ۆاكسيناسيا - قىزىلشانى جۇقتىرۋدىڭ الدىن الاتىن جالعىز ءتيىمدى قۇرال.
قازىرگى ۋاقىتتا الماتى قالاسىندا قىزىلشامەن سىرقاتتانۋشىلىق بويىنشا تۇراقسىز ەپيدەميولوگيالىق جاعداي بايقالادى. بيىل وڭتۇستىك مەگاپوليستە ناۋرىز ايىنان باستاپ قىزىلشانىڭ 2653 زەرتحانالىق راستالعان جاعدايى تىركەلدى، ونىڭ ىشىندە 14 جاسقا دەيىنگى بالالار اراسىندا 2084 جاعداي (78،5%)، ونىڭ ىشىندە 1 جاسقا دەيىنگى بالالار اراسىندا 275 جاعداي.
قىزىلشانىڭ زەرتحانالىق راستالعان 2653 جاعدايىنىڭ ەڭ ۇلكەن ۇلەس سالماعى 78،5% قۇرايدى (2084 جاعداي) 14 جاسقا دەيىنگى بالالار، 15 جاستان 18 جاسقا دەيىنگى جاسوسپىرىمدەر اراسىندا – 4،2% (111 جاعداي) جانە ەرەسەكتەر اراسىندا – 21،9% (458 جاعداي).
بالالار اراسىنداعى اۋرۋشاڭدىعى نەگىزىنەن ۆاكسيناسيادان باس تارتۋ سەبەبىنەن بولىپ تابىلادى، سونداي-اق ۆاكسيناسيادان مەديسينالىق بوساتۋ جانە ەگۋ جاسىنا جەتپەۋ سالدارىنان تىركەلەدى.
2084 بالانىڭ 1969-ى ەگىلمەگەن (94،4%)، ونىڭ ىشىندە باس تارتۋ سەبەبىنەن – 1412 (72،05%)، مەديسينالىق قارسى كورسەتىلىمدەر – 275 (13،9%) جانە ەگۋ جاسىنا (1 جاسقا دەيىن) جەتپەگەن – 275 (13،9%).
كونتينگەنتتەر بويىنشا قىزىلشا اۋرۋشاڭدىعى ۇيىمداستىرىلماعان بالالار اراسىندا تىركەلەدى–877 جاعداي (34،3%)، ۇيىمداستىرىلعان بالالار اراسىندا – 447 جاعداي (17،5%)، وقۋشىلار اراسىندا – 354 جاعداي (13،8%)، ستۋدەنتتەر اراسىندا – 94 جاعداي (3،7%)، جۇمىس ىستەمەيتىندەر اراسىندا –123 جاعداي (4،8%)، ءارتۇرلى سالاداعى قىزمەتكەرلەر اراسىندا –632 جاعداي (24،7%)، مەديسينا قىزمەتكەرلەرى اراسىندا –12 جاعداي (0،4%).
قىزىلشانى جۇقتىرۋدان، سونداي-اق ولاردىڭ اسقىنۋىنان الدىن الاتىن جالعىز ءتيىمدى قۇرال تەك ۆاكسيناسيا بولىپ تابىلادى. قىزىلشاعا قارسى جوسپارلى ۆاكسيناسيا 2 رەت، ءبىرىنشىسى – 1 جاستا (12-15 اي)، ەكىنشىسى – 6 جاستا جۇرگىزىلەدى، بۇل ۆاكسيناسيادان كەيىنگى يممۋنيتەتتى دامىتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. قىزىلشاعا قارسى ۆاكسينانىڭ ءاربىر الىنعان دوزاسى بالانىڭ يممۋنيتەتىن كۇشەيتەدى.
ەكپەلەردى جۇرگىزۋ ءۇشىن ددۇ سەرتيفيكاتتاعان جانە قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا تىركەلگەن قىزىلشاعا، قىزامىققا، ەپيدەميالىق پاروتيتكە قارسى ارالاس ۆاكسينا قولدانىلادى. ۆاكسيناسيا تۇرعىلىقتى جەرى بويىنشا قالانىڭ ەمحانالارىنىڭ بارلىق ەگۋ كابينەتتەرىندە تەگىن جۇرگىزىلەدى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ باس مەملەكەتتىك سانيتاريالىق دارىگەرىنىڭ 2023 جىلعى 01 قاراشاداعى «قىزىلشاعا قارسى سانيتاريالىق-ەپيدەميالىق جانە سانيتاريالىق-پروفيلاكتيكالىق ءىس-شارالاردى جۇرگىزۋ تۋرالى» №7 قاۋلىسىنا (بۇدان ءارى – ق ر بمسد قاۋلىسى) سايكەس اعىمداعى جىلدىڭ 10 قاراشاسىنان باستاپ قالادا قىزىلشاعا، قىزامىققا، پاروتيتكە قارسى ۆاكسينانىڭ (بۇدان ءارى – ققپ) قالدىعى ەسكەرىلە وتىرىپ6 ايدان باستاپ 10 اي 29 كۇنگە دەيىنگى بالالاردى قىزىلشاعا، قىزامىققا، پاروتيتكە قارسى قوسىمشا جاپپاي يممۋنداۋ باستالدى (بۇدان ءارى – قىزىلشاعا قارسى قجي)، ول قىزىلشامەن سىرقاتتانۋشىلىق بويىنشا ەپيدەميولوگيالىق جاعداي تۇراقتانعانعا دەيىن جالعاساتىن بولادى.
اعىمداعى جىلدىڭ 10-27 قاراشا ارالىعىندا قالادا قىزىلشاعا قارسى قجي شەڭبەرىندە بارلىعى 5006 بالا قامتىلدى، ونىڭ 6 ايدان باستاپ 10 اي 29 كۇنگە دەيىنگى 3636 بالا، 2 جاستان 4 جاسقا دەيىنگى بالالار – 849، باسقا جاستاعى بالالار – 521. دمي قالاسىندا قىزىلشاعا قارسى ق ر بمسد قاۋلىسىنا سايكەس كەزەڭ-كەزەڭىمەن وتكىزىلەتىن بولادى.
2 جاستان 4 جاس 11 اي 29 كۇنگە دەيىنگى بالالارعا، مەديسينا قىزمەتكەرلەرى مەن دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمدارىنىڭ قىزمەتكەرلەرىنە قىزىلشاعا قارسى قجي وتكىزۋ 2023 جىلعى 5 جەلتوقساننان باستاپ قىزىلشاعا، قىزامىققا، پاروتيتكە قارسى ۆاكسينا (بۇدان ءارى –ققپ) پارتياسى كەلىپ تۇسكەننەن كەيىن باستالاتىنىن قوسىمشا حابارلايمىز.
سونداي-اق، ۇلتتىق پروفيلاكتيكالىق ەگۋ كۇنتىزبەسىنە سايكەس 1 جاس (12-15 اي) جانە 6 جاس ارالىعىنداعى بالالاردى قىزىلشاعا، قىزامىققا، پاروتيتكە قارسى جوسپارلى يممۋنداۋ جالعاسۋدا.
دەپارتامەنت بالالاردىڭ بارلىق اتا-انالاردى ، اسىرەسە 6 ايدان 10 اي 29 كۇنگە دەيىنگى بالالاردىڭ، 2 جاستان 4 جاس 11 اي 29 كۇنگە دەيىنگى قىزىلشاعا قارسى دمي-گە جاتاتىن بالالاردىڭ، سونداي-اق قىزىلشاعا، قىزامىققا، پاروتيتكە قارسى جوسپارلى يممۋنداۋعا جاتاتىن 1 جانە 6 جاستاعى بالالاردىڭ اتا-انالارىنا قىزىلشاعا قارسى ەكپە الۋ ءۇشىن تۇرعىلىقتى جەرى بويىنشا ەمحاناعا ۋاقتىلى جۇگىنۋگە شاقىرادى.
بۇدان باسقا، بۇرىن قكپ-عا قارسى ەگىلمەگەن باسقا جاستاعى (18 جاسقا دەيىنگى) بالالار اۋماقتىق ەمحانادا قۋىپ جەتەتىن يممۋنداۋ بويىنشا ەكپە الا الادى.
قازىرگى ۋاقىتتا الماتى قالاسىنىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارقارماسىنىڭ قويماسىندا 77811 دوزا مولشەرىندە ققپ ۆاكسيناسى بار.
قالاداعى تۇراقسىز ەپيدەميولوگيالىق جاعدايعا بايلانىستى اۋرۋدىڭ بەلگىلەرى پايدا بولعان كەزدە كەلەسى قاعيدالاردى قاتاڭ تۇردە ۇسىنىلادى:
- ءوزىن-وزى ەمدەۋمەن اينالىسپاۋ، دارىگەردى ۇيگە شاقىرىپ جانە دارىگەردىڭ نۇسقاۋى بويىنشا ەم الۋ؛
- ۇيدە بولۋ، جۇمىس ورىندارىنا، سونداي-اق قوعامدىق ورىندارعا بارماۋ. اسىرەسە، امبۋلاتوريالىق ەمدەلىپ جاتقان ناۋقاستار ۇيدە وقشاۋلاۋدى قاتاڭ ساقتاۋى كەرەك؛
- اۋىرعانبالالاردى ۇيىمداسقان ۇجىمدارعا، مەكتەپتەرگە، مدبۇ-عا، ت.ب جىبەرمەۋ.
وڭتۇستىك مەگاپوليستىڭ ەپيدەميولوگتارى قىزىلشانىڭ جۇقپالى جانە قىزىلشا ينفەكسياسىنان كەيىنگى ىقتيمال اسقىنۋلارىمەن ءقاۋىپتى ەكەنىن ەسكە سالادى. اۋرۋدىڭ اۋىر اعىمىندا اسقىنۋلار داميدى، مىسالى، ورتاڭعى قۇلاقتىڭ، وكپەنىڭ، تراحەيانىڭ، برونحتىڭ قابىنۋى، سونداي-اق ميدىڭ قابىنۋى. كوبىنەسە اسقىنۋلار بەس جاسقا دەيىنگى بالالاردا نەمەسە 30 جاستان اسقان ەرەسەكتەردە داميدى. ەڭ اۋىر اسقىنۋلارعا سوقىرلىق، ەنسەفاليت (ميدىڭ ىسىنۋىنە اكەلەتىن ينفەكسيا)، اۋىر ديارەيا جانە ونىمەن بايلانىستى دەگيدراتاسيا، قۇلاق ينفەكسياسى (وتيت) جانە پنيەۆمونيا سياقتى اۋىر تىنىس جولدارىنىڭ ينفەكسيالارى جاتادى.
قىزىلشاعا قارسى ۆاكسيناسيا – قىزىلشانى جۇقتىرۋدى، سونداي-اق ونىڭ اسقىنۋىن بولدىرمايتىن جالعىز ءتيىمدى قۇرال. وسىعان بايلانىستى اتا-انالاردى ءوز بالاسىنىڭ دەنساۋلىعىنا جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراۋعا، ەكپەلەردى ۋاقىتىندا الۋعا، سونداي-اق قىزىلشاعا قارسى قوسىمشا جاپپاي يممۋنداۋ شەڭبەرىندە بالانى ۆاكسيناسيالاۋعا شاقىرامىز!