JASAMPAZDYQ JOLY: 30 JYLDYŃ 30 SÁTİ

– Táýelsizdiktiń 30 jyldyǵynda keshendi reformalar júrgiziletin bolady. Barlyq kúsh-jigerimizdi tıimdi memleket pen ádiletti qoǵam qurýǵa jumyldyrýymyz kerek. Basty basymdyq – halyqtyń turmys sapasyn jaqsartyp, ál-aýqatyn arttyrý. Jurt jasandy jetistikterdi emes, kózben kórip, qolmen ustaıtyn naqty nátıjeni kútedi. Halyq ekonomıkalyq jáne áleýmettik baǵdarlamalardyń jemisti bolǵanyn qalaıdy.

Qasym-Jomart TOQAEV.

2021 jylǵy 1 qyrkúıek pen 30 qazan aralyǵynda elimizde  kezekti Ulttyq halyq sanaǵy ótti. Sanaqqa daıyndyq aıasynda  nusqaýshylar mamyr-shilde aralyǵynda, tirkeýshiler 1 maýsymnan bastap 30 maýsymǵa deıin jumys istedi.  

2021 JYLDYŃ  BASTY  OQIǴALARY

1. El Táýelsizdiginiń 30 jyldyǵyn merekeleý jónindegi Memlekettik komısıanyń alǵashqy basqosýy.


2. Ulttyq qoǵamdyq senim keńesiniń besinshi otyrysy. Jer satylmaıdy.


3. COVID-19 koronavırýs ınfeksıasymen kúres. Qazaqstandyq vaksına.


4. Halyq sanaǵy – 2021.


5. Semeı polıgonynyń jabylǵanyna – 30 jyl.


6. Uly aǵartýshy Ybyraı Altynsarınniń – 180, Jyr alyby Jambyldyń – 175, Alash arysy Álıhan Bókeıhanovtyń – 155, kúsh atasy Qajymuqannyń – 150, muzbalaq aqyn Muqaǵalı Maqataevtyń – 90 jyldyǵy...

2020 jylǵy 14 jeltoqsanda Táýelsizdik kúni qarsańynda ótken memlekettik nagradalar tapsyrý rásiminde sóılegen sózinde Qasym-Jomart Toqaev: «Mine, egemen elimizdiń ómirindegi taǵy bir mereıli beles jaqyndap keledi. Biz qasterli Táýelsizdiktiń 30 jyldyǵyna qadam basamyz. Bul – barshamyzǵa ortaq ónegeli ólshem, taǵylymdy kezeń. Jańa memleket qurýǵa atsalysqan búkil halqymyzdyń eren eńbeginiń tarıhı shejiresi»,– deı kele 2021 jyldy  «Táýelsizdiktiń 30 jyldyǵy» dep jarıalady. Prezıdent tarıhy baı, tamyry tereń Qazaq eli úshin budan asqan qasterli qundylyq joq ekenin, egemendik – ár halyqqa buıyra bermeıtin baǵa jetpes baqyt ekenin qadap aıtty.

Táýelsizdigimizdiń tórtinshi onjyldyǵynyń betashar jylyndaǵy basty saıası oqıǵalardyń biri – májilis pen máslıhat depýtattarynyń saılaýy. Eki naýqandy bir ýaqytta ótkizý búdjet qarjysyn únemdeýge múmkindik berdi. Saılaýǵa «Qazaqstan halyq partıasy», «Nur Otan», «ADAL», «Aýyl», «Aq jol» partıalary qatysty.

2021 jylǵy 5 aqpanda Qazaqstan Respýblıkasy Táýelsizdiginiń 30 jyldyǵyn merekeleýge daıyndyq jónindegi memlekettik komısıanyń birinshi otyrysy ótti. Elimiz  egemendiginiń tórtinshi onjyldyǵyna qadam basty. Qazaq Eli úshin bul árıne asa mańyzdy kezeń.  Sondyqtan da Prezıdent ataýly jylǵa daıyndyqtyń  saqadaı saı bolýy kerektigin eskertti. 

Memleket basshysy barlyq  bastamalardyń  tıanaqty iske asyrylýy qajettigin,  qur dańǵaza men ysyrapshyldyqqa jol berýge bolmaıtynyn,  árbir is-sharany elge paıdasy tıetin naqty isterge ulastyrý qajettigin amanattady.       

Bul jyly ekonomıka, áleýmettik sala, bilim, ǵylym jáne basqa da baǵyttar boıynsha tyń jobalar qolǵa alyndy.   Táýelsizdiktiń 30 jyldyq tujyrymdamasy negizinde Úkimet arnaıy jospar ázirledi.  Árıne, Prezıdent aıtqandaı,  mundaı tutas memleketti qamtıtyn aýqymdy is-sharalardy ótkizgen kezde aıqyn kózqaras, naqty ustanym  bolýy shart. Iaǵnı, Táýelsizdiktiń 30 jyldyǵyn tek mereıtoı dep sanaýǵa bolmaıdy. Eń aldymen, bul tarıhı oqıǵaǵa ıdeologıalyq turǵydan qaraýymyz kerek. «Tıimsiz forýmdar men konferensıalar ótkizý de qajet emes. Taǵylymdyq máni bar sharalarǵa basa nazar aýdarǵan jón. Biz úshin halyqtyń áleýmettik jaǵdaıyn jaqsartý – basty mindet. Eldiń turmysy túzelmese, jetistikterdi maqtan etý artyq. Jurt bizden ómirine ózgeris ákeletin naqty qadamdar kútedi. Memlekettik apparat osy senim men úmitti aqtaýǵa tıis.Úkimet meniń tapsyrmam boıynsha Áleýmettik kodekstiń jobasyn daıyndap jatyr.  Kodeks azamattardyń, ásirese, kómekke muqtaj adamdardyń suranysyna tolyq saı kelýi kerek. Mınıstrler men ákimder «Halyq únine qulaq asatyn memleket» qaǵıdasyn berik ustanýǵa tıis. Azamattardyń aryz-tilekterine jedel jaýap berý qajet.   Eń bastysy, Táýelsizdiktiń ıgilikterin árbir otandasymyz kúndelikti tirshiliginde sezine alatyn bolsa – maqsatymyzdyń oryndalǵany»,– dedi Memleket basshysy.

Prezıdent tapsyrmasyna oraı jastar saıasatyna arnalǵan «Táýelsizdik urpaqtary» atty birtutas ulttyq joba ázirleý qolǵa alyndy. Ár baǵyt boıynsha bytyrańqy júzege asyrylyp jatqan jobalar bir arnaǵa toǵystyryldy. 30 jyldyqqa baılanysty sharalar halyqqa rýhanı serpilis ákelýi qajettigine,  árbir is-shara memleketshildik sanany nyǵaıtýǵa arnalýy kerektigine mańyz berildi. Ult tarıhynda óshpes iz qaldyrǵan kórnekti tulǵalardyń eńbegin nasıhattaýǵa da kóńil bólindi. Bul jyly halyqaralyq qaýymdastyq úshin de aıryqsha mańyzdy oqıǵa sanalatyn Semeı polıgonynyń jabylǵanyna 30 jyl tolsa,  elimizde uly aǵartýshy Ybyraı Altynsarınniń –  180, jyr alyby Jambyldyń – 175, Alash arysy Álıhan Bókeıhanovtyń – 155, kúsh atasy Qajymuqannyń – 150 jyldyǵy jáne  taǵy basqa da birneshe tarıhı tulǵalardyń mereıtoılaryna oraı túrli is-sharalar uıymdastyryldy.   

Memleket basshysy jáne bir  úsh  mańyzdy máseleni qozǵady –  Qazaqstannyń akademıalyq úlgidegi tarıhyn jazýdy jedel bastaýdy, memlekettik rámizderimizdi qoldaný erejesin qaıta qaraýdy tapsyrdy.Qasıetti kók baıraǵymyzdy úı syrtyna jáne basqa da kórnekti jerlerge ilýge tyıym salýǵa bolmaıtyny, kerisinshe, azamattardyń mundaı áreketin quptaý kerektigi, qazaq tilin meńgerý – birtutas ult bolý jolyndaǵy aıryqsha mańyzdy qadam ekendigi týraly Prezıdent amanattary   qoǵamnyń  aıyryqsha qoldaýyna ıe boldy.

2021 jylǵy 1 qyrkúıekte   Memleket basshysy Parlament Palatalarynyń birlesken otyrysynda «Halyq birligi jáne júıeli reformalar – el órkendeýiniń berik negizi» atty Joldaýyn jarıalap, Qazaqstannyń aldaǵy damý strategıasyn aıqyndap berdi.

TÁÝELSİZDİK SHEJİRESİ.  2021 jylǵy qańtar – maýsym aılary

 1 qańtar

Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Túrkıa Prezıdenti Rejep Taııp Erdoǵanmen telefon arqyly sóılesti.

Koronavırýs pandemıasyna qaramastan eki el arasyndaǵy ózara saýda kólemi 2,6 mıllıard dollardy quraǵan. Memleket basshysy saýda-sattyqty arttyrýǵa jáne ınvestısıalyq yntymaqtastyqty jandandyrýǵa kúsh salýdy usyndy. Túrkıa Prezıdenti mundaı usynysty qabyl alyp, sonyń nátıjesinde birlese otyryp saýda kólemin úsh esege ulǵaıtýǵa bolatynyn aıtty. İndetke qarsy eki eldiń is-qımylyn joǵary baǵalap, Qazaqstan basshylyǵynyń batyl áreketiniń arqasynda memlekettegi epıdemıologıalyq jaǵdaı baqylaýǵa alynǵanyn jetkizdi.

10 qańtar

Memleket basshysy ál-Farabı atyndaǵy Oqýshylar saraıynda ornalasqan saılaý ýchaskesine baryp, Qazaqstan Respýblıkasy Májilisi men jergilikti máslıhattar saılaýynda óz tańdaýyn jasady.

– Bul saılaý memleketimizdiń odan ári damýyna serpin beredi. Jalpy bizdiń Parlamentke neǵurlym kóp partıa kirse, elimizdiń bolashaǵy úshin de soǵurlym jaqsy bolady. Sondyqtan saılaý ádil ótedi dep senemin. Parlamenttiń negizgi mindeti sapaly zańdar qabyldaý. Qazaqstanǵa sapaly zańnama júıesi qajet. Sol sebepti bárimiz osy múmkindikti paıdalanyp daýys berýimiz kerek, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.

26 qańtar

Memleket basshysy  Úkimettiń keńeıtilgen otyrysyn ótkizdi.

– Bıyl shaǵyn jáne orta bızneske qoldaý kórsetý eń basty nazarda bolýǵa tıis. Úkimetke «Atameken» ulttyq kásipkerler palatasymen birlesip, bir aıdyń ishinde osyǵan qajetti is-sharalar toptamasyn ázirleýdi tapsyramyn.  «Eńbek» memlekettik baǵdarlamasy – halyqty jumyspen qamtýdyń negizgi quraly...Halyqqa beriletin shaǵyn nesıelerdiń stavkasy 6 paıyzdan aspaýǵa tıis, – dedi Memleket basshysy.Ol  azyq-túlik qaýipsizdigin qamtamasyz etý asa mańyzdy mindet ekenin qadap aıtty. Úkimetke 2021-2025 jyldarǵa arnalǵan «Jasyl Qazaqstan» Ulttyq jobasyn ázirleý tapsyryldy. Qazaqstan tarıhy jáne Dúnıejúzi tarıhy pánderi boıynsha biryńǵaı oqýlyq ázirlep,  engizý kerektigi sóz boldy.

29 qańtar

Aqordada Memleket basshysynyń tóraǵalyǵymen Reformalar jónindegi joǵary keńestiń úshinshi otyrysy ótti.

Jıynda Qazaqstan Respýblıkasynyń 2025 jylǵa deıingi ulttyq damý josparyn ázirleý, Memlekettik josparlaýdyń jańa júıesi, Memlekettik basqarýdy damytýdyń 2030 jylǵa deıingi tujyrymdamasy, 2021-2025 jyldarǵa arnalǵan jekeshelendirý josparynyń jobasy, sondaı-aq, Jedel reformalar paketi jáne ulttyq halyq sanaǵyn ótkizý máseleleri qarastyryldy.

 31 qańtar

Almaty áýejaıyna Elordadan  Reseıdiń «SpýtnıkV» vaksınasynyń alǵashqy 2050 dozasy  jetkizildi. Buǵan deıin elimizge  Reseıde shyǵarylǵan «Spýtnık V» vaksınasynyń 22 myń dozasy ákelindi. Qazaqstan bul vaksınany tirkegen álemdegi 27-shi memleket boldy. «SK-farmasıa» JSHS Almaty qalasy boıynsha ókildigi vaksınany qabyldap, jan-jaqqa taratty.Al,1 aqpanda elimizde Reseıdiń «SpýtnıkV» ekpesimen halyqty erikti vaksınalaý naýqany bastaldy. Densaýlyq saqtaý mınıstri Alekseı Soı Qaraǵandy ​​farmasevtıka kesheni bazasynda óndiriletin «Spýtnık V» vaksınasyn tirkeý josparlanyp otyrǵanyn habarlady.«Spýtnık V» –  álemde alǵash tirkelgen vaksına. Ol – tıimdiligi 90% -ten asatyn álemdegi úsh vaksınanyń biri. Vaksınanyń tıimdiligi 91,6% kórsetti, bul málimet 19 866 eriktige synaq júrgizilgennen keıin alyndy.

5 aqpan

Qasym-Jomart Toqaevtyń tóraǵalyǵymen el Táýelsizdiginiń 30 jyldyǵyn merekeleý jónindegi Memlekettik komısıanyń alǵashqy otyrysy ótti.

Memleket basshysy el tarıhyndaǵy eleýli mereke kezinde qur dańǵaza men ysyrapshyldyqqa jol berýge bolmaıtynyn, árbir sharany elge paıdasy tıetin naqty isterge ulastyrý qajet ekenin basa aıtty. Ekonomıka, áleýmettik sala, bilim, ǵylym jáne basqa da baǵyttar boıynsha tyń jobalar qolǵa alynatynyna toqtaldy. Qazaq tilin meńgerýdi  birtutas ult bolý jolyndaǵy aıryqsha mańyzdy qadam dep baǵalady.

25 aqpan

Memleket basshysy Ulttyq qoǵamdyq senim keńesiniń besinshi otyrysyna qatysty

Qasym-Jomart Toqaev óz sózinde Ulttyq qoǵamdyq senim keńesiniń «Halyq únine qulaq asatyn memleket» tujyrymdamasyn júzege asyrýǵa zor úles qosyp kele jatqanyn jáne keńeste qabyldanǵan sheshimder elimizdegi júrgizilip jatqan reformalarǵa tyń serpin bergenin aıtty.Memleket basshysy jer máselesiniń erekshe mańyzdy ekenin atap ótti. «Bul máselege qatysty qaýesetterdi toqtatý qajet. Sondyqtan men mynadaı naqty sheshimder qabyldadym. Birinshiden, sheteldikterge jáne sheteldik zańdy tulǵalarǵa  aýyl sharýashylyǵy jerlerin satýǵa, jalǵa berýge zań júzinde birjola tyıym salýdy tapsyramyn. Bul sheteldikterdiń úlesi bar zańdy tulǵalarǵa da qatysty. Men muny Prezıdenttiń zań shyǵarý bastamasy arqyly jedel túrde júzege asyrý qajet dep sheshtim. Prezıdent Ákimshiligi dál osy máselege baılanysty tıisti zań jobasyn ázirleýi kerek.  Ekinshiden, bir aıdyń ishinde Jer reformasy jónindegi komısıany quryp, 25 naýryzda jumysqa kirisýdi tapsyramyn. Komısıanyń quramyna agrarlyq sektordyń bedeldi ókilderin jáne jer máselesin jetik biletin sarapshylardy qosý kerek. Úshinshiden, Úkimetke bıylǵy tamyz aıynyń sońyna deıin jer reformasynyń negizgi máseleleri boıynsha ortaq mámile arqyly túbegeıli baılam jasaýdy tapsyramyn. Tórtinshiden, komısıa jumysynyń árbir kezeńi jáne onda usynylǵan sharalar týraly halyqty únemi habardar etip otyrý kerek. Basty mindettiń biri – komısıa jumysynyń jáne sheshim qabyldaýdyń meılinshe ashyqtyǵyn kórsetý. Eń bastysy, jer sheteldikterge satylmaıtyny týraly túbegeıli sheshim qabyldandy», – dedi Memleket basshysy.

 12 naýryz

AQSH Prezıdenti Djo Baıdenniń quttyqtaý jedelhaty keldi

Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń atyna Naýryz merekesine oraı Amerıka Qurama Shtattarynyń Prezıdenti Djo Baıdenniń quttyqtaý jedelhaty kelip tústi.

Bıyl Qazaqstan Respýblıkasy óz Táýelsizdiginiń 30 jyldyǵyn atap ótedi. Sizdi osy ataýly oqıǵamen quttyqtaı otyryp, AQSH Prezıdentiniń Ákimshiligi Ózińizben jáne Qazaqstan halqymen etene jumys isteýge zor mán beretinin aıtqym keledi. Uzaq jyldar boıy biz ıadrolyq qarýdy taratpaý, beıbitshilik pen qaýipsizdikti nyǵaıtý baǵytyndaǵy tyǵyz seriktesti qoldap kelemiz. Meniń Ákimshiligim strategıalyq seriktestigimizdi tereńdetýge jáne budan 5 jyl buryn Memlekettik hatshy Djon Kerrıdiń qatysýymen bastalǵan «S5+1» dıalog prosesin jalǵastyrýǵa múddeli, – dep jazylǵan jedelhatta. Naýryz merekesi qarsańynda Djo Baıden Qasym-Jomart Toqaevqa jáne Qazaqstan halqyna beıbitshilik pen qut-bereke tiledi.

 31 naýryz

Memleket basshysy onlaın formatta ótken Túrkitildes memleketterdiń yntymaqtastyq keńesiniń beıresmı samıtine qatysty.

– Bizdiń maqsatymyz – túrki álemin XXI ǵasyrda mańyzdy ekonomıkalyq jáne mádenı-gýmanıtarlyq keńistiktiń birine aınaldyrý. Túrki órkenıetin jańǵyrtýdy, eń aldymen, Iasaýı murasy men qasıetti Túrkistandy álemge tanytýdan bastaýǵa shaqyramyz. Sol sebepti búgingi samıt «Túrkistan – túrki áleminiń rýhanı astanasy» dep atalyp otyr, – dedi Memleket basshysy.
Túrkitildes memleketterdiń yntymaqtastyq keńesiniń beıresmı samıtiniń qorytyndysy boıynsha Túrkistan deklarasıasy qabyldandy.

28 sáýir

«Vechernıı Almaty» gazetine – 85 jyl!  Bul – elimizdiń medıakeńistigindegi  mańyzdy oqıǵa. 

Bıyl 85 jyldyq mereıtoıyn atap ótken gazettiń  túp negizi 1936 jyly 28 sáýirde jaryq kórgen «Sosıalısıcheskaıa Alma-Ata» gazetinen bastaý alady. Memleket basshysy gazet ujymyna arnaıy quttyqtaý  joldady. Al, 25 maýsym kúni «Qazmedıa ortalyǵynda» Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń buqaralyq aqparat quraldary salasyndaǵy syılyqtary men granttaryn tabystaý rásimi ótti. Saltanatty is-shara barysynda Prezıdent Ákimshiligi Basshysynyń birinshi orynbasary Dáýren Abaev Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń BAQ qyzmetkerleriniń kásibı merekesine arnalǵan quttyqtaýyn oqyp, Prezıdent syılyǵy men grantynyń ıegerlerin, Alǵysyn alǵan shyǵarmashylyq ujymdardy marapattady. Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń Alǵysyna  bizdiń áriptesterimiz, «Vechernıı Almaty» gazetiniń shyǵarmashylyq ujymy da – qoǵamdyq-saıası, áleýmettik-ekonomıkalyq jáne mádenı-gýmanıtarlyq salalardyń damýyn aqparattyq turǵydan qamtamasyz etýge qosqan zor úlesi úshin  ıelendi. Prezıdent Ákimshiligi Basshysynyń birinshi orynbasary Dáýren Abaev saltanatty rásimde  Alǵys hatty  «Alataý Aqparat» medıaholdınginiń Bas dırektory Tólemis Baqtybaıuly Kúlmuhamedovke tapsyrdy.

28 mamyr

Memleket basshysy Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymynyń Bas dırektory Tedros Adhanom Gebreıesýspen vıdeo konferensıa rejıminde kezdesý ótkizdi.

Kezdesý barysynda Qazaqstan men Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymy arasyndaǵy, atap aıtqanda, koronavırýs pandemıasyna qarsy is-qımyl boıynsha yntymaqtastyqty nyǵaıtýdyń perspektıvalary qarastyryldy.

31 mamyr

Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń  Saıası qýǵyn-súrgin jáne asharshylyq qurbandaryn eske alý kúnine baılanysty úndeýi jarıalandy.

«Búgin, 31 mamyr – el tarıhyndaǵy eń azaly kezeńniń birin eske alý kúni.  Halqymyz nebir zobalańdy kórse de rýhyn alasartqan joq. Birligin bekemdep, yntymaǵyn arttyra tústi.Táýelsizdik tańy atqannan keıin biz arystarymyzdy aqtaýǵa kiristik. Kezinde jazyqsyz jazalanǵan myńdaǵan azamattyń esimin el jadynda jańǵyrttyq.Byltyr qýǵyn-súrgin qurbandaryn tolyq aqtaý úshin Memlekettik komısıa quryldy. Komısıa solaqaı saıasattan japa shekken qazaqstandyqtarǵa qatysty tarıhı ádildikti qalpyna keltirýge tıis. Bul – memlekettiń ǵana mindeti emes, búkil qoǵamnyń paryzy»,–dedi Prezıdent.        

2 maýsym

Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev QHR Tóraǵasy Sı Szınpınmen telefon arqyly sóılesti.

Memleket basshylary álemdik jáne óńirlik kún tártibindegi ózekti máseleler boıynsha pikir almasty. Olar BUU, SHYU jáne «Ortalyq Azıa – Qytaı» formaty sıaqty kópjaqty alańdardaǵy ózara is-qımyldardyń zor áleýeti bar ekenin atap ótti. Eki el basshylary jańa dáýir kezeńinde mýltılateralızm tujyrymdamasyn jáne «adamzattyń ortaq taǵdyry» qoǵamdastyǵyn qurýdyń asa qajet ekenin aıtty.

4 maýsym

Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev  vıdeo konferensıa rejıminde BUU Bas hatshysy Antonıý Gýterrıshpen kezdesý ótkizdi.

Kelissóz barysynda Qazaqstannyń Birikken Ulttar Uıymymen aradaǵy yntymaqtastyǵynyń basym baǵyttary talqylandy. Pandemıaǵa jáne klımattyń ózgerýine qarsy kúreske, sondaı-aq, óńirlik qaýipsizdik pen turaqtylyqty qamtamasyz etý úshin kúsh jumyldyrýǵa erekshe nazar aýdaryldy. Antonıý Gýterrısh koronavırýs indetine qarsy qazaqstandyq vaksınanyń ázirlemesin jáne jappaı ekpe salý naýqanynyń tabysty júrgizilip jatqanyn, teńizge shyǵatyn joly joq damýshy elder tobyna kiretin memleketterdiń múddesin qorǵaýǵa baǵyttalǵan Qazaqstannyń bastamasyn quptady.

18 maýsym

Memleket basshysy koronavırýs indetine qarsy kúreske zor úles qosqan medısına qyzmetkerlerine arnap turǵyzylǵan «Altyn júrek» eskertkishiniń ashylý rásimine qatysty.

Eskertkish elordanyń sol jaǵalaýynda Almaty men Aqmeshit kósheleriniń qıylysyndaǵy jańa saıabaqtyń aýmaǵynda ornalasqan.

23 maýsym

Memleket basshysy oblystardyń jáne respýblıkalyq mańyzy bar qalalardyń ákimderimen aýyl ákimderin saılaý máseleleri jóninde keńes ótkizdi.

Jıynǵa Prezıdent Ákimshiligi men Úkimettiń basshylyq quramy da qatysty. Prezıdent aldaǵy saılaý naýqanynyń mańyzdy ekenin atap ótti.  

– Osy oqıǵany elimizdiń tarıhyndaǵy aıtýly beles dep aıtýǵa bolady. Negizi, bul biz úshin strategıalyq máni aıryqsha mindet. Azamattarymyz tuńǵysh ret jergilikti atqarýshy bıliktiń basshysyn tikeleı saılaý múmkindigine ıe bolmaq. Biz buǵan birtindep, josparly túrde keldik, – dedi Memleket basshysy.

30 maýsym

Qasym-Jomart Toqaev Shveısarıanyń iskerlik toptar ókilderimen kezdesý ótkizdi.

«Qazaqstan Táýelsizdigin alǵan ýaqyttan beri Shveısarıa ekonomıkamyzǵa 30 mıllıard dollarǵa jýyq ınvestısıa saldy. Eki memleket arasyndaǵy taýar aınalymy, tipti, byltyrǵy daǵdarys kezinde 1,7 mıllıard dollar boldy», – dedi Prezıdent.  Búginde Qazaqstanda Shveısarıa kapıtalynyń qatysýymen 400-den astam kásiporyn jumys isteýde.

3 SHİLDE

Qazaqstan Prezıdenti Elorda kúnine oraı Memlekettik tý kóterý saltanatty rásimine qatysty. «Bıyl qasterli Táýelsizdigimizge – 30 jyl. Sondyqtan bul rásimniń tarıhı mán- mańyzy aıryqsha. Kók Týymyz – Táýelsiz Qazaqstannyń eń basty rámizi. Halqymyz úshin azattyqtan asyl, baıraqtan bıik qun­dylyq joq. Qazaqtyń tarıhy «Týyń jyǵyl­masyn!» degen bir aýyz tilekke syıyp tur. Babalarymyz qashanda týyn bıik ustaǵan. Eldigi synǵa túsken sátte baıraq astyna birigip, tutastyǵyn tanytqan. Erlik pen birliktiń dástúri urpaqtan-urpaqqa jalǵa­syp, Táýelsizdik dáýirine ulasty. Egemen eldiń Kók Baıraǵy – myzǵymas memle­kettigimizdiń belgisi», – dedi Memleket bas­shysy.

4 SHİLDE

Qasym-Jomart Toqaev qazaqstandyq­tardy Ulttyq dombyra kúnimen quttyq­tady.

«Bul – halqymyzdyń tamyry tereńde jatqan tól ónerin dáripteıtin meıram. Qazaq pen dombyra – bir-birinen bóle-jarý­ǵa bolmaıtyn egiz uǵym. Dombyra – kóne zamannyń ańyzdaryna arqaý bolǵan kıeli aspap. «Aqsaq qulan» kúıiniń shyǵý tórkinin bilmeıtin qazaq kemde-kem. Ejelgi dáýirden jetken qasterli dombyra urpaqtan-urpaq­qa mıras bolyp keledi. Qazaq san ǵasyrlyq shejiresiniń kýási bolǵan qasıetti aspapty boıtumaryna balaǵan. Qazirgi tilmen aıt­saq, bul – bizdiń ulttyq brendimiz. Ulty­myzdyń rýhyn kóteretin dombyraǵa ár sha­ńyraqtyń tórinde oryn bar. Sebebi, dombyra – qazaqtyń jany», – dedi Prezı­dent.

3 TAMYZ

«Alataý Aqparat» medıahol­dınginiń ujymy Qazaqstan Res­pýblıkasy Táýelsizdiginiń 30 jyldyǵy, «Vechernıı Almaty» gazetiniń 85 jyldyǵy jáne «Almaty aqshamy» gazetiniń al­ǵash shyǵa bastaǵan dataly kúni­ne oraı «Aǵashtardy aıalaıyq» chellendjin uıymdastyrdy. Jýrnalıser mekeme aınala­syndaǵy jáne bir jyl buryn Abaı dańǵylynyń boıyna óz­deri otyrǵyzǵan jasyl jelekti sýardy, aınalasyn qoqystan tazartty. İs-shara ońtústik asta­nanyń barlyq mekemeleri qyz­metkerlerin ózderine qarasty jáne jaqyn mańdaǵy aǵashtarǵa qamqorlyq jasaýǵa, sondaı-aq, ekologıalyq tazalyqty saqtaýǵa shaqyrýdy kózdedi. İzgi bastamany jalǵastyrý amanaty Qazaqstan Jýrnalıser odaǵyna, «Qazaq úni» men «Novoe pokolenıe» gazetterine joldandy. Qazaqstan Jýrnalıser odaǵy bas­qarmasynyń tóraǵasy Seıitqazy Mataev chellendjdi Qazaqstannyń halyq jazýshy­sy Oljas Súleımenovke joldady.

17 TAMYZ

Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Seýldegi Kıber ýnıversıtettiń aýmaǵyna ornatylǵan uly Abaı bústiniń ashylý saltanatyna qatysty.

– Seýl tórinde qazaq halqynyń uly perzenti, aqyn Abaı Qunanbaıulynyń bústi ornatyldy. Bul – koreı baýyrlarymyzdyń qazaq halqyna degen zor qurmetiniń belgisi, – dedi Qazaqstan Prezıdenti. Bústtiń jobasy Qazaqstanda daıyndalyp, tu­tas músini Koreıada qoladan quıylǵan.

21 TAMYZ

Nur-Sultanda qoǵam jáne memleket qaıratkeri Jumabek Táshenevke eńseli eskertkish ashyldy.

Eskertkish Qarýly Kúshterdiń Ulttyq áskerı-patrıottyq ortalyǵy ǵımaratynyń aldyndaǵy alańda,Táshenev kóshesinde orna­lasqan.

30 TAMYZ

Qasym-Jomart Toqaevtyń atyna AQSH Prezıdenti Djozef Baıdennen hat keldi.

Djozef Baıden Semeı ıadrolyq polıgo­nynyń jabylǵanyna otyz jyl tolýyna oraı quttyqtaýyn jetkizgen. «29 tamyz kúni Semeı ıadrolyq polıgonynyń jabylǵa­nyna 30 jyl tolýyna oraı Amerıka Qurama Shtattarynyń atynan Qazaqstan Respýb­lıkasynyń halqyna eń izgi quttyqtaýymdy bildirgim keledi. Amerıka qurama shattary burynǵy synaq polıgony aımaǵyn qalpy­na keltirý men onyń qaýipsizdigin qamtama­syz etý boıynsha Sizdiń Úkimetińizben aradaǵy jalǵasyp jatqan yntymaqtas­tyqty qosa alǵanda, Qazaqstanmen berik seriktestigin nyǵaıta bermek. Amerıka Qu­rama Shtattary Qazaqstannyń táýelsizdik alǵan alǵashqy kúninen bastap Semeı aıma­ǵynda áriptestik qarym-qatynasta ju­mystar atqaryp keledi», – dep jazdy AQSH Prezıdenti.

1 QYRKÚIEK

2021 jyldyń 1 qyr­kúıegi men 30 qazany aralyǵynda «Qazaqs­tanda árkim mańyzdy!» uranymen elimizde jal­pyulttyq halyq sana­ǵy onlaın jáne oflaın formatta ótti.

Onyń alǵashqy nátı­jeleri de kúni keshe ǵana belgili boldy. Premer- Mınıstr Asqar Mamınniń málimeti boıynsha, qazaqs­tandyqtardyń jalpy sany – 19 169 550 adam. Otandastarymyzdyń 48,71 paıyzy – erler, 51,29 paıyzy – áıelder. Qazaqstan halqynyń orta jasy 31,94 jas dep kórsetilgen. Jalpy halyqtyń 33,97 paıyzy – 17 jasqa deıingi balalar, 19,72 paıyzy – 14–28 jas aralyǵyn­daǵy jastar. Elimizdegi qazaqtardyń úlesi – 70,18 paıyzǵa jetken.

Halyqtyń 59,05 paıyzy, ıaǵnı 11 320 410 adam eńbekke jaramdy dep tanylǵan.

30 QYRKÚIEK

Qazaqstan men Reseıdiń XVII Óńiraralyq yntymaqtastyq forýmy ótti.

Prezıdent aıtqandaı, Qazaqstanda 7500-den astam reseılik jáne 3500-ge jýyq birlesken kásiporyn tabysty jumys istep jatyr. Yntymaqtastyq ornatqan ýaqyttan beri Forým aıasynda 200-ge jýyq kelisim men shartqa qol qoıyldy. Osy kezeńde taýar aınalymy 3,5 esege ósip, 19 mıllıard dollarǵa jetti. Reseıden tartylǵan tikeleı ınvestısıanyń kólemi sońǵy 15 jylda 16 mıllıard dollardan asty. Óz kezeginde Reseıge salynǵan qazaqstandyq ınvestısıanyń kólemi 4,5 mıllıard dollarǵa jýyq­tady. Elderimiz arasyndaǵy is-qımyldar ekonomıkanyń barlyq salasy: ónerkásip, aýyl sharýashylyǵy jáne ınfraqurylym baǵyttary boıynsha júrgizilýde.

1 QAZAN

Qazaq halqynyń rýhanı tiregi, ulttyń úni – Qazaq radıosynyń habar tarata basta­ǵanyna 100 jyl, «Shalqar» radıosyna – 55 jyl toldy. Qazaq radıosy 1921 jylǵy 1 qazanda alǵash habar taratty. Osyǵan oraı, Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev 1 qazandy Radıo qyzmetkerleri kúni dep ja­rıalaýdy usyndy. Prezıdent usynysymen 13 tamyzda QR Úkimetiniń qaýlysy shyqty.

4 QAZAN

Qasym-Jomart Toqaevtyń Jambyl oblysyna jumys sapary Qordaı aýda­nyndaǵy Bıologıalyq qaýipsizdik prob­lemalary ǵylymı-zertteý ınstıtýtyna qarasty QazVac vaksınasyn shyǵaratyn bıofarmasevtıka zaýytynyń qyzmetimen tanysýdan bastaldy.

Zaýyt óndiristik tájirıbe boıynsha ha­lyqaralyq standarttarǵa (GMP) saı keletin ımmýnobıologıalyq dári-dármekter, onyń ishinde koronavırýs indetine qarsy vaksına, tumaýǵa, týberkýlezge, brýselezge, nodýlár­ly dermatıtke jáne basqa da juqpaly aýrý­larǵa qarsy vaksınalar shyǵaratyn bolady. Jylyna bıofarmasevtıka preparattarynyń 30-dan 60 mıllıonǵa deıin dozasyn ázirleý josparlanyp otyr. Jobanyń jalpy quny – 15,6 mıllıard teńge. 16 qyrkúıek kúni 100 myń doza kóleminde vaksına quıý óndirisi iske qosylǵany týraly málimet berildi. «Barshańyzdy quttyqtaımyn. Shyn mánin­de, bul – úlken jetistik. Elimiz úshin qa­jetti óndiris. Negizgi jumys oryndaldy.

Bári durys. Kelesi jyly osy jumysty jalǵastyramyz. Vaksına óte tıimdi. Gýma­nıtarlyq kómek retinde bul vaksınany Aý­ǵanstanǵa jáne basqa da musylman elderine jiberemiz. Vaksınamyz dúnıe júzinde mo­ıyndalyp jatyr. Sondyqtan barshańyzdy quttyqtaımyn! Rızashylyǵymdy bildi­remin. Bul – óte kúrdeli proses, óndiris. Shyn máninde, dúnıe júzinde, shet elde mundaı óndiris jasaý úshin úsh-tórt jyl ketedi. Biz toǵyz aıdyń ishinde jumysty oryndadyq. Sondyqtan eńbekterińiz memle­ket tarapynan joǵary baǵalanady», – dedi Qasym-Jomart Toqaev.

14 QAZAN

Táýelsizdiktiń 30 jyldyǵy qarsańynda Alash rýhy bıikke kóterildi. Almaty qalasynyń ákimi Baqytjan Saǵyntaev ulttyń uly ustazy, kórnekti aǵartýshy Ahmet Baıtursynovtyń tarıhı-mádenı murasyn saqtaý maqsatynda tıisti sheshim qabylda­dy. «Almaty aqshamy» gazetinde talaı ret kóterilip, jazylǵan másele – Ahmet Baıtursynulynyń mýzeı-úıi qala menshigine alyndy. «Keler jyly kórnekti aǵar­týshy A.Baıtursynovtyń týǵanyna 150 jyl tolady. Mereıtoıǵa daıyndyq bary­synda qoǵam qaıratkeri turǵan murajaı-úıdi qala menshigine qaıtardyq. Onyń mu­rasy máńgilik saqtalady», – dedi B.Saǵyntaev.

20 QAZAN

Memleket basshysy Qaraǵandy oblysyna jumys sapary aıasynda Ulytaý aýdanyndaǵy «Joshy han» tarıhı-mádenı keshenin aralap kórdi.

Prezıdentke Joshy han kesenesi, murajaı, Joshy han eskertkishi, joryq shaty­ry jáne qonaqúıden turatyn keshenniń zamanaýı tehnologıalyq múmkindikteri men qordaǵy qundy jádigerler tanystyryldy. Memleket basshysy qasıetti tarıhı nysannyń únemi ǵalymdardyń nazarynda bolyp, ǵylymı aınalymǵa túsýi kerek ekenine basa mán berdi.

12 QARASHA

Qasym-Jomart Toqaev Túrkitildes memleketterdiń yntymaqtastyq ke­ńesiniń VIII Samıtine qatysty.

Túrkitildes memleketterdiń yntymaqtas­tyq keńesiniń VIII Samıti Ystambul qala­synyń ońtústik-shyǵysynda Mármár teńizin­de ornalasqan Demokratıa jáne bostandyq aralynda ótti. Samıt qorytyndysy bo­ıynsha birqatar qujattarǵa qol qoıyldy. «Túrkitildes memleketterdiń yntymaqtas­tyq keńesiniń» ataýyn «Túrki memleketteri uıymy» ataýyna ózgertý týraly sheshim qa­byldandy.

29 QARASHA

Qasym-Jomart Toqaevtyń Shveısa­rıa Konfederasıasyna resmı sapary aıa­synda DDSU Bas dırektory Tedros Adha­nom Gebreıesýspen kezdesti.

Áńgime barysynda Qazaqstan men DDSU arasyndaǵy yqpaldastyqtyń ózekti máseleleri men perspektıvalary talqylandy. Memleket basshysy Bas dırektorǵa elimizdiń pandemıaǵa qarsy is-qımyldar jóninde qabyldap jatqan sharalary, onyń ishinde qazaqstandyq ǵalym­dardyń koronavırýsqa qarsy ázirlegen prepa­rattary men halyqqa jappaı vaksına salý ju­mystarynyń júrgizilý barysy týraly málimet berdi. Ekinshi jańa QazCoVac-P vaksınasy tý­raly aıtty. Atalǵan preparat klınıkalyq zertteýler fazasyna kandıdat vaksınalar tizimine engizildi. Prezıdent qazaqstandyq vak­sınaǵa qoldaý kórsetkeni úshin DDSU basshy­syna alǵys aıtty.