الماتىدا Almaty Clean & Green اتتى قالالىق ەكولوگيالىق اكسيا ءوتتى. 50 مىڭنان استام تۇرعىن تازارۋ كۇنى ءىس-شاراسىنا شىعىپ، قالا اۋماعىن تازالاۋ جانە كوركەيتۋ جۇمىستارىنا قاتىستى. ولاردىڭ ىشىندە مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر، دەپۋتاتتار، بەلسەندىلەر، ستۋدەنتتەر، سپورتشىلار مەن مەديا تۇلعالار بار.
قالا اكىمى ەربولات دوسايەۆ كوشەلەردى، قوعامدىق ورىنداردى، ساياباقتاردى، سكۆەرلەر مەن وزەن جاعالاۋلارىن تازالاۋدى قامتىعان اكسياعا قاتىستى.
بارلىق قاتىسۋشىعا قاجەتتى جابدىقتار مەن قۇرالدار بەرىلدى.
8 مىڭ تەكشە مەتردەن استام قوقىس جينالىپ، قالا اكىمدىگىنىڭ كۇشىمەن پوليگونعا شىعارىلدى.
تازالاۋ جۇمىستارىنان كەيىن قازاقتىڭ ۇلتتىق ويىندارى، ۆيكتورينالار مەن بايقاۋلار ۇيىمداستىرىلعان ويىن-ساۋىق باعدارلاماسى ءوتتى.
سونىمەن قاتار، اكسيا اياسىندا جاپپاي كوشەت وتىرعىزۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى – الماتىلىقتار 10 مىڭنان استام اعاش پەن بۇتا وتىرعىزدى. قالا اۋماعىندا الما، المۇرت، شەگىرشىن، قاراعان، ۇيەڭكى جانە شاعان اعاشتارى ەگىلدى.
الماتىنىڭ كوممۋنالدىق ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى دۋلات اشكەنوۆ بۇل ءىس-شارانىڭ تاجىريبەلىك جانە تاربيەلىك اسەرىنە توقتالدى:
- Almaty Clean & Green – ءبىر رەتتىك اكسيا ەمەس، بۇل قالانى كوركەيتۋگە باعىتتالعان جۇيەلى جۇمىستىڭ ءبىر بولىگى. بۇل باستاما قالانىڭ بارلىق اۋدانىن قامتىدى. مۇنداي ءىس-شارالار قالانىڭ كورىكتەنۋىنە عانا ەمەس، تۇرعىنداردىڭ اۋماعىنا دەگەن جاۋاپكەرشىلىگىن ارتتىرۋعا دا كومەكتەسەدى، – دەدى دۋلات اشكەنوۆ.
ەكولوگيا سالاسىنداعى باستامالارىمەن تانىمال ەۆگەنيي مۇحامەدجانوۆ ەكولوگيالىق مادەنيەتتىڭ قالىپتاسۋى ماڭىزدى ەكەنىن اتادى.
- ەكومادەنيەتتى قالىپتاستىرۋ – قالا وزگەرۋىنىڭ نەگىزى. مۇنداي ءىس-شارالار الماتىنىڭ ينۆەستيسيالىق تارتىمدىلىعىن، تۋريستىك الەۋەتىن جانە ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن ارتتىرادى. ءبىز تۋعان قالامىز ءۇشىن قولدان كەلگەننىڭ ءبارىن جاساۋعا دايىنبىز، – دەدى ەكولوگ.
قوعام قايراتكەرى، قازاقستان ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ مۇشەسى رۋستام قايرىيەۆ بۇل باستامانىڭ بولاشاق ۇرپاق ءۇشىن ماڭىزدى ەكەنىن ايتتى.
- ءبىز جاي عانا قوقىس جيناپ جاتقان جوقپىز – ءبىز ەكولوگيالىق سانالى قوعامنىڭ نەگىزىن قالىپتاستىرىپ جاتىرمىز. وسىندا كەلگەنىمە وتە قۋانىشتىمىن، – دەدى ول.
قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى بەكىش قۇدايبەرگەن دە اكسيانى قولدادى.
- مەن مۇنداي باستامالارعا قۇرمەتپەن قارايمىن بۇل جاي سەنبىلىك ەمەس، قالانىڭ بولاشاعىنا قوسقان ۇلەس، وسكەلەڭ ۇرپاق ءۇشىن ۇلگى. الماتىنى تازا ءارى جاسىل قالا رەتىندە ساقتاۋىمىز كەرەك، بۇل بارلىعىمىزعا بايلانىستى، – دەدى ول.
قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى ايگۇل قوسانوۆا بۇل اكسيانىڭ تۇرعىنداردى بىرىكتىرەتىنىن اتادى.
-مۇنداي اكسيالار شابىتتاندىرادى. ءارتۇرلى جاستاعى، ءتۇرلى ماماندىقتاعى ادامداردىڭ ورتاق ماقسات ءۇشىن بىرىگۋى – وتە اسەرلى، – دەدى ول.
قوعام قايراتكەرى بەكنۇر قيسىقوۆ بۇل اكسيا ازاماتتىق بەلسەندىلىكتى نىعايتاتىنىن ايتتى.
- ءبىز ءوز ءىسىمىز ارقىلى قالاعا دەگەن قامقورلىق مادەنيەتىن قالىپتاستىرامىز. Almaty Clean & Green – بۇل ەكولوگيالىق باستاما عانا ەمەس، بۇل – نەمقۇرايلى ەمەس جانداردى بىرىكتىرەتىن قوزعالىس، – دەدى ول.
قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى سۇلۋشاش نۇرماعامبەتوۆا سەنبىلىكتىڭ تاربيەلىك ءمانى زور ەكەنىن جەتكىزدى.
- جاستاردى وسىنداي ءىس-شارالارعا تارتۋ وتە ماڭىزدى. بۇل – تەك تازالىق شاراسى ەمەس، بۇل ازاماتتىق جاۋاپكەرشىلىك پەن تۋعان جەرگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتى تاربيەلەۋدىڭ مەكتەبى. الماتىدا تۇرىپ جاتقانىما 50 جىلداي بولدى، مەن قالامىزدىڭ ەڭ تازا قالا بولعانىن قالايمىن! – دەدى ول.
ءانشى اسحات تارعىن دا سەنبىلىككە قاتىسىپ، ويىن ءبولىستى:
- مۇنداي اكسيالار ادامداردى بىرىكتىرىپ، قورشاعان ورتانى قورعاۋعا ۇيرەتەدى. ەكولوگيا قاراپايىم ارەكەتتەردەن باستالادى. بۇگىن مەن بۇل جەرگە ءانشى رەتىندە ەمەس، الماتى تۇرعىنى رەتىندە كەلدىم. قالامىزدى تازا ۇستاۋ ءارى جاسىل جەلەك اينالدىرۋ – ءبىزدىڭ قولىمىزدا، – دەدى ول.
ءانشى الما امانجولوۆا بۇل ەكولوگيالىق اكسياعا اركىمنىڭ قاتىسۋى كەرەكتىگىن جەتكىزدى:
- ءاربىرىمىز ورتاق ىسكە ۇلەس قوسۋىمىز كەرەك. مۇنداي سەنبىلىكتەر جاستاردىڭ تابيعاتقا قۇرمەتپەن قاراۋىن قالىپتاستىرادى. مەن قۋانا قاتىستىم جانە بارشاڭىزدى وسىنداي يگى شاراعا اتسالىسۋعا شاقىرامىن. ءبىز، ياعني حالىق كوپ، ال الماتى بىرەۋ! – دەدى ول.
ءوز كەزەگىندە ءانشى تولقىن زابيروۆا دا اكسياعا قاتىسىپ، اسەرىمەن ءبولىستى:
- ماعان ادامداردىڭ يگى ءىس ءۇشىن بىرىگۋى ۇنايدى. مۇنداي باستامالار تۋعان جەرگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتى تاربيەلەيدى. الماتى – ءبىزدىڭ ءۇيىمىز، ونى تازا ءارى ادەمى ۇستاۋ – ءبىزدىڭ مىندەتىمىز، – دەدى تولقىن زابيروۆا.
تەاتر جانە كينو اكتريساسى ءمولدىر سەرىكباي شىعارماشىلىق ادامداردىڭ مۇنداي اكسياعا قاتىسۋىنىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى:
- ءبىز، ونەر ادامدارى، ساحنادان ماڭىزدى نارسەلەردى ءجيى ايتامىز. ءبىراق بۇگىن مەن سوزبەن ەمەس، ىسپەن كورسەتكىم كەلدى. قالاعا دەگەن ماحاببات – وعان قامقورلىق جاساۋدان باستالادى، – دەدى ول.
Almaty Clean & Green ەكولوگيالىق اكسياسى الماتىلىقتاردىڭ قالانى تازا ۇستاۋعا دەگەن شىنايى ىقىلاسىن كورسەتتى. ءار بۋىن مەن ءتۇرلى كاسىپ وكىلدەرى سەنبىلىككە قاتىسىپ، قالاسىن جاقسى كورەتىنىن ناقتى ىسىمەن دالەلدەدى.
