وتكەن جىلى وتاندىق وندىرۋشىلەر شامامەن 1،7 ملن جۇپ اياقكيىم شىعاردى. ەگەر وسى وندىرىستىك كورسەتكىشتەردى 2021 جىلمەن سالىستىراتىن بولساق، وندا 17،6% وسكەن. وسى جىلدىڭ ءبىرىنشى توقسانىندا كومپانيالار 421 مىڭ جۇپ شىعارعان، بۇل 2022 جىلعى قاڭتار–ناۋرىزعا قاراعاندا 38%-عا كوپ، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz Energyprom.kz سايتىنا سىلتەمە جاساپ.
ۇزاق ۋاقىت ارالىعىنداعى ديناميكا قازاقستاننىڭ بىلعارى سالاسىن قارقىندى دامىپ كەلە جاتقان سالا دەپ اتاۋعا كەلمەيدى. 1،7–1،8 ميلليون جۇپ شىعارىلىم كولەمى 2008، 2011 جانە 2015 جىلدارداعى ەڭ جوعارى كورسەتكىش بولىپ وتىر. وسىدان كەيىن ەكى-ۇش جىل قۇلدىراعان.
ق ر ستاتيستيكالىق جوسپارلاۋ جانە رەفورمالار اگەنتتىگى ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسىنىڭ دەرەكتەرىنە سايكەس، قازاقستاندا اياقكيىم شىعاراتىن التى كومپانيا عانا جۇمىس ىستەيدى. ءىرى كاسىپورىن — «تارازكوجوبۋۆ». جامبىل وبلىسىنداعى بۇل زاۋىت جىلىنا 500 مىڭ جۇپ ەتىك، تۋفلي، كروسسوۆكا جانە ەتىك شىعارۋعا قابىلەتتى. «قازلەگپروم-الماتى» ج ش س تىگىن-اياقكيىم فابريكاسىنىڭ دا جىلدىق قۋاتى وسىنداي. ەڭ كونە وندىرۋشىلەردىڭ قاتارىندا «جەتىسۋ» اق الماتى فابريكاسىن، «قازتەرى» كەڭەستىك ترەستىنىڭ قابىلداعىشىن اتاۋعا بولادى.
اقشا بويىنشا بىلعارى ونەركاسىبىنىڭ بارلىق كاسىپورىندارى (بۇعان اياقكيىم ءوندىرىسى جانە تەرىلەردەن بىلعارى وڭدەۋ كىرەدى) وتكەن جىلى 15،5 ملرد تەڭگەگە ءونىم ءوندىردى. بۇل وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا 16،6%-عا كوپ. 2023 جىلدىڭ قاڭتار–ءساۋىر ايلارىندا تەرى يلەۋشىلەر ونىمدەرىنىڭ قۇنى 5،8 ملرد تەڭگەدەن استى، وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 26،8%-عا ارتىق.
19،8 ميلليون حالقى بار ەل ءۇشىن 1،7 ميلليون جۇپ اياقكيىم تىگۋ — وتە از، ويتكەنى قازاقستاندىقتار 2022 جىلى 40،3 ميلليون جۇپ اياقكيىم ساتىپ العان. وتاندىق اياقكيىم تىگۋشىلەردىڭ ۇلەسى - نارىقتىڭ نەبارى 3،3% قۇرايدى.
ءبىر قىزىعى، 15-20 جىل بۇرىن ىشكى نارىقتا وتاندىق اياقكيىم فابريكالارى شىعارىلىمىنىڭ ۇلەسى ايتارلىقتاي جوعارى بولدى — 25% -37%، ءبىراق كولەمى قازىرگىدەي از ەدى. 2011 جىلدان باستاپ قازاقستاندىقتار اياق كيىمدى كوبىرەك جانە ءجيى ساتىپ الا باستادى، ىشكى نارىقتا ساتۋ كولەمى ءتورت جىل ىشىندە 15 ەسەگە ارتتى — 5،1 ملن-نان 80،9 ملن جۇپقا دەيىن ءوستى. 2014 جىلعى وسى رەكوردتان كەيىن اياقكيىم ساتىلىمى ءبىر تومەندەدى، ءبىر كوتەرىلدى، ءبىراق جىلىنا 24 ميلليون جۇپتان تومەن تۇسپەدى.
قازاقستاندىقتاردىڭ اياقكيىمگە دەگەن نەگىزگى قاجەتتىلىكتەرىن شەتەلدىك جەتكىزۋشىلەر وتەپ وتىر — يمپورت 96،7% قۇرايدى.
قارجى مينيسترلىگىنىڭ مەملەكەتتىك كىرىستەر كوميتەتىنىڭ ەسەپتەرىنە سايكەس، ق ر ءۇشىن اياق كيىمنىڭ نەگىزگى جەتكىزۋشىسى جۇڭگو، ەتىك، تۋفلي، باتەڭكە جانە باسقا دا اياقكيىمدەردى جەتكىزۋدەگى ۇلەسى بويىنشا ەكىنشى ورىندا — تۇركيا، ءۇشىنشى ورىندا — وزبەكستان. وتكەن جىلى ەلگە 38،7 ملن جۇپ، وسى جىلدىڭ قاڭتار–ناۋرىز ايلارىندا — 12،2 ملن جۇپ (جىلىنا پليۋس 75،6%) اكەلىندى.
يمپورتتىڭ وسى دەڭگەيىندە قازاقستانداعى اياقكيىم باعاسىن شەتەلدىك جەتكىزۋشىلەر بەلگىلەيدى. سوڭعى جىلى ەلدەگى اياقكيىم ونىمدەرىنىڭ ايتارلىقتاي قىمباتتاۋى 2022 جىلدىڭ اياعىنان باستاپ بايقالدى. 2022 جىلى قاراشادان 2023 جىلى قاڭتارعا دەيىنگى باعانىڭ جىلدىق ءوسۋ كورسەتكىشتەرى 18% -19%، ال اقپان-ناۋرىز ايلارىندا 20%-دان استى.
مامىر ايىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا 18،1%-عا وسكەن. سونىمەن قاتار، ەرلەر ءتۋفليى، كروسسوۆكالار مەن ەتىكتەرى ايەلدەردىكىنە قاراعاندا ءبىرشاما قىمباتتاعان: سايكەسىنشە جىلىنا 17،8% جانە 16،8%. ەڭ جوعارى باعا ءوسىمى بالالار اياقكيىمىندە — ءبىر جىلدا ول 20،1%-عا قىمباتتادى.