ماڭىزدى مالىمەتتەر ايتىلدى.
الداعى 20 جىلدا ەلدەگى سۋ تۇتىنۋ مولشەرى 56 پايىزعا ۇلعايۋى مۇمكىن. بۇگىن ۇكىمەت وتىرىسىندا ەگىس سۋارۋ ماۋسىمىنا دايىندىق شارالارى تالقىلانعان بولاتىن. وتىرىستان كەيىن ەكى بىردەي ءمينيستردىڭ اۋزىنان بالقاش كولىنىڭ كەلەشەگىنە قاتىستى ماڭىزدى مالىمەتتەر ايتىلدى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz قازاقپاراتقا سىلتەمە جاساپ.
ق ر ەكولوگيا، گەولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار ءمينيسترى سەرىكقالي برەكەشيەۆتىڭ مالىمەتىنە سۇيەنسەك، ەلىمىزدە ەگىس سۋارۋعا 11،6 تەكشە شاقىرىم سۋ جۇمسالادى. ونىڭ 11،3 تەكشە شاقىرىمى نەمەسە 97 پايىزى الماتى، جامبىل، تۇركىستان جانە قىزىلوردا وبلىستارىنىڭ ۇلەسىنە تيەدى .
اتالعان وبلىستار ىلعالدىڭ نەگىزگى بولىگىن ىلە-بالقاش جانە سىرداريا باسسەيندەرىنەن الىپ وتىر. ال بۇل ەكى باسسەيننىڭ باستاۋى وزگە ەلدەردىڭ شەكاراسىندا جاتىر. ەكولوگيا ءمينيسترى ءوز بايانداماسىندا دا، وتىرىستان كەيىن ب ا ق وكىلدەرىنىڭ ساۋالدارىنا جاۋاپ بەرگەن كەزدە دەع ترانسشەكارالىق وزەندەردىڭ سۋىن ۆەگەتاسيا كەزىندە بارىنشا مول پايدالانىپ، قازىرگى كولەمدى ساقتاپ قالۋدىڭ ءتۇرلى امالدارى جاسالىپ جاتقانىن ايتتى.
سونداي-اق، ول قىرعىز رەسپۋبليكاسى تاراپىمەن ارادا قالىپتاسقان ۇيرەنشىكتى ءتاسىل بويىنشا جاز ايلارىندا 330 ملن تەكشە مەتر سۋدى قوسىمشا الۋ كەلىسىمى بار ەكەنىن ەسكە سالدى.
«شەكتەس ەلدەرمەن ىنتىماقتاستىق شەڭبەرىندە قىرعىز تاراپىمەن تاۋار الماسۋ جانە كوممەرسيالىق نەگىزدە ەلەكتر ەنەرگياسىن جەتكىزۋ بويىنشا «دوستىق» كانالى ارقىلى جاز ايلارىندا 330 ملن تەكشە مەتر كولەمىندە سۋ بەرۋ ماسەلەسىن شەشۋگە قول جەتكىزىلدى»، - دەدى مينيستر.
سەرىكقالي برەكەشيەۆتىڭ پايىمداۋىنشا، بيىل سىرداريا باسسەينىندەگى جاعداي بۇرناعى جىلدارعا قاراعاندا تۇراقتى دەۋگە بولادى. سونىڭ ارقاسىندا شارۋالار سۋدان تاپشىلىق كورە قويماۋى كەرەك.
«شاردارا سۋ قويماسىنا ۆەگەتاسيا كەزەڭىندەگى اعىن 3،9 ملرد تەكشە مەتردى قۇراۋعا ءتيىس. گيدرولوگيالىق بولجامداردىڭ نەگىزىندە سىرداريا ترانسشەكارالىق وزەنىنىڭ باسسەينىندە كۇردەلى سۋ شارۋاشىلىعى جاعدايى تۇزىلگەن. ءبىراق قابىلدانعان ءىس-شارالار جانە قولايلى كليماتتىق جاعدايدىڭ ارقاسىندا احۋال تۇراقتاندى. وسىلايشا شاردارا سۋ قويماسىنا كەلەتىن سۋ كولەمى 2،5 ەسە ۇلعايدى»، - دەدى ول.
بۇل شاردارا سۋ قويماسىن 5 ملرد تەكشە مەترگە دەيىن تولتىرۋعا جانە وسى كەزدە كوكساراي قارىمتا رەتتەگىشىنە 822 ملن تەكشە مەترگە دەيىن سۋ جيناۋعا مۇمكىندىك بەرگەن كورىنەدى.
سونداي-اق، ىلە وزەنىنىڭ قاپشاعاي سۋ قويماسىنان تومەن تۇسىندا قارىمتا رەتتەگىش سالۋ جوسپارى بالقاشتىڭ تاعدىرىنا الاڭداۋشىلار مەن سۋ سالاسى ماماندارىنىڭ كوڭىلىنە مەدەۋ بولۋى ءتيىس.
«ىلە وزەنىنىڭ قاپشاعاي سۋ قويماسىنان تومەن تۇسىندا قارىمتا رەتتەگىش سالۋ جوسپارلانعان. بۇدان بولەك قىتايلىق ارىپتەستەرىمىزبەن كەلىسسوز ءجۇرىپ جاتىر. بالقاش كولىنىڭ ەرەكشە ەكولوگيالىق ماڭىزى بار. سوندىقتان سۋ ءبولىسۋ كەزىندە بۇل ماسەلەلەر پىسىقتالادى»، - دەدى سەرىكقالي برەكەشيەۆ.
ايتا كەتۋ كەرەك، بالقاشتىڭ تاعدىرىنا قاتىستى ماسەلە ۇكىمەت كۋلۋارىندا ق ر ەنەرگەتيكا ءمينيسترى بولات اقشولاقوۆتىڭ اۋزىنان دا شىقتى. ناقتىراق ايتساق، ۆەدومستۆو ماماندارى ەلدە اەس سالىنىپ جاتسا، وعان بىردەن-بىر قولايلى ورىن بالقاشتىڭ ماڭايى دەگەن پايىمعا كوبىرەك يلاناتىن سياقتى.
«ستانسانىڭ قۋاتى شامامەن 2،4 گۆت بولادى. ونى ورناتۋ اۋماعىنا كەلسەك، بالقاش تاڭدالاتىن شىعار. ويتكەنى بۇل اۋماق باياعى كەڭەس زامانىنان بەرى ءجىتى زەرتتەلگەن. دەگەنمەن، ناقتى قۇرىلىس اۋماعى مەن تەحنولوگيالارى جونىندە ءبىر توقتامعا كەلگەن جوقپىز»، - دەدى بولات اقشولاقوۆ.
ۆەگەتاسيا ماۋسىمىنىڭ ىڭ-شىڭسىز ءوتۋى باستاۋىن سىرتتان الاتىن وزەندەردىڭ سۋ كولەمىنە بايلانىستى بولعانىمەن، ءوز ىشىمىزدە ىلعالدى ۇنەمدى پايدالانۋ ماسەلەسى دە وزەكتى بولىپ تۇر. مينيستر سەرىكقالي برەكەشيەۆ بۇل باعىتتا ءۇش ءتۇرلى كەشەندى شارا قولعا الىنعانىن اتاپ ءوتتى. ولار:
- ترانسشەكارالىق وزەندەر باسسەينىندەگى 259 گيدروتەحنيكالىق قۇرىلىستى قالپىنا كەلتىرۋ؛
- 535 شاقىرىم ماگيسترالدى جانە شارۋاشىلىقارالىق كانالداردى مەحانيكالىق تازارتۋ؛
- 67 سۋ سورعى قوندىرعىسىن ساتىپ الۋ جانە ورناتۋ.
بۇل جۇمىستار ماۋسىم ايىنىڭ سوڭىنا دەيىن تولىعىمەن اياقتالۋى كەرەك.
ەكولوگيا مينيسترلىگى كەيىنگى جىلدارى ىلعال ۇنەمدەۋ شارالارى كۇرىش القاپتارىن قىسقارتۋ شارالارىمەن قاتار ءجۇرۋ كەرەك دەگەن پايىمدى بەرىك ۇستانىپ كەلەدى. سول ۇستانىمنىڭ اياسىندا بيىلدىڭ وزىندە قىزىلوردا وبلىسىندا 5 مىڭ گەكتار كۇرىش القابى قىسقارتىلىپ وتىر. ال ماقتا القاپتارىنىڭ كولەمى 9 مىڭ گەكتارعا ۇلعايعان.
سۋارمالى القاپتاردىڭ ينفراقۇرىلىمى ونسىز دا تاپشى ىلعالدى ودان ءارى ىسىراپ ەتىپ جاتقانىن پرەمەر-مينيستر ءاليحان سمايىلوۆ تا باسا ايتتى.
ونىڭ سوزىنشە، اۋىل شارۋاشىلىعىنا ارنالعان سۋدىڭ نەبارى 60 پايىزى عانا ەگىس القاپتارىنا دەيىن جەتەدى.
«قالعان بولىگى ينفراقۇرىلىمنىڭ ناشارلىعىنان دالاعا كەتەدى. سوندىقتان كانالدار مەن سۋ قويمالارىن جوندەپ، سۋ رەسۋرستارىن باسقارۋدى اۆتوماتتاندىرۋ قاجەت. اكىمدىكتەر بۇل ماسەلەنى باقىلاۋىندا ۇستاپ، سۋ شارۋاشىلىعى وبەكتىلەرىن سيفرلاندىرۋ جانە اۆتوماتتاندىرۋ جونىندەگى جول كارتالارىن ۋاقتىلى ىسكە اسىرۋى ءتيىس»، - دەدى ۇكىمەت باسشىسى.
سونداي-اق، ەگىسكە جۇمسالاتىن سۋعا بەلگىلەنگەن ءتاريفتى قايتا قاراۋ قاجەت. وسىنىڭ اياسىندا ديقاندار سۋارمالى جەردىڭ ءار گەكتارىنا ەمەس، شىعىنداعان سۋدىڭ كولەمىنە قاراي اقى تولەيتىن بولادى.