بالاباقشالاردا 100 ورىن قاراستىرىلۋى ءتيىس.
«اۋلا اۋماقتارىندا قۇرىلىس سالۋعا جول بەرمەۋ ءۇشىن ءبىر ادامعا 10 شارشى مەتر اۋلانىڭ نورماسى ەنگىزىلگەنى ماڭىزدى، ونىڭ تورتتەن ءبىر بولىگى جاسىل جەلەكتەرگە بولىنەدى. داۋلاردى بولدىرماۋ ءۇشىن جاڭا ەرەجەلەردە حالىقتىڭ تىعىزدىعى توقساندىق قۇرىلىس كەزىندە 1 گەكتارعا 440 ادامنان اسپايتىن، ال تاريحي ورتالىقتا ءبىر گەكتارعا 300 ادامنان اسپايتىن ەسەپپەن ەسەپتەلەتىنى كورسەتىلگەن»، - دەدى الماتىنىڭ باس ساۋلەتشىسى.
سونداي-اق، قۇجات تۇرعىن اۋداندار مەن شاعىن اۋداندارداعى حالىقتىڭ تىعىزدىعىنا قويىلاتىن تالاپتاردى، سونداي-اق كوپ پاتەرلى تۇرعىن ۇيلەردىڭ ۇزىن جاقتارى اراسىنداعى الشاقتىقتىڭ مينيمالدى مولشەرىن انىقتايدى. 3-5 قاباتتى عيماراتتاردا-كەمىندە 20 م، 10-16 قاباتتاردا – كەمىندە 48 م، ال 17 جانە ودان جوعارى قاباتتاردا قاشىقتىق 80 م-گە دەيىن ارتادى.
ا. احمەدجانوۆ اكىمدىك سوتقا جۇگىنگەن قۇرىلىس سالۋشىلاردىڭ دا بار ەكەنىن ايتتى. ول اباي داڭعىلى، 130 مەكەنجايىنداعى قۇرىلىس جاعدايىن مىسالعا كەلتىردى.
«اكىمدىك تۇرعىنداردىڭ شاعىمدارىن نازارعا الىپ، ونداعى قۇرىلىستى توقتاتا تۇرۋعا شەشىم قابىلدادى. الايدا قۇرىلىسشى سوتقا جۇگىنىپ، پروسەستى جەڭىپ الدى. مامانداندىرىلعان اۋدانارالىق قالالىق سوتتىڭ شەشىمىمەن قۇرىلىس سالۋشىنىڭ اكىمدىككە جانە ناقتى باسقارماعا تالاپ ارىزى قاناعاتتاندىرىلدى. وسى جىلدىڭ 5 قاراشاسىندا ءبىزدىڭ ۆەدومستۆو سوت شەشىمىنە اپەللياسيالىق شاعىم بەردى. بۇگىندە نىساننىڭ قۇرىلىسى توقتاتىلدى»، - دەدى ا.احمەدجانوۆ.
باس ساۋلەتشى ولاردىڭ ۆەدومستۆوسى جوبا الدىنداعى قۇجاتتامانى بەرۋ كەزىندە جاڭا ستاندارتتاردى قاتاڭ ۇستانۋدى جالعاستىرادى دەپ ۋادە بەردى.