الەمنىڭ 180 ەلى پلاستيك قوقىستى ازايتۋ بويىنشا بىرلەسكەن جوسپار قۇرۋدا
فرانسيا استاناسىندا الەمنىڭ 180 ەلى پلاستيك قوقىستى ازايتۋ ماسەلەلەرىن تالقىلاۋدا. قۇجاتتىڭ ءوزىن 2024 جىلدىڭ سوڭىنا تامان قابىلداۋ كوزدەلىپ وتىر، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
24.kzء-تىڭ اقپاراتى بويىنشا، پاريجدەگى كەزدەسۋ جەر شارىمىزدا پلاستيك قالدىعىن ازايتۋدى كوزدەگەن الەم ەلدەرىنىڭ ەكىنشى باسقوسۋى بولدى. شاراعا قاتىسۋشىلار 2040 جىلعا دەيىن دۇنيە ءجۇزىن پلاستيك قالدىقپەن لاستاۋدى 80 پايىزعا دەيىن ازايتۋعا نيەتتى. بۇۇ كەلەشەك شارتتى پاريج كەلىسىمىنەن كەيىنگى ەڭ ماڭىزدى قۇجات دەپ وتىر.
«ۋاقىت از. ءبىز پلاستيكتەردىڭ قورشاعان ورتانى لاستاۋىن توقتاتۋ ءۇشىن تەز قيمىلداۋىمىز قاجەت. ايتپەسە تىم كەش بولادى. بۇل ىستە ىنتىماقتاسىپ ارەكەت ەتۋ وتە ماڭىزدى»، - دەيدى ۇكىمەتارالىق كەلىسسوز كوميتەتىنىڭ اتقارۋشى حاتشىسى دجيوتي ماتۋر-فيليپپ.
ال الەمدە ءار سەكۋند سايىن قورشاعان ورتاعا 1 جۇك كولىگىندەي پلاستيك قوقىس تاستالادى ەكەن. ەگەر لاستاۋ وسى قارقىنمەن جالعاسسا 2050 جىلعا تامان قالدىقتان اۋاعا پارنيكتىك گازدىڭ تاراۋى 6،5 گيگاتونعا جەتەدى. سول سەبەپتى ساراپشىلار پلاستيك قۇتىنى وڭدەۋ، قايتا پايدالانۋ جانە ەكولوگيالىق ماتەريالدارمەن الماستىرۋ ارقىلى كۇرەسۋدى ۇسىنىپ وتىر.
«ءبىز پلاستيك ونىمدەردى ءوندىرۋ، پايدالانۋ جانە قوقىسقا تاستاۋعا دەيىنگى بارلىق كەزەڭدى رەتتەيتىن اۋقىمدى قۇجاتتى قابىلداۋعا شاقىرامىز. بۇل مۇحيتتار مەن تەڭىزدەردىڭ لاستانۋىن الدىن الۋعا مۇمكىندىك بەرەدى»، - دەيدى بۇۇ قورشاعان ورتانى قورعاۋ باعدارلاماسىنىڭ اتقارۋشى ديرەكتورى ينگەر اندەرسەن.
كەي مەملەكەتتەر وڭدەۋگە كەلمەيتىن پلاستيك تۇرلەرىن شىعارۋعا تىيىم سالۋدى قالايدى. ءبىراق مۇناي-حيميا سالاسى كەڭىنەن دامىعان اقش، ساۋد ارابياسى سياقتى ەلدەر ولاردى قايتا وڭدەۋگە باسىمدىق بەرىلۋ كەرەك دەيدى.
«ەكونوميكاسىندا پايدالى قازبالاردى يگەرۋ ماڭىزدى رولگە يە ەلدەر بار. ءبىز بۇل مەملەكەتتەر قورشاعان ورتا مەن ادامداردىڭ دەنساۋلىعىن قورعاۋ ءۇشىن قاجەتتى شەشىمدەر قابىلدايدى دەپ ۇمىتتەنەمىز»، - دەيدى Greenpeace ۇيىمىنىڭ وكىلى ماريان لەدەسما.
قۇجاتتى تالقىلاۋ الداعى ۋاقىتتا جالعاسادى. كەلەر باسقوسۋ قاراشا ايىندا كەنيا استاناسى نايروبيدە وتەدى. وندا تاراپتار ءار ەلدىڭ پلاستيكتەن جاسالاتىن ونىمدەرگە قاتىستى ۇستانىمىن قاراستىرۋدى جوسپارلاپ وتىر.