26 مامىردا ەربولات دوسايەۆ جەتىسۋ اۋدانىنىڭ تۇرعىندارىمەن كەزدەسەدى.
الماتى اكىمى ەربولات دوسايەۆتىڭ حالىقپەن ءتورتىنشى كەزدەسۋى ناۋرىزباي اۋدانىندا ءوتتى. ءىس-شاراعا 500 اۋدان تۇرعىنى كەلدى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
الماتى اكىمىنىڭ اقپاراتى بويىنشا، ناۋرىزباي اۋدانى قۇرىلعاننان بەرى 2014 جىلى قارىز ينۆەستيسيالارىنىڭ كورسەتكىشتەرى 16 ەسەگە، سالىق تۇسىمدەرى 45 ەسەگە، ءوندىرىس كولەمى 2 ەسەگە، SMB سۋبەكتىلەرىنىڭ سانى 7 ەسەگە – 1 345-تەن 9 796-عا دەيىن ءوستى.
حالىقپەن كەزدەسۋ بارىسىندا الماتى اكىمى اۋداننىڭ نەگىزگى پروبلەمالىق ماسەلەلەرىن، ونىڭ ىشىندە الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىممەن، ينجەنەرلىك جەلىلەرمەن قامتاماسىز ەتۋ، قالانى اباتتاندىرۋ، ەرەكشە قاجەتتىلىكتەرى بار ادامدارعا جاعداي جاساۋ جانە ت.ب. ماسەلەلەردى اتاپ ءوتتى.
بۇگىندە اۋدان تۇرعىندارىنىڭ تەك 30%-ى تازا اۋىز سۋمەن قامتاماسىز ەتىلگەن، كوپشىلىگى اشىق سۋ قويمالارى مەن جەكە سكۆاجينالارداعى سۋدى پايدالانادى. الماتى اكىمى بارلىق تۇرعىنداردى تازا اۋىز سۋمەن قامتاماسىز ەتۋ باسىم مىندەت ەكەنىن اتاپ ءوتتى. ول ءۇشىن 8 شاعىن اۋداندا 150 كم سۋ قۇبىرى (80% اياقتالدى) جانە 75 كم كارىز جەلىلەرىنىڭ (95% اياقتالدى) قۇرىلىسى جۇرگىزىلۋدە. بيىلعى جىلى زاماناۋي تازارتۋ جۇيەسى بار «قارعالى» سۋ تارتقىشىنىڭ قۇرىلىسى اياقتالادى، اقساي وزەنىندە سۋ تارتۋ قۇرىلىسىن سالۋ جوسپارلانۋدا.
ءوزىنىڭ سوزىندە ەربولات دوسايەۆ ناۋرىزباي اۋدانىندا 282 ترانسفورماتورلىق قوسالقى ستانسيانىڭ جەكە مەنشىكتە ەكەنىن اتاپ ءوتتى. ولاردىڭ پايدالانۋشىلارى ەلەكتر ەنەرگياسى ءۇشىن قالا بويىنشا ورتاشا ەسەپپەن 2 ەسە كوپ تولەيدى. بۇل رەتتە ولاردىڭ توزۋى 80%-عا جەتكەن. ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن اكىمدىك ترانسفورماتورلىق قوسالقى ستانسيالار مەن جەلىلەردى قالا مەنشىگىنە بەرۋمەن اينالىسادى. بۇگىنگى تاڭدا 77 قوسالقى ستانسيا «الاتاۋ جارىق كومپانياسى» اق بالانسىنا بەرىلدى، تاعى 39-ى جاقىن ارادا بەرىلەتىن بولادى.
ناۋرىزباي اۋدانىندا باعىتتاردىڭ تاپشىلىعى بايقالادى، ايالدامالار جەتىسپەيدى. اعىمداعى جىلى اۋداندا 3 جاڭا باعىت اشىلادى، قولدانىستاعى 5 باعىت كۇشەيتىلەدى. 8 ايالداما كەشەنىن ورناتۋ جوسپارلانۋدا، 27 ۋچاسكەدە «ايالداما» بەلگىسى بار تىرەۋلەر قويىلادى. قوعامدىق كولىكتى ودان ءارى دامىتۋ ماقساتىندا اباي داڭعىلى بويىندا ياسساۋي كوشەسىنەن باتىس باعىتتا ءاشىموۆ كوشەسىنىڭ قيىلىسىنا دەيىن ورنالاسقان «قالقامان» مەترو ستانسياسىنىڭ قۇرىلىسى باستالدى.
بيىل ناۋرىزباي اۋدانىندا ۇزىندىعى 14،5 كم جولدىڭ، ءساۋىر ايىندا اقجار شاعىن اۋدانىنداعى 89 كوشەدە 45 كم جولدىڭ قۇرىلىسى باستالدى. اباي داڭعىلىن اۋداننىڭ اكىمشىلىك ورتالىعىنان قالا شەكاراسىنا دەيىن ۇزىندىعى 600 مەتر ەتىپ ۇزارتۋ جالعاسۋدا. ول ءۇشىن 73 جەر ۋچاسكەسى ساتىپ الىنادى، ونىڭ 41ء-ى ساتىپ الىندى. اعىمداعى جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن جۇبانوۆ كوشەسىن مومىش ۇلى كوشەسىنەن قالا شەكاراسىنا دەيىن ۇزارتۋدى جوبالاۋ اياقتالادى. ەربولات دوسايەۆ بارلىق جوبالاردى ىسكە اسىرۋ بارىسىندا ماگيسترالدىق جول جەلىسى جۇيەلىلىگىنىڭ جاقساراتىنىن جانە ناۋرىزباي اۋدانىن مەگاپوليستىڭ ىسكەرلىك ورتالىعى جانە كولىك اعىنىمەن قامتاماسىز ەتىلەتىنىن اتاپ ءوتتى.
الەۋمەتتىك نىسانداردىڭ جەتىسپەۋشىلىگى ماسەلەسىن شەشۋ ءۇشىن جاڭا مەديسينالىق مەكەمەلەردىڭ، مەكتەپتەر مەن بالاباقشالاردىڭ قۇرىلىسى جالعاسادى. بۇگىنگى كۇنى اۋدان ەمحانالارىندا جوسپارلى قۋاتتىڭ ارتقانى بايقالادى. الماتى اكىمى الداعى ۋاقىتتا قۇرامىس شاعىن اۋدانىندا 500 ورىندىق ەمحانا جانە اقجار شاعىن اۋدانىندا 200 ورىندىق دارىگەرلىك امبۋلاتوريا سالۋ جوسپارلانعانىن ايتتى. سونىمەن قاتار، «الما سيتي»، «نۇرلى دالا» تۇرعىن ءۇي كەشەندەرى اۋدانىندا ەمحانا سالۋ ءۇشىن جەر ۋچاسكەسىن ساتىپ الۋ مۇمكىندىگى قاراستىرىلۋدا.
اۋدان مەكتەپتەرىندەگى ورىن تاپشىلىعى تاياۋ جىلدارى بالا تۋۋدىڭ جوعارى بولۋىنا جانە ىشكى كوشى-قونعا بايلانىستى ساقتالاتىن بولادى. ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن 4 500 ورىندىق 3 مەكتەپتىڭ قۇرىلىسى بەلسەندى جۇرگىزىلۋدە. وتكەن جىلى اقجار جانە راحات شاعىن اۋداندارىندا 2 جەكەمەنشىك مەكتەپ اشىلدى، بيىل قالقامان شاعىن اۋداندا 1800 ورىندىق مەملەكەتتىك مەكتەپ پايدالانۋعا بەرىلدى.
مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمەلەردە تاپشىلىق 5 مىڭ ورىننان اسادى. جىل باسىنان بەرى جەكە ينۆەستيسيالاردى تارتۋمەن اۋداندا 400 ورىندىق 7 جەكەمەنشىك بالاباقشا اشىلدى. جىل سوڭىنا دەيىن تاعى 200 ورىندىق 5 جەكەمەنشىك بالاباقشا اشىلادى.
بايانداما بارىسىندا ەربولات دوسايەۆ اۋدان تۇرعىندارى ءۇشىن قوعامدىق كەڭىستىكتەر قۇرۋعا ەرەكشە نازار اۋداردى. قازىرگى ۋاقىتتا شۇعىلا شاعىن اۋدانىندا يننوۆاسيالىق شىعارماشىلىق ورتالىق پەن جالپى اۋماعى 5،5 گا بولاتىن ساياباق الاڭى سالىنۋدا. جوبا اياسىندا مەكتەپ، بالاباقشا، 500 كەلۋشىگە ارنالعان ەمحانا، 100 كەلۋشىگە ارنالعان دەنە شىنىقتىرۋ-ساۋىقتىرۋ كەشەنى، ءورت ءسوندىرۋ دەپوسى جانە تاعى 1 سكۆەر قاراستىرىلعان.اۋداندا قارعالى وزەنىنىڭ جاعالاۋىن سەلدەن قورعاۋ بوگەتىنەن جاندوسوۆ كوشەسىنە دەيىن قايتا جاڭارتۋ جوسپارلانۋدا. اباتتاندىرۋ ۋچاسكەسىنىڭ اۋدانى 4،6 گا قۇرايدى. جۇمىستار كەلەسى جىلى باستالادى.
ناۋرىزباي اۋدانىندا ەرەكشە قاجەتتىلىكتەرى بار ادامداردىڭ ءوسۋ ءۇردىسى بايقالادى – ياعني 2،8 مىڭنان استام. جۇمىس ىستەيتىن مۇگەدەكتەردى قولداۋ ءۇشىن اعىمداعى جىلدىڭ باسىنان بەرى الەۋمەتتىك جۇمىس ورىندارىن سۋبسيديالاۋ مولشەرى 63 مىڭنان 92 مىڭ تەڭگەگە دەيىن ارتتى. اۋداننىڭ الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىمىنىڭ 25 وبەكتىسى ەرەكشە قاجەتتىلىكتەرى بار ادامدارعا بەيىمدەلەتىن بولادى. 3 جەرۇستى جاياۋ جۇرگىنشىلەر وتكەلىن جوندەۋ جوسپارلانۋدا، ليفتىلەر جوندەلەتىن بولادى، ولاردى پايدالانۋ تەك مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ادامدارعا ارنالعان.
اعىمداعى جىلى «حالىقتىق بيۋدجەتكە قاتىسۋى» جوباسى اياسىندا قالا باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا ناۋرىزباي اۋدانى ءۇشىن قارجىلاندىرۋ كولەمى 500 ملن تەڭگەگە – ياعني 1،8 ملرد تەڭگەگە دەيىن ۇلعايتىلدى. تۇرعىنداردىڭ ۇسىنىستارى بويىنشا جاياۋ جۇرگىنشىلەر ايماقتارىن اباتتاندىرۋ مەن كوگالداندىرۋ، بالالاردىڭ ويىن جانە سپورت الاڭدارىن جاساۋ، جارىقتاندىرۋدى جۇرگىزۋ،شاعىن ساۋلەت پىشىندەرىن ورناتۋ، اۋدان تۇرعىندارىنىڭ بوس ۋاقىتىن وتكىزۋ ءۇشىن سكۆەرلەر سالۋ، سونداي-اق تاستىبۇلاق وزەنىنىڭ جاعالاۋىن اباتتاندىرۋ جانە اعاشتار وتىرعىزۋ، اۋلا اۋماقتارىن اعىمداعى جوندەۋ بويىنشا 47 جوبا ىرىكتەلدى.
الماتى اكىمىمەن كەزدەسۋ بارىسىندا تۇرعىندار جولداردى، كارىز جانە ەلەكتر جەلىلەرىن جوندەۋ، شىعارماشىلىق ۇيىرمەلەردى، سپورت سەكسيالارىن جانە ت. ب. جان باسىنا قارجىلاندىرۋ ماسەلەلەرىن كوتەردى.
مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ جارلىعىمەن بەكىتىلگەن حالىقپەن كەزدەسۋلەردىڭ جاڭا فورماتىنا سايكەس جىل سوڭىنا دەيىن ەربولات دوسايەۆ حالىقپەن 24 كەزدەسۋ وتكىزەدى – توقسان سايىن 8 اۋداننىڭ تۇرعىندارىمەن ءبىر-بىر كەزدەسۋ.
ەسكە سالساق،الماتى اكىمىنىڭ حالىقپەن العاشقى كەزدەسۋى 14 ساۋىردە بوستاندىق اۋدانىندا، ەكىنشىسى – 28 ساۋىردە الاتاۋ اۋدانىندا، ءۇشىنشىسى – 12 مامىردا اۋەزوۆ اۋدانىندا ءوتتى.
