«دوڭگەلەك ۇستەل» بارىسىندا ساراپشىلار مەن قوعام وكىلدەرى تاريحي ورىنداردى قايتا قۇرۋ جانە جاڭا سكۆەرلەر، ساياباقتار مەن جاياۋ جۇرگىنشىلەر ايماقتارىن سالۋ بارىسىن قاراستىردى.
قوعامدىق كەڭىستىكتەردى بەلسەندى اباتتاندىرۋ، قالانى كوگالداندىرۋ، مەگاپوليستىڭ بارلىق بولىكتەرىندە جاسىل ارالدار، اللەيالار، سەرۋەندەۋ ايماقتارى مەن دەمالىس ورىندارىن قۇرۋ قالا اكىمى باقىتجان ساعىنتايەۆتىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس جۇرگىزىلۋدە. وسى سالاداعى ىسكە اسىرىلعان كەيستەردىڭ تابىستى ۇلگىلەرىن، سونداي-اق الماتىلىقتاردىڭ جايلىلىعىن ارتتىرۋ بويىنشا جوسپارلانىپ وتىرعان جانە ازىرلەنىپ جاتقان جوبالاردى قالالىق باسقارمالاردىڭ باسشىلارى، قالانىڭ قوعامدىق كەڭەسىنىڭ مۇشەلەرى، سونداي-اق تاۋەلسىز ساراپشىلار مەن ب ا ق وكىلدەرى تالقىلادى دەپ حابارلايدى almaty-akshamy.kz
قوعامدىق كەڭىستىكتەر - بۇل قالا تۇرعىندارى ءۇشىن ۇنەمى قول جەتىمدى قالا ورتاسىنىڭ بولىگى. قالانى دامىتۋ ستراتەگياسىنىڭ باسىم باعىتتارى «جاسىل قالا» جانە «شەتسىز قالا» بولىپ تابىلادى.
پاندەميا كەزىندە قالالىق ورتا ءار ادامنىڭ ومىرىندە ماڭىزدى ءرول اتقاراتىنى بەلگىلى بولدى. بەلگىلى ءبىر شەكتەۋلەرگە بايلانىستى قالا تۇرعىندارى تازا اۋادا بارىنشا بولۋ ءۇشىن كوپتەگەن جاسىل كەڭىستىكتەرمەن، قالا بويىنشا جاڭا جاياۋ ءجۇرۋ مارشرۋتتارىمەن قوعامدىق كەڭىستىكتەرگە قاجەتتىلىك تۋىندادى.
الماتى قالاسى جاسىل ەكونوميكا باسقارماسىنىڭ باسشىسى ناتاليا ليەۆينسكايانىڭ ايتۋىنشا، اباتتاندىرۋ ارقاسىندا قالادا تارتىلىس پەن دەمالىستىڭ جاڭا جەرلەرى قۇرىلۋدا. بۇگىندە ءبىر تۇرعىنعا 7،7 شارشى مەتر جاسىل كەڭىستىك تيەسىلى. قالادا جالپى اۋدانى 825،27 گا 167 ساياباق اۋماعى بار، ونىڭ ىشىندە 14 ساياباق، 122 سكۆەر، 26 بۋلۆار، 2 توعاي، 1 ب ا ق، 2 اللەيا بار.
سونداي - اق، مەگاپوليس اۋماعى ارقىلى 49 وزەن اعىپ وتەدى، ۇزىندىعى 447 كم. نەگىزگىلەرى - ەسەنتاي - 35،1 كم؛ ۇلكەن الماتى - 29 كم؛ كىشى الماتى - 28 كم.
قالا قۇرىلىسى جانە قالا قۇرىلىسى باسقارماسىنىڭ باسشىسى الماسحان احمەدجانوۆ ءوز سوزىندە اتاپ وتكەندەي، بۇگىندە الماتىدا جالپى ۇزىندىعى 54 شاقىرىمدى قۇرايتىن 110 جاياۋ جۇرگىنشىلەر ايماعى بار.
«قالا الداعى ۋاقىتتا مەگاپوليستىڭ رەكرەاسيالىق الەۋەتىن ءتيىمدى پايدالانا وتىرىپ، قالانىڭ ورتالىق بولىگىندە دە، شەتكى اۋداندارىندا دا جاڭا قوعامدىق كەڭىستىكتەر قۇرۋدى جوسپارلاپ وتىر»، - دەدى ا. احمەدجانوۆ.
سپيكەر ۇزىندىعى 380 مەتر بولاتىن مۇسىرەپوۆ كوشەسىن اباي داڭعىلىنان چاپايەۆ كوشەسىنە دەيىن وزگەرتۋ تۇجىرىمداماسىن مىسالعا كەلتىردى. كونسەپتۋالدى تۇردە جوبا 2 تاقىرىپتىق بولىككە بولىنەدى. ءبىرىنشىسى – «جىل مەزگىلدەرى» بۋلۆارى - اباي داڭعىلىنان ساتپايەۆ كوشەسىنە دەيىن، ءا. قاستەيەۆ اتىڭداعى مۇراجاي جارماسىندا. ەكىنشىسى-تۇرعىن ۇيلەر بويىمەن وتەتىن جانە بوتانيكالىق ب ا ق پەن ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-دى ءا. قاستەيەۆ اتىڭداعى مۇراجايدى بايلانىستىراتىن مۇسىرەپوۆ كوشەسىندەگى جاياۋ جۇرگىنشىلەر بۋلۆارى ساتبايەۆ كوشەسىنەن تيميريازيەۆ كوشەسىنە دەيىن.
جوبادا Vision Zero قاعيداتى بويىنشا ءقاۋىپسىز وتكەلدەر قۇرۋ جانە جەكە اۆتوكولىكتەر ءۇشىن تروتۋاردى جابۋ كوزدەلگەن.
قوعام قايراتكەرى سەرگەي پونوماريەۆ اتاپ وتكەندەي، قوعامدىق كەڭەس الماتىدا قوعامدىق كەڭىستىكتى دامىتۋ جوبالارىن ىسكە اسىرۋعا تۇراقتى مونيتورينگ جۇرگىزەدى.
«سەرپىندى جوبالاردىڭ ءبىرى - قالا ورتالىعىنان تاۋلارعا دەيىنگى وتپەلى باعىتتاردى اتاپ وتكىم كەلەدى. ۇلكەن جۇمىس اتقارىلدى. بىرنەشە جىلدان كەيىن قوناقتار مەن تۇرعىندار مەدەۋدەن قالا ورتالىعىنا دەيىن بىرەگەي مارشرۋت بويىنشا جۇرە الادى»، - دەدى س. پونوماريەۆ.
قالانىڭ باسقا كوشەلەرىن وسىنداي قايتا قۇرۋ كەم دەگەندە قىزىقتى جانە ىڭعايلى قوعامدىق كەڭىستىكتەر قۇرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
كەزدەسۋگە قاتىسۋشىلار جوبالاردا حالىقتىڭ بارلىق توپتارىنىڭ: مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ازاماتتاردىڭ، ۆەلوسيپەدشىلەردىڭ جانە جاياۋ جۇرگىنشىلەردىڭ مۇددەلەرى ەسكەرىلەتىنىن اتاپ ءوتتى.