ازىق-تۇلىك الۋ ءۇشىن ءجيى كىرەتىن سۋپەرماركەتتەردە كەيىنگى كەزدەرى قمدب-نىڭ "حالال" دەگەن جاسىل ءمورى بار تاۋارلار كوبەيگەن. جۇمىرتقا مەن شۇجىقتى ايتپاعاندا، وسى كۇنى كۇنباعىس مايى مەن قول جۋاتىن ءيىس سابىنداردىڭ ءوزى "حالال" دەگەن مورمەن شىعىپ ءجۇر.
حالال تاماق دەگەنىمىز - ادال اس. ەگەر قازاق حالقىنىڭ وتكەن ءومىر سالتىنا كوز جۇگىرتسەك، اتا-بابامىز ادالدىقتى ەرەكشە باعالاعانىن بىلەمىز. ادال جار، ادال دوس، ادال اس، ادال ەڭبەك دەگەن ۇعىمداردىڭ ءبارى حالقىمىز ءۇشىن قاسيەتتى ۇعىمدارعا جاتادى. دەمەك، ادالىنان اس جەۋ - بىزگە تاڭسىق دۇنيە ەمەس. تەك، بۇگىنگى زامان تالابىمەن تاماقتىڭ ادال ستاندارتقا ساي ەكەندىگىن تەز انىقتاۋ ءۇشىن ارنايى مورگە جۇگىنەمىز.
قمدب-قاراستى حالال ستاندارتتاۋ جانە سەرتيفيكاتتاۋ مەكەمەسى ماماندارىنىڭ ايتۋىنشا، الماتى قالاسى بويىنشا 2021 جىلى 20-دان اسا كاسىپورىن حالال سەرتيفيكات العان. ولاردىڭ كوبى - تاماقتانۋ ورىندارى، فاست فۋد جەلىلەرى، ەمدەۋ-پروفيلاكتيكالىق ونىمدەر جانە تاعامدىق قوسپالار.
- سەرتيفيكات الۋعا ونلاين ءوتىنىش بەرۋگە بولادى. ساراپتاۋ كوميسسياسى سول مەكەمەگە اۋديت جىبەرەدى. ارنايى تەحنولوگتار بارىپ مەكەمەنىڭ شىعاراتىن زاتتارىن كورەدى. ماسەلەن، شۇجىق شىعارسا، ولاردى ارنايى زەرتحاناعا جىبەرەدى. ونىڭ قورىتىندىسى ءبىر اپتادا بەلگىلى بولادى. ساراپتاما قورىتىندىسىن ساراپتاۋ كوميسسياسى بەرەدى. قمدب ارنايى ءپاتۋا ءبولىمىنىڭ شاريعات ماماندارى بار. ولار سول ءونىم شاريعاتتا رۇقسات ەتىلگەن بە، ەتىلمەگەن با، ساتۋعا بولا ما، بولماي ما، ادام دەنساۋلىعىنا زيان با دەگەن سۇراقتار بويىنشا ساراپتاما بەرەدى. كەيىن سول مەكەمەگە تەحنولوگتار بارىپ وقۋ-سەمينار شارالارىن جۇرگىزەدى، – دەدى الماتى قالاسى بويىنشا قمدب «حالال دامۋ» ج ش س جاۋاپتى وكىلى چادايەۆ ماراتحان.
سەرتيفيكات بيىل اقپان ايىندا بەرىلسە، ول كەلەسى جىلى اقپانعا دەيىن قولدانۋعا جارايدى. ءبىراق كەلەر جىلى ءبىر اي بۇرىن، ياعني قاڭتار ايىندا «ءبىزدىڭ سەرتيفكاتتىڭ جارامدىلىق مەرزىمى ءبىتىپ جاتىر» دەپ ءوتىنىش قالدىرۋ قاجەت.
- كوپ ادامدار تاماقتا دوڭىزدىڭ ەتى بولماسا، ءبارى حالال دەپ ويلايدى دا، قۇس ەتىن جەي بەرەدى. ال قۇس ەتىنە ءبىز ونىڭ جەگەن جەم-شوبىنەن باستاپ قارايمىز. سەبەبى، كوپتەگەن قۇس فابريكالار سول قۇستاردىڭ ولەكسەلەرىن ۇنعا اينالدىرىپ، سونى قۇستاردىڭ وزىنە بەرەدى. ول ءبىزدىڭ شاريعات بويىنشا رۇقسات ەتىلمەيدى. سول ءۇشىن دە جۇمىرتقانىڭ حالال دەگەن ءمورى بولسا، ونى قورىقپاي تۇتىنا بەرۋگە بولادى. ءقازىر تاعام قوسپالارىنىڭ ءتۇرى كوپ. مىسال رەتىندە دوڭىزدى الساق، ءقازىر عىلىمي نەگىزدە ونىڭ ءاربىر اعزاسىن بولشەكتەپ، ءبىزدىڭ تۇتىناتىن تاعام، وندىرىستىك زاتتارعا قوساتىنى دالەلدەنۋدە. دارى-دارمەككە دە قوسادى. گليسەريننىڭ ءوزىن بايقاپ قولدانباسا، كوبىنىڭ قۇرامى ادال ستاندارتقا ساي ەمەس، – دەدى م.چادايەۆ.
ەگەر ءتاتتى، كامپيتتەردىڭ قۇرامىن قاراساڭىزدار، قۇرامىندا ە دەگەن قوسپالار تىزبەگى تۇرادى. ولاردىڭ اراسىندا كۇماندى ە قوسپالارى، ادام دەنساۋلىعىنا ءقاۋىپتى ە قوسپالار بار، رۇقسات ەتىلمەگەن ە قوسپالارى بار. ۋلتيمات ناتريي ە621، مۇنى تاعامعا قوسسا، ادام سول جەگەن تاماعىن قايتا بارىپ جەگىسى كەلىپ تۇرادى. جەلاتين، ياعني ە441 بولسا، بۇل دوڭىزدىڭ ەتى قوسىلعان دەگەن ءسوز. ە قوسپالارى جايلى مالىمەتتى قمبد حالال دامۋ سايتىنان تابۋعا بولادى.
تاقىرىپقا وراي:
اللا ەلشىسى (س.ا.س) «حالال ريزىق ىزدەۋ مۇسىلماندارعا پارىز. ءبىر كىسى قىرىق كۇن حالالدان جەسە، جاراتۋشى ول كىسىنىڭ جۇرەگىن نۇرلاندىرادى. جۇرەگىندەگى حيكمەتتى تىلىنەن اعىزادى» دەپ ادال استىڭ رۋحاني تۇرعىدان تازارۋعا قانشالىقتى پايدالى ەكەنىن ايتادى.
«باقارا» سۇرەسىندە جاراتۋشى اللا تاعالا بىزگە: «ەي، ادامدار، جەر بەتىندەگى نارسەلەردىڭ حالالىن ءارى تازاسىنان جەڭدەر» دەپ بۇيىرادى. ادال اس جەۋ جايلى «ءمايدا» سۇرەسىندە دە ايتىلادى.