ەلىمىزدە SIM-كارتانى اۋىستىرۋ ارقىلى جاسالاتىن الاياقتىق كوبەيىپ كەلەدى.
اقشاسىن كريپتوۆاليۋتاعا سالىپ جاتقان ادامداردىڭ سانى كۇننەن كۇنگە وسۋدە. ولاردى سيفرلىق اكتيۆتەرگە ينۆەستيسيالارمەن بايلانىستى تاۋەكەلدەر دە توقتاتپايدى. الاياقتاردىڭ نازارىنان كريپتوۆاليۋتا نارىعى دا تىس قالعان جوق، ولار ازاماتتاردى الداۋ ءۇشىن بار رەسۋرستاردى پايدالانادى. كريپتوۆاليۋتامەن بايلانىستى الاياقتىقتىقتىڭ كەڭ تارالعان تۇرلەرى جونىندە Fingramota.kz ايتىپ بەردى، دەپ حابارلايدى اlmaty-akshamy.kz BAQ.KZ-كە سىلتەمە جاساپ.
كريپتوۆاليۋتامەن بايلانىستى الاياقتىقتىق كەز كەلگەن باسقا قارجىلىق الاياقتىققا ۇقسايدى، الايدا ولاردىڭ ماقساتى – «فيات اقشا» دەپ اتالاتىن جاي اقشا ەمەس، سيفرلىق ۆاليۋتا. قاسكۇنەمدەر ادامنىڭ كريپتواميانىن بۇزۋمەن سحەمالار ويلاپ تابادى نەمەسە تولەم رەتىندە الداۋ ارقىلى «كريپتانى» شىعارۋعا تىرىسادى. مۇنداي سحەمالاردىڭ ايىرىقشا بەلگىسى – كريپتوۆاليۋتانى فيات اقشاعا تەز ايىرباستاۋ جانە ترانزاكسيا جۇرگىزۋ ءۇشىن وزگە قوسىمشالاردى پايدالانۋ. وسىنداي ايلا-شارعىلاردىڭ كەيبىر تۇرلەرىن تولىعىراق قاراستىرايىق.
فيشينگتىك ايلا-شارعى
الاياقتار كريپتوۆاليۋتامەن ساۋدا-ساتتىق جۇرگىزۋ ءۇشىن جالعان پلاتفورمالار جاسايدى، ولاردىڭ ماقساتى – كريپتوكىلتتەرمەن بىرگە ەسەپتىك جازبانىڭ دەرەكتەرىنە قول جەتكىزۋ.
كريپتوفيشينگ – بۇل ينتەرنەت-الاياقتىق ءتۇرى، وندا الاياقتار ءسىزدىڭ كريپتواميانىڭىزدان اكتيۆتەردى ەسەپتەن شىعارۋ باستالدى دەگەن حابارلامالار جىبەرەدى. ەگەر ونى ءسىز جاساماعان بولساڭىز، وندا دەرەۋ ترانزاكسيانى توقتاتۋ ءۇشىن سىلتەمە بويىنشا ءوتىڭىز دەيدى. سىلتەمە جالعان سايتقا اپارادى، مۇنداي سايت ينۆەستوردىڭ ەسەپتىك جازباسىنىڭ دەرەكتەرىن جينايدى. قاجەتتى دەربەس جانە تولەم دەرەكتەرى قاسكۇنەمدەردىڭ قولىنا تۇسە سالىسىمەن، ولار ءسىزدىڭ شوتتارىڭىزدان بارلىق سيفرلىق اكتيۆتەردى جىمقىرادى.
جالعان كريپتوبيرجالار مەن كريپتوامياندار
ەگەر ءسىز الەۋمەتتىك جەلىلەردى قولداناتىن بولساڭىز، ەرتە مە، كەش پە ارزان كريپتوۆاليۋتالاردى جارنامالايتىن سايتتاردىڭ جارنامالارىنا تاپ بولاسىز. ماسەلەن، ولار نارىقتاعى باعادان 5-15%-عا تومەن بولۋى مۇمكىن. حابارلاندىرۋلاردا «ساتۋشىلار» سايت ارقىلى سيفرلىق اكتيۆتەر ساتىپ الساڭىز، ۇلكەن جەڭىلدىك بەرەمىز دەپ ۋادە بەرەدى، الايدا مۇنداي پلاتفورمالار كوپ جاعدايدا جالعان بولىپ شىعادى.
جالعان كريپتوبيرجالار ينۆەستيسيالاردان وراسان كوپ پايدا تۇسەدى دەپ قىزىقتىرادى جانە پايدالانۋشىلاردان، ادەتتە، كەيىننەن نەشە مارتە «ينۆەستيسيا قۇيۋعا» بولاتىنداي باستاپقى جارنا ەنگىزۋدى تالاپ ەتەدى. الاياقتار وسىلايشا «عاجاپ، بايلىققا كەنەلەتىن ءومىر» سۇرەسىڭ دەپ الدايدى. الايدا، ءسىز ءوز اقشاڭىزدى شىعارىپ الايىن دەپ ارەكەت جاسايىن دەسەڭىز، ول مۇمكىن ەمەس، سەبەبى ءسىز ناقتى اكتيۆتەرگە ەمەس، بوس اۋاعا ينۆەستيسيا جاسادىڭىز.
سونداي-اق جالعان كريپتوامياننىڭ زياندى باعدارلامالىق قامتىلىمى (بق) بولۋى مۇمكىن. الاياقتار ونى كومپيۋتەرگە زياندى قامتىلىمدار ەنگىزىپ، پايدالانۋشىنىڭ كريپتوكىلتىن نەمەسە ءپارولىن ۇرلاپ الۋ ءۇشىن جاسايدى.
جالعان قوسىمشالارمەن الاياقتىق
كريپتوۆاليۋتالىق پلاتفورمالار – بۇل باعدارلامالىق قامتىلىمنىڭ ءبىر ءتۇرى عانا، ال باعدارلامالىق قامتىلىم ۇنەمى جاڭارتۋلاردى قاجەت ەتەتىنى بەلگىلى. مۇنى الاياقتار پايدالانادى، ولار رەسمي دۇكەندەردە، مىسالى، Play Market-تە ورنالاستىراتىن جالعان قوسىمشالار جاسايدى.
ولاردى جۇكتەپ الىپ، كريپتوۆاليۋتا ۇستاۋشىلار وزدەرىنىڭ كريپتو كىلتتەرىن اشا الادى. مۇنداي جالعان قوسىمشالاردى رەسمي دۇكەننىڭ اكىمشىلەرى تەز انىقتايدى جانە جويادى، الايدا ولار ينۆەستورلارعا زيان كەلتىرىپ ۇلگەرەدى.
SIM-كارتانى اۋىستىرۋ ارقىلى جاسالاتىن الاياقتىق
بۇل – الاياقتىقتىڭ ەڭ جاڭا ءتۇرى. ونىڭ ءمانى مىنادا – الاياق الدىمەن ءسىزدىڭ SIM-كارتاڭىزدىڭ كوشىرمەسىنە، ودان كەيىن قۇرىلعىنىڭ بارلىق دەرەكتەرىنە قول جەتكىزەدى.
بۇل اقپاراتتى الاياق كريپتواميانعا، سول سياقتى باسقا دا ەسەپتىك جازبالارعا، ونىڭ ىشىندە موبيلدىك جانە ينتەرنەت-بانكينگكە قول جەتكىزۋگە قاجەتتى ەكى ساتىلى اۋتەنتيفيكاسيا كودتارىن الۋ جانە قولدانۋ ءۇشىن پايدالانادى، ناتيجەسىندە بۇل جايتتان بەيحابار ينۆەستور زيان شەگەدى.
ينۆەستيسيالارمەن جاسالاتىن الاياقتىق – جاپپاي ساتىپ الىپ، جوعارى باعادا ساتۋ
الاياقتىقتىڭ بۇل تۇرىندە قاسكۇنەمدەر الەۋمەتتىك جەلىلەردە جارناما ورنالاستىرۋ جانە ونى پوشتا ارقىلى، سونداي-اق مەسسەندجەرلەرگە تاراتا وتىرىپ بەلگىلى ءبىر كريپتوۆاليۋتانى نەمەسە توكەندى (ەلەكتروندىق كىلت) اينالدىرىپ، اقشا جاسايدى.
ترەيدەرلەر جەدەل پايدا تابۋ ماقساتىندا كريپتوۆاليۋتانى تۇگەل ساتىپ الادى، ناتيجەسىندە ونىڭ قۇنى كۇرت وسەدى. سودان كەيىن الاياقتار اكتيۆتەرىن ەڭ جوعارى باعامەن ساتادى، ناتيجەسىندە كريپتوۆاليۋتانىڭ قۇنى كۇرت تومەندەيدى.
بۇل سحەمالار كوبىنەسە الەۋمەتتىك جەلىلەردە نەمەسە پوشتا جانە مەسسەندجەرلەر ارقىلى تاراتۋدان باستالادى، سوندىقتان كريپتواكتيۆتەردەن كەپىلدى تۇردە مول پايدا الۋدى ۇسىنىپ سىزگە بەيتانىس ادام سەبەپسىز حابارلاسسا، ساق بولىڭىز.
ەسىڭىزدە بولسىن: كريپتوۆاليۋتالارمەن جاسالاتىن كەز كەلگەن وپەراسيالار جوعارى تاۋەكەلدى، سالىنعان اقشانىڭ ساقتالۋىنا كەپىلدىك بەرىلمەيدى!
كريپتوالاياقتىقتان قالاي قورعانۋعا بولادى؟
سيفرلىق اكتيۆتەرمەن بايلانىستى تاۋەكەلدەردىڭ جوعارى ەكەنىن ەسكەرە وتىرىپ، ساقتىق شارالارىن كۇشەيتۋ قاجەت. مىناداي قاراپايىم كەڭەستەردى ەستە ساقتاڭىز:
- كريپتوامياننىڭ كىلتتەرىن ەشكىمگە ايتپاڭىز. ەگەر سىزدەن ينۆەستيسيالىق مامىلەگە قاتىسۋ ءۇشىن كىلت دەرەكتەرىن حابارلاۋدى سۇراسا، ساق بولىڭىز، بۇل الاياقتار بولۋى مۇمكىن.
- الەۋمەتتىك جەلىلەردەگى كەرەمەت مول پايداعا كەنەلۋگە ۋادە بەرەتىن جارناماعا سەنبەڭىز.
- قاجەتسىز قوڭىراۋلارعا جاۋاپ بەرمەڭىز. ءسىزدىڭ كريپتو-بروكەرىڭىزدىڭ نەمەسە كەز كەلگەن باسقا قارجى مەكەمەسىنىڭ اتىنان سىزبەن كىم بايلانىسىپ تۇرعانى ماڭىزدى ەمەس. مەكەمەنىڭ رەسمي ءنومىرىن تاۋىپ، وعان ءوزىڭىز قوڭىراۋ شالىڭىز.
- بەيتانىس جىبەرۋشىلەردىڭ گيپەرسىلتەمەلەرىن نەمەسە جىبەرگەن حابارىن اشپاڭىز.
- ەسەپتىك جازبالاردى بولەك ۇستاڭىز. كريپتو-بروكەرلىك شوتتار مەن ادەتتەگى بانك شوتتارىن بىر-بىرىمەن بايلانىستىرماڭىز.
- HTTPS حاتتاماسى بار سايتتاردى پايدالانىڭىز. ۇيرەنشىكتى HTTP-مەن سالىستىرعاندا، HTTPS — كريپتوبيرجانىڭ نەمەسە ءامياننىڭ URL-مەكەنجايىندا سايتتىڭ ءقاۋىپسىز جانە شيفرلانعان ترافيگى بار ەكەنىن كورسەتەدى.
كريپتوالاياقتاردىڭ قۇربانى بولماس ءۇشىن كريپتواكتيۆتەرىڭىزگە قاتىستى قوسىمشا ساقتىق شارالارىن قولدانىڭىز.