الماتى – قازاقستاننىڭ ەڭ ءىرى مەگاپوليسى عانا ەمەس، عاسىرلار قويناۋىنان سىر شەرتەتىن كونە قالا. كوپشىلىك "ءال-فارابي"، "دوستىق"، "ابىلاي حان" سياقتى تانىمال كوشەلەردى جاقسى بىلەدى، ءبىراق قالانىڭ شەت ايماقتارى مەن شاعىناۋداندارىندا تاريحى تەرەڭدە جاتقان بەيمالىم كوشەلەر دە جەتەرلىك. ولاردىڭ اتاۋى نەمەن بايلانىستى؟ اqshamnews.kz ءتىلشىسى انىقتاپ كوردى.
قازاقتىڭ قاراپايىم باتىرلارى مەن زيالىلارىنىڭ ەسىمى قالعان كوشەلەر
كوپتەگەن شاعىنكوشەگە اتى كەڭ تانىلماعان، ءبىراق ەلگە ەڭبەگى سىڭگەن تۇلعالاردىڭ ەسىمى بەرىلگەن. مىسالى، ناۋرىزباي باتىر، رايىمبەك سىندى حالىق باتىرلارىنان بولەك، الماتىنىڭ كەيبىر كوشەلەرى جەرگىلىكتى ۇستازدار مەن عالىمداردىڭ قۇرمەتىنە اتالعان. قالا تاريحىنا ۇڭىلسەك، حح عاسىردىڭ باسىنداعى العاشقى قازاق مەكتەپتەرىن اشقان اعارتۋشىلاردىڭ ەسىمى كوپ اۋداندا كەزدەسەدى.
الايدا كەڭەس وداعى كەزەڭىندە الماتىدا كوپتەگەن كوشە ءوندىرىس ورىندارى مەن يدەولوگيالىق ۇعىمدارعا بايلانىستى اتالعان. ءقازىر ولاردىڭ ءبىر بولىگى قايتا اتالعانىمەن، كەيبىرى ءالى كۇنگە دەيىن ساقتالىپ وتىر.
بۇل جولى رەداكسيا وردجونيكيدزە، ششورس پەن ەيحە كوشەلەرىنە تالداۋ جاساماقشى.
ولار كىم جانە ولاردىڭ الماتىعا نە قاتىسى بار؟
وردجونيكيدزە كوشەسى تۇركسىب اۋدانىندا ورنالاسقان. ونىڭ ۇزىندىعى - 3535 مەتر. كوشە ءسۇيىنباي داڭعىلىنىڭ شىعىسى مەن رىسقۇلوۆ داڭعىلىنىڭ سولتۇستىگىندە ورنالاسقان. وكىنىشكە قاراي، كوشەگە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانلارىنىڭ قانداي نەگىزدە شەشىم شىعارعانى بەلگىسىز، سەبەبى قۇجات ساقتالماعان.
گريگوريي وردجونيكيدزە تۋرالى نە بەلگىلى؟
گريگوريي وردجونيكيدزە – كەڭەستىك پارتيا قايراتكەرى، ءستاليننىڭ سەرىگى. ول كسرو-نىڭ كاۆكاز ءوڭىرى بويىنشا جەتەكشىسى، كەيىن بۇكىل وداقتىق ونەركاسىپ ناركومى بولعان. ءستاليننىڭ ەڭ سەنىمدى سەرىكتەرىنىڭ ءبىرى ەدى.
1920–30 جىلدارى قازاقستانعا قاتىستى كادرلىق ساياساتقا دا ىقپال ەتتى: كاۆكازدان شىققان، ارميان جانە ءازىربايجان ۇلتىنان كادرلاردى رەسپۋبليكالارعا (ونىڭ ىشىندە قازاقستانعا) تاعايىنداۋ ماسەلەسىندە وردجونيكيدزە مەن ونىڭ توبىنىڭ ىقپالى زور بولدى. "ستاليندىك كادرلىق ساياسات" توبىنىڭ ءبىر مۇشەسى رەتىندە وردجونيكيدزە ءبىرقاتار قۇجاتقا قول قويعان. بۇل قازاقستانعا سىرتتان كەلگەن توپتىڭ بيلىگىن كۇشەيتىپ، جەرگىلىكتى ەليتانى ىعىستىرعان.
2Gis
ششورس كوشەسى جەتىسۋ اۋدانىندا ورنالاسقان. ونىڭ ۇزىندىعى - 888 مەتر. كوشە جانسۇگىروۆ كوشەسىنىڭ باتىسى مەن توباياقوۆ كوشەسىنىڭ سولتۇستىگىندە ورنالاسقان. وكىنىشكە قاراي، كوشەگە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانلارىنىڭ قانداي نەگىزدە شەشىم شىعارعانى بەلگىسىز، سەبەبى قۇجات ساقتالماعان.
نيكولاي ششورس تۋرالى نە بەلگىلى؟
نيكولاي الەكساندروۆيچ ششورس - ءبىرىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس كەزىندە رەسەي يمپەراتورلىق ارمياسىنىڭ وفيسەرى، كەيىن ۋكرايناداعى قىزىل گۆارديا كوتەرىلىس جاساقتارىنىڭ كومانديرى، ازامات سوعىسى كەزىندە قىزىل ارميا ديۆيزياسىنىڭ باسشىسى، 1918 جىلدىڭ كۇزىنە قاراي ركپ(ب) مۇشەسى بولعان.
2Gis
ەيحە كوشەسى جەتىسۋ اۋدانىندا ورنالاسقان. ونىڭ ۇزىندىعى - 560 مەتر. كوشە پوبەدا كوشەسىنىڭ باتىسى مەن ماڭعىشلاق كوشەسىنىڭ وڭتۇستىگىندە ورنالاسقان. 1966 جىلعى №134 شەشىم بويىنشا، اۋماققا مۇنداي اتاۋ بەرىلگەن.
روبەرت ەيحە تۋرالى نە بەلگىلى؟
روبەرت يندريكوۆيچ ەيحە - كەڭەستىك مەملەكەت جانە پارتيا قايراتكەرى، ريەۆوليۋسيونەر.
1921 جىلى كومينتەرننىڭ 3-كونگرەسىنىڭ دەلەگاتى بولدى. كسرو ورتالىق اتقارۋ كوميتەتىنىڭ مۇشەسى قىزمەتىن اتقاردى.
كسرو ىىحك-نىڭ ەرەكشە "ۇشتىگىنىڭ" قۇرامىنا كىرگەن. 1940 جىلى اتىلعان. كەيىن اقتالعان.
2Gis