14 TAMYZ – QURYLYSSHYLAR KÚNİ
Almaty qalasynyń ákimi Erbolat Dosaev qurylys salasynyń ókilderin kásibı merekesimen quttyqtady
Almatyqalasynyń ákimi quttyqtaý sózinde qurylys salasy qala ekonomıkasynyń negizgi draıverleriniń biri ekenin atap ótti. Búginde qurylys salasynda 100 myńnan astam adam jumys isteıdi. Jyl saıyn qalada orta eseppen 1,5 mln sharshy metrden astam turǵyn úı paıdalanýǵa beriledi, áleýmettik jáne ónerkásiptik nysandar salynýda.
«Sizderdiń jumystaryńyz búkil qalanyń keshendi jáne sapaly damýy úshin óte mańyzdy. Bizdiń turǵyndardyń ómir súrý sapasy men jaılylyǵy osy saladaǵy jumystyń nátıjelerine tikeleı baılanysty», – dedi qala ákimi Erbolat Dosaev.
Saltanatty shara barysynda shahar basshysy qurylys salasy ókilderiniń joǵary kásibıligine alǵysyn bildirip, kóp jylǵy eńbegi men eren jetistikteri úshin olardy Alǵys hattarmen marapattady. Merekelik shara qurylysshylar arasyndaǵy spartakıadaǵa ulasty.
Muhıt ÁZİRBAEV, Almaty qalasy ákiminiń orynbasary
Otandyq qurylys mamandarynyń múmkindigi joǵary
Qurylysshylar kúni aıryqsha meıram. Ózderińiz biletindeı, qurylys eldiń ıgiligine isteledi. Munyń óz ishinde qanshama jandar elge qyzmet etip júr. Naqtyraq aıtqanda, tek qana qurylysshylarmen qatar, arhıtektor, jobalaýshy, qurylys ónimderin shyǵarýshy, t.b. mamandar atap ótedi. Bul salada jumys atqarýshylardyń qalaǵa istep jatqan isteri barshylyq. Óz tarapymyzdan da qalamyzdy damytyp, jarqyratyp, árbir nysanǵa óń berýge atsalysyp kelemiz. Munyń barlyǵy turǵyndar men syrttan keletin qonaqtardyń ıgiligi úshin jasalýda. Árıne, osyndaı sharýalardyń barlyǵy qurylysqa tikeleı qatysty bolyp tabylady. Bul turǵydan kelgende otandyq qurylys mamandarynyń múmkindigi joǵary. Aldaǵy ýaqytta atqarylatyn naqty ister jeterlik. Oılaǵan sharýalarymyzdyń bári júzege asady dep senemiz.
Bizdiń qalamyz «servıstik qala» ekenin bilesizder. Áýeli qyzmet kórsetý degenimiz azamattardy baspanamen qamtý degendi bildiredi. Árıne, ındýstrıaldy qurylys alańdary da bar. Onyń bir parasy Alataý aýdanynda boı kóterdi. Sonymen birge, bul baǵyt boıynsha shaǵyn jáne orta kásipke de kóńil bólingen. Onyń nyshanyn meıramhanalar, tamaqtaný oryndary, saýda- sattyq ortalyqtarynan baıqaı alasyzdar. Ótken jylǵymen salystyrǵanda, áleýmettik nysandardyń salyný qarqyny belsendirek.
Jýyrda «Dızaın kod» degen baǵdarlama qabyldanady. Sol boıynsha qalanyń kelbetin árleýdi jobalaýdamyz. Iaǵnı qazaqı ulttyq naqyshtardaǵy dúnıeler, zamanaýı stılder – bári- bári qamtylady. Ózderińiz baıqaǵandaı, jarnamalardy bireýler joǵary, endigisi múldem tómenirek ilip qoıǵan. Sonymen qosa, aǵash otyrǵyzý, joldyń jaıy qaralatyn bolady. Osynyń barshasyn osy joba aıasynda iske asyrýdy josparlaýdamyz. Onyń ishinde joǵaryda aıtqanymdaı, qundylyqtarymyzdy kórsetetin oıý-órnek, basqasy da kirigedi degen oıdamyz.
Qurylys salasyna keletin jastarǵa aıtar aqyl-keńesimiz bireý ǵana. Eń bastysy, oqý kerek. Jaqsy bilim alsa, táýir maman retinde jumysqa ornalasady. Múmkindik bolsa, sheteldik tájirıbeden ótip, biliktiligin arttyrsa, nur ústine nur bolar edi. Áıtpese, ózimizdiń elde de biliktilikti arttyrýǵa bar jaǵdaı jasalǵan. Ózimizdiń arhıtektor, qurylys salasynyń maıtalmandary bar, sol kisilerdiń tájirıbesine súıenip, qajetti dúnıeni úırenip alýlaryna da bolady. Qazirgi tańda qurylys salasynda kóptegen jastar eńbek etip júr. Qarakózderimizdi bilim alyp, tabysty is atqarýǵa shaqyramyz. Boıynda qabilet-qarymy bar jan jerde qalmaıdy degimiz keledi. Eń bastysy, eńbek etýden aıanbaý kerek. Sodan keıin ómirlik jınaǵan tájirıbesi ózderine qajet bolady. Sonyń arqasynda úlken-úlken jumystardy atqarady.
Jalpy, sońǵy eki jyldaǵy ahýal ózderińizge málim. Mundaı aýqymdy shara ótkizip, meıramdy atap ótýge múmkinshilik kelmedi. Pandemıa oıǵa alǵan isterge tejeý boldy. Degenmen, bıylǵy jyl erekshe. Sonyń arqasynda ózderińiz kórip otyrǵandaı, ashyq alańda meıramdy 1 aptadan beri atap ótip kelemiz. Biz «Úzdik qurylysshy» baıqaýyn jarıalaǵan edik. Dálirek aıtqanda, «Úzdik malár», «Úzdik dánekerleýshi», «Úzdik armatýrshy», t.b. dep jiktedik. Munyń bári yntalandyrýǵa jatady. Sonymen qatar, ártúrli sporttyq sharalar – júgirý, fýtbol jarystaryn qosa uıymdastyrdyq. Ózimizshe, spartakıada dep ataý berdik. Olar jeke-jeke komanda, árqaısysynan saıyskerler shyǵyp, jeńil atletıkadan 100 metr qashyqtyqqa júgirip te jarysty. Arasynan jeńimpazdar da anyqtaldy. Darabozdarǵa júldeler berildi.
Qurylysshylar kúnimen shyn júrekten quttyqtaımyz!
Beıbit SHAHANOV, Almaty qalasy Qurylys basqarmasynyń basshysy
Adal kásip
Eń aldymen, ataýly meırammen quttyqtaımyz. Qurylysshy degen adal mamandyq dep bilemiz. Bul degenimiz, halyqtyń ıgiligine jasalyp jatqan is. Qanshama myńdaǵan jurtqa úı-jaı salyp jatyr. Qalanyń ishinde 40-tan astam áleýmettik nysandar boı kóterýde. Sonymen birge, 7500 oqýshyǵa arnalǵan jańa mektep salynady. Bulardyń barlyǵy zamanaýı negizge baǵyttalǵan. Onyń ishinde qalaǵa endi qosylǵan, jańadan boı túzegen eldimekenderge basa nazar aýdarylady. Búgingi tańdaǵy qurylysshylardyń istep jatqan isterine oń kózqaraspen qaraımyz.
Qurylys salasy elimizdiń damýyna da óz septigin tıgizýde. Naqtyraq jetkizgende, ekonomıkadaǵy úles-salmaǵy 60%-ǵa jetti. Ár qurylystyń mańynda shamamen 5-6 jumys orny qurylady. Munyń nátıjesinde qurylysqa qajetti zattar shyǵaryla bastaıdy. Sol materıaldar otandyq óndiristiń qarqynyn údetedi. Dóp basyp aıtqanda, ózimizdiń kásipkerlerdiń isi alǵa órleıdi degendi ańdatady.
Bizdiń negizgi talap, ol – otandyq ónimge suranysty arttyrý. Sol sebepti de, osy baǵytta jumys atqaryp kelemiz. Iakı, syrttan ákelip emes, ózimizdiń elde óndirgen ónimderdi paıdalanýǵa basa nazar aýdaramyz. Buǵan suranys kúnnen-kúnge artýda. Álginde aıtqanymdaı, osynaý otandyq óndiristerge qoldaý kórsetýdiń arqasynda is ilgeri basýda.
Úıdiń qunyna baılanysty oıymmen bólisýdi jón sanaımyn. Álemde qurylys materıaldarynyń baǵasy ósýde. Jalpy, barlyq nársede ósý baıqalady. Alaıda, mundaı jaǵdaıattarǵa qaramastan, memleket tarapynan jyl saıynǵy qoldaý kúsheıip jatyr. Qazaqstanda turǵyn úı qurylysy buryn tarıhta bolmaǵan dárejege kóterildi. Ásirese, iri megapolısterde, Almatynyń ózinde jerdiń tyǵyzdyǵy, halyq sanynyń artýyn eskerýdemiz. Sol úshin qosymsha jeke kásipkerlermen ýaǵdalastyq ornatyp, atalǵan máselelerge kóńil bólýdemiz. Onyń syrtynda baǵasy men sapasy nazarda tur. Munyń barlyǵy halyqtyń qamy úshin jasalýda demekpin.
Erbolat ESKENDİROV, Exclusive qurylys kompanıasynyń bólimshe basshysy
Ekonomıka lokomotıvi
Qurylysshylar meıramy qarsańynda kóńil kúı kóterińki. Sebebi, ózimiz de osy salada eńbek etýdemiz. Eger elimizdiń aýmaǵynda qurylys júrip, qaınaǵan tirshilik bolyp jatsa, ol degen naǵyz qýanysh. Táýbe, bul jaǵynan atqarylyp jatqan sharýalar jeterlik. Budan shyǵatyn qorytyndy – qurylys bar jerde ekonomıka ilgeri basady degen maǵynany ańǵartady. Demek, qarjy, bilikti mamandar – bári-bári bar degen sóz.
Almaty seısmıkalyq aımaqqa jatady. Mundaǵy ǵımarattar 9 baldyq shkalaǵa eseptelgen. Sondyqtan da 9-10 qabattan bıik salýdyń qajeti joq degen oıdamyn. Degenmen, qalanyń shyraıy úshin birli-ekili ásem, kózdiń jaýyn alatyn jahandaǵy Býrdj-Halıfa syndy ǵımarat salýǵa bolady. Onyń barlyǵy arhıtektorlar, jobalaýshylar, qurylys salasynyń mamandarymen keńesip, pishiletin dúnıe. Ondaı jaǵdaıda 4-5 qabat jer deńgeıinen tómen qabattar qosa salynady. Óıtkeni, sol úıdiń irgesi myqty bolýy kerek. Munyń barshasy bolashaqtyń isi der edim.
Erbol BEISENOV, «RemBýs» JSHS bas dırektory ınjener-qurylysshy
Mańdaı ter aqtalady
Qurylysshy degen erekshe mamandyq. Bylaı qarap tursańyz, jáı jatqan qara jerdi qalaǵa aınaldyryp, jan-jaǵyn adam tanymastaı abattandyrady. 2-3 jylda úp-úlken, ásem ǵımarattar qaz-qatar nemese aınaldyra boı kóteredi. Odan keıin shaǵyn móltek aýdandar paıda bolady. Osyndaı ister qýantady. Qurylysshyǵa budan artyq shattyqtyń keregi shamaly. Jas qurylysshylarǵa adaldyq, tabandylyq, eńbekqorlyq tileımin. Sonymen birge, bilim kerek.
Osy kúni sapaǵa baılanysty másele barshylyq. Qurylystyń sapasy jaǵyna ár mekeme ózi jaýapty. Bylaısha aıtqanda, árkim óz isine ózi jaýap beredi. Men bul arada óz janymdaǵy azamattarǵa bir ǵana nárseni shegelep aıtamyn. Biz salǵan úılerdi alatyndar qarapaıym óz qazaǵymyz. Qaltalylar kele bermeıtini anyq. Aqshaly adamdardyń qaı jaqtardan úıli bolatynyn bilesizder. Sondyqtan shamamyz kelgenshe, memlekettik standart boıynsha berilgen baǵany eskerip, jaqsy sapamen ótkizýge tyrysamyz. Biz salǵan úılerdi osy shara ótip jatqan Alataý aýdanynan da baıqaı alasyzdar.
Biz óz shama-sharqymyzǵa qaraı halyqqa sapaly, ómir súrýge yńǵaıly, qazaqtyń turmys- saltyn eseptep, óz tarapymyzdan bar qolaılylyqty jasaýǵa tyrysýdamyz.
Rústembek JAQPANOV, «Sheber» kompanıasynyń dırektory
Almaty órkendeýde
Biz qurylys salasynda birqansha jyldar boı eńbek etýdemiz. 1996 jyly Elordamyzdyń irgetasy qalanǵan shaqta da óz úlesimizdi tıgizdik. Ol jerde kóptegen nysandardy saldyq. Atyraýda, Taldyqorǵanda «Jastar» sport saraıyn, t.b. kóptegen ǵımarattardy turǵyzdyq. Qazirgi tańda Almatyda da turǵyn úıler, mektepter salýdamyz.
Sonymen birge, taǵy bir oıym bar. Ózderińiz biletindeı, qalamyz gúldenip jatyr. Osyǵan meniń oıymsha, fýtbol alańdary kerek. Jaqsy, ádemi, sáýleti men saltanaty kelisken sport keshenderi boı kóterse, halyqtyń buqaralyq sportqa degen yntasy artatyn edi.
Almatynyń damý qarqynyna kóńilimiz tolady. Dán rızamyz. Shaharymyz órkendep, óse bersin. Qala gúldense, bárimizdiń ajarymyz bolmaq.
Zemfıra SHAHMURATQYZY, "Exclusive qurylys" kompanıasynyń bas dırektory
Qurylysta isteý naǵyz erlik
Shyntýaıtyna kelgende, biz de qurylysshymyz. Árbirimiz óz otbasymyzǵa, jaqyndarymyzǵa úı salyp jatyrmyz dep qaraǵan abzal. Azamattarymyz kúni-túni jumys isteıdi. Olarǵa ońaı emestigin túsinemiz. Sol sebepti, qajymaýǵa, boıdaǵy bar qabiletti ortaǵa salýǵa shaqyramyz. Arasynda yntalandyrý jasaımyz. Óıtkeni, mundaı aýqymdy, qol men oı eńbegi birlesip júzege asyrylatyn jerde adamǵa túser salmaq ta ońaı emes. Ár istiń óz jemisi bolýy kerek. Qalamyzda boı kóterip jatqan ár nysan qurylysshynyń qolymen jasalady.
Shahar óte úlken jyldamdyqpen damyp jatyr. Bul jaǵynan alǵanda sózimiz joq. Osy arada birnárseni aıtaıyq. Árbir áleýmettik qurylys nemese turǵyn úıler ınfraqurylymdy aınalyp ótpeıdi. Sondyqtan árbir ǵımarattyń sapasyna nazar aýdaramyz. Onyń tóńireginde dúken, jaıaý júrginshiler joly, balalar oınaıtyn alańdar – bári-bári bolǵany durys.