ماماندار سولاي بولجاپ وتىر.
الماتى قالاسىنىڭ وڭىرلىك كوممۋنيكاسيالار قىزمەتىنىڭ الاڭىندا سۋ تاسقىنى ماۋسىمىنا دايىندىققا ارنالعان بريفينگ ءوتتى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz
ەلوردادان ونلاين بريفينگكە «قازگيدرومەت» رمك گيدرولوگيا دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى ءادىل احمەتوۆ قوسىلىپ، مەگاپوليسكە ىرگەلەس وڭىرلەردەگى جاعدايعا توقتالدى. ول سونىمەن قاتار مەگاپوليستەگى اۋا تەمپەراتۋراسىنىڭ قالاي وزگەرگەنىن حابارلادى.
ءادىل احمەتوۆتىڭ ايتۋىنشا، الدىن الا بولجام بويىنشا، الماتىدا كوكتەم ەرتە شىعادى. ناۋرىزدىڭ ءبىرىنشى ونكۇندىگىندە اۋا تەمپەراتۋراسى +2+7°س، كۇندىز +10+15°س دەيىن كوتەرىلەدى دەپ كۇتىلۋدە. ورتاشا العاندا اۋا تەمپەراتۋراسى كليماتتىق نورمادان 1 گرادۋسقا جوعارى بولادى دەپ كۇتىلۋدە. الماتى قالاسى بويىنشا 2023 جىلدىڭ ناۋرىز ايىنا ارنالعان تولىعىراق بولجام 15 اقپاندا جاريالانادى (جانە ون كۇندىك جانە اپتالىق بولجامدارمەن جاڭارتىلادى).
جۋرناليستەردىڭ سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرگەن ءادىل احمەتوۆ الماتىدا اۋا تولقىندارىندا جىلىلىق سەزىلىپ، اۋاسىنىڭ تەمپەراتۋراسى ايتارلىقتاي كوتەرىلىپ كەلە جاتقانىن ايتتى. 1976 جىلدان باستاپ ورتاشا جىلدىق تەمپەراتۋرا ءار 10 جىل سايىن شامامەن 0،5°س-قا كوتەرىلدى. جىلدىڭ بارلىق ايلارىندا تەمپەراتۋرا تۇراقتى تۇردە كوتەرىلەدى. تەمپەراتۋرا ەڭ جوعارى جىلدامدىقپەن ناۋرىزدا كوتەرىلەدى - 10 جىل سايىن 1،3 °س-قا، ال اقپاندا - 10 جىل سايىن 1،3 °س-قا كوتەرىلەدى.
الماتىدا دا تەمپەراتۋرالىق رەجيم كەلەسىدەي وزگەرىستەرگە بايلانىتى سيپاتتالادى:
- تەمپەراتۋراسى نولدەن تومەن جانە ايتارلىقتاي ايازدى (مينۋس 20 °س تومەن) كۇندەر سانى ازايادى؛
– تەمپەراتۋراسى 30 35 °س جوعارى ىستىق كۇندەر سانى ارتادى.
«ناۋرىز ايىنداعى ورتاشا ايلىق تەمپەراتۋرانىڭ نورماسى - 2،7 ° C، مۇنداي كەزدە ناۋرىز ايىندا كۇننىڭ بىردەن جىلىنۋى جاعىمسىز جاعدايعا جاتادى. جانە ءدال وسى ايدا اۋا تەمپەراتۋراسىنىڭ قاتتى جوعارىلاۋ ءۇردىسى بايقالادى. مۇنداي كەزدە قىس بويى قوردالانعان قالىڭ قاردىڭ بىردەن ەرۋ ءقاۋپى جوعارى. سونداي-اق، الماتىدا جىلۋ تولقىندارىنىڭ قايتالانۋ جيىلىگى ارتىپ كەلەدى، سوندىقتان قىستىڭ سوڭى مەن كوكتەمنىڭ باسىندا اۋا تەمپەراتۋراسىنىڭ كۇر جىلىنۋىنان ءقاۋىپ ارتادى»، - دەدى "قازگيدرومەت" وكىلى.
كورشىلەس وبلىستارداعى جاعدايعا كەلەتىن بولساق، سپيكەردىڭ ايتۋىنشا، 5 اقپاندا الماتى وبلىسىندا، وبلىستىڭ تاۋلى ايماقتارىندا جاۋىن-شاشىن، قار جاۋادى. تاۋلى جانە تاۋ بوكتەرىندەگى اۋدانداردا تۇمان، كوكتايعاق كۇتىلەدى. وڭتۇستىك-باتىستان سوعاتىن جەل شىعىسقا اۋىسادى، وبلىستىڭ وڭتۇستىگىندە ەكپىنى 15-20 م/س.
1 اقپانداعى جاعداي بويىنشا، ىلە الاتاۋىنىڭ سولتۇستىك بەتكەيىندەگى، جەتىسۋ الاتاۋىنىڭ وزەن الاپتارىندا ىلعال جينالۋ كەزەڭىندەگى جاۋىن-شاشىن مولشەرى ورتاشا جىلدىق ماننەن 15-21%-عا جوعارى، ال ىلە الاتاۋىنىڭ وڭتۇستىك بەتكەيى مەن كەتمەن جوتاسىنىڭ سولتۇستىك بەتكەيىندەگى وزەندەردىڭ باسسەيندەرىندە ورتاشا جىلدىق ماندەر شەگىندە 15-21%-عا جوعارى.
جەتىسۋ الاتاۋى وزەندەرىنىڭ باسسەيندەرىندەگى تاۋ وزەندەرىنىڭ باسسەيندەرىندە قار قورى ورتاشا كوپجىلدىق ماننەن 39%-عا جوعارى، ىلە الاتاۋىنىڭ سولتۇستىك بەتكەيىندەگى، ىلە الاتاۋىنىڭ وڭتۇستىك بەتكەيىندەگى جانە كەتمەن جوتاسىنىڭ سولتۇستىك بەتكەيى وزەندەردىڭ باسسەيندەرىندە قار قورى ورتاشا كوپجىلدىق ماندەر شەگىندە.
«27 قاڭتاردا «قازگيدرومەت» رمك 2023 جىلدىڭ 1-10 اقپانىنا قازاقستاننىڭ وڭتۇستىك وبلىستارى ءۇشىن اۋا رايى بولجامى بويىنشا جاڭبىر تۇرىندەگى جاۋىن-شاشىن، قاردىڭ قارقىندى ەرۋى، ەرىگەن اعىندى سۋلاردىڭ پايدا بولۋى مۇمكىن ەكەنىن ەسكەرتتى. قىزىلوردا، تۇركىستان، جامبىل، الماتى، جەتىسۋ وبلىستارىنداعى وزەندەردە كوكتايعاق قۇبىلىستارىنىڭ باياۋلايدى جانە سۋ دەڭگەيىنىڭ كوتەرىلۋى مۇمكىن»، - دەپ جالعاستىردى ءسوزىن ءادىل احمەتوۆ.
30 قاڭتاردا قازگيدرومەت 2023 جىلدىڭ 1 اقپانى مەن 3 اقپانى ارالىعىندا قىزىلوردا، تۇركىستان قالالارىندا قاردىڭ قارقىندى ەرۋى كۇتىلەدى. جامبىل، الماتى جانە جەتىسۋ وبلىستارىندا جاڭبىر جانە بۇرقاسىن تۇرىندەگى قاتتى جاۋىن-شاشىن بولجامىنا، سونداي-اق تەمپەراتۋرا فونىنىڭ جوعارىلاۋىنا بايلانىستى داۋىلدى ەسكەرتۋ جاريالادى، ەرىگەن جانە ەڭىس اعىنىنىڭ قالىپتاسۋى، مۇز قۇبىلىستارىنىڭ السىرەۋى جانە وزەندەردە سۋ دەڭگەيى كوتەرىلەدى دەپ كۇتىلۋدە.
جوعارىدا اتالعان فاكتورلاردى ەسكەرە وتىرىپ، اقپان جانە ناۋرىز ايلارىندا تەمپەراتۋراسىنىڭ كۇرت كوتەرىلۋى جانە قاتتى جاڭبىر سالدارىنان ەرىگەن جاڭبىرلى سۋ تاسقىنى بولۋى مۇمكىن. الماتىنىڭ وڭتۇستىك جارتىسىندا اقپان ايىندا جاۋاتىن جاۋىن-شاشىن مولشەرى نورمادان جوعارى بولادى دەپ بولجانۋدا.
قارداعى سۋ قورىنىڭ كولەمىنە، توپىراقتىڭ كۇزگى ىلعالدىلىعىنا، توپىراقتىڭ قاتۋ تەرەڭدىگىنە تالداۋ جاساي وتىرىپ، الماتى وبلىسى سۋ باسۋ ءقاۋپى جوعارى ءوڭىر رەتىندە الدىن الا باعالاندى.
گيدرومەتەورولوگيالىق جاعداي كۇرت وزگەرگەن جاعدايدا «قازگيدرومەت» رمك سۋ تاسقىنى ءقاۋپى تۋرالى 2-3 كۇن بۇرىن داۋىلدى ەسكەرتۋ ارقىلى حابارلايدى.