Bul materıaldyń maqsaty – «ıt asyraý jeńil me, bala baǵý qıyn ba?» degen saýaldyń jaýabyn tabý emes. Biz eshkimniń tańdaýyn saralap nemese salystyrý arqyly artyq-kemin kórsetkimiz kelmeıdi. Basty oı – meıirimdiliktiń barlyq tirshilik ıesine ortaq ekenin eske salý. Qandaı tirshilik ıesi bolmasyn, ol adamnyń mahabbaty men qamqorlyǵyna muqtaj. Osy maqalany oqı otyryp, siz de meıirim jaıly oılanyp qalsańyz – maqsatymyzdyń oryndalǵany.
Aqshamnews.kz tilshisi bul suraqtyń jaýabyn ómirlik mysaldarmen salystyryp kórýge tyrysty.
Meıirim men qamqorlyqty qajet etetin kez kelgen tirshilik ıesi – álsizdeý keledi: biri – sábı bolsa, ekinshisi – janýar.
Ekeýiniń de taǵdyry – eresek, esti adamnyń qolynda. Al kútimi – ýaqytpen, shydammen, meıirimmen ólshenedi. Sońǵy jyldary úı janýaryn, ásirese ıt pen mysyqty asyrap, olardy balasyndaı mápeleıtin jandar kóbeıip keledi. Aýyldy jerdi qaıdam, biraq qalada úı janýaryn asyraýdyń, kútip-baptaýdyń orny bólek.
Balaǵa da, tólge de – ýaqyt, kútim men kóńil kerek
Jańa týǵan náresteniń kútimin eshbir tirshilik ıesimen teńestirýge bolmas. Ony baǵý – tek fızıkalyq jumys emes, júrekpen, bar oı-sanamen atqarylatyn borysh. Degenmen, bir jasqa deıingi sábı men úı janýarynyń tólin (kúshik nemese marǵaý) tárbıeleý úderisi – kútim men emosıalyq baılanys jaǵynan uqsas.
Búginde ıt ne mysyq asyraýǵa jaı ǵana ermek dep qaramaıdy. Bul – úlken jaýapkershilik, tártip, qarjy jáne sezimge qurylǵan qatynas. Itti alǵash úıge alǵan sátten bastap, ıesi onyń rejımine, tamaǵyna, qaýipsizdigine bas-kóz bola bastaıdy. Dál osy kúıdi jas ata-ana da bastan keshedi.
Tańǵy uıqy umyt bolǵaly qashan
Ómirge sábı kelip, balaly bolǵanda, ananyń túngi uıqysy buzylyp, kún men túnniń aýysyp ketetini belgili. Bala oıanady, jylaıdy, tamaq suraıdy – ananyń nazary túgel soǵan aýady.
It pen mysyq asyraýshylar da dál osyndaı sátterdi bastan keshiremiz desek, artyq aıtqandyq emes deıdi. Máselen, fransýz búldog tuqymdas “Leo” esimdi ıtti ıesi Tatána kúnine úsh márte serýenge shyǵarady. Tipti úı janýaryna kóbirek kóńil bólý úshin ol uıqydan erterek turatyn bolypty.
«Leo úshin tańǵy 6-da turamyn. Jumysqa ketkenge deıin serýendetip úlgerýim kerek. Basynda úıdegi zattardyń bárin tisteleı beretin. Qazir úırenip qaldy», – deıdi ol kúlip.
«Leo» kúshik kezinde 250 myń teńgege satyp alynǵan eken. Alǵan kezinde barlyq ekpesin teksertip, bir jasqa kelgennen keıin qajetti ekpesin taǵy da saldyrǵan. Itiniń tamaǵyna kelgende sál qıyndyq bar deıdi Tatána. "Ittiń ishine sary maı jaqpaıdy" demekshi, osy tuqymdas ıtter alergıaǵa beıim keletin kórinedi. Tamaǵyn baıqap bermese, ishi aýyryp, ótip qalýy múmkin. Sondyqtan ıesi ıtiniń mazasy qashpaýy úshin onyń ne jegenine qatty mán beredi eken.
«Jalpy, meniń bilýimshe, ıtterge shıki tamaq bergen jón. Endi úırengenine qaraıdy ǵoı. Sebebi olardyń ish qurylysy soǵan beıimdelgen. PH-ortasy qyshqylǵa beıimdelgen. Sondyqtan onyń as qorytý júıesi tipti mıkrobty da qorytady», - deıdi Tatána.
Júni qysqa bolǵannan keıin Tatánanyń «Leo» esimdi ıtine júnin qysqartýdyń qajeti joq. Sondyqtan grýmıng sıaqty qyzmetke olar júgine qoımaıdy. Biraq kún saıyn ıtin úsh ret jýyndyrýǵa tyrysady. Barlyq qajettiligin jaýapkershilikpen oryndaıdy.
Aqsha shyǵyny – balada da, janýarda da az emes
Jórgek, qospa (smes), bótelke, krem, maılyq, kıim, oıynshyq… Bul tizimdi bala kútiminde jalǵastyra berýge bolady. Jańa týǵan balanyń alǵashqy bir jylyna ketetin qarajat – aı saıyn kem degende 50–70 myń teńge jumsalady. Eger sapaly qospa, arnaıy kútim ónimderi qoldanylsa, bul soma eki esege deıin artýy múmkin. Bir jasqa deıin balanyń densaýlyǵynyń qalaı qalyptasyp kele jatqanyn baqylaý úshin dáriger mamandardyń qabyldaýyna aı saıyn baryp turatyny taǵy bar. Jekemenshik emhanalarǵa barǵanda, bul da qarajatqa tireletini anyq.
Úı janýaryna jumsalatyn qarjyny adamǵa ketetin shyǵynmen salystyrýǵa kelmes. Degenmen, ıesiniń qalaýyna qaraı qomaqty qarajatty jaratatyn qyzmet túrleri bar eken. It pen mysyqtyń qurǵaq jemine, arnaıy tamaǵyna – aıyna 20–30 myń teńge emin-erkin ketedi. Oǵan qosa grýmıng (júnin qysqartý, jýyndyryp, tyrnaq alý), dárýmender, oıynshyqtar men tósenishter qosylady.
Almaty qalasyndaǵy grýmıng qyzmetiniń ortasha baǵasy:
• Itter úshin – 7 000 teńgeden joǵary;
• Mysyqtar úshin – 1 500 teńgeden bastalady.
Mysyqqa ketetin shyǵyn ıtten kem túspeıdi
Aıgúl esimdi qala turǵyny osydan birneshe aı buryn habarlandyrýdan kórgen marǵaýdy tegin alǵan. Aıtýynsha, buǵan deıin mysyq ataýlyny asa unata qoımaǵan. Alaıda qolǵa úıretkenderine kóp bolmasa da, qazir bul úı janýaryna qatty baýyr basyp qalǵan kórinedi. Súıkimdi marǵaý alǵash kórgennen-aq ózine tartyp, januıanyń tolyqqandy múshesine aınalypty.
Janýardyń kútimi de birtindep jolǵa qoıylǵan.
«Mysyǵymyzdyń júni bastapqyda mamyq sıaqty úlpildep turatyn. Júni qara tústi kıimderge jabysyp qalatyn. Sodan birde ony grýmıngke aparyp kóreıin dep sheshtim - maǵan bul qyzmet unady. Jalpy oǵan deıin Pýshkany únemi ózim jýyndyratynmyn. Grýmıng baǵasy - 15 myń teńgege shyqty. Eki saǵat ishinde jýyndyryp, júnin qyrqyp, tyrnaǵyn alyp, retke keltirip beredi eken», - deıdi mysyqtyń ıesi.
Sýrettegi marǵaýdyń aty - «Pýshok». Jasy shamamen bir jyldan asqan. Jumystan kelgende mysyǵy aıaǵyna oralyp, erkelegen kezde «ózimdi kishkentaı baladaı sezinemin» deıdi Aıgúl. Keıipkerimiz mysyǵynyń qylyqtary jaıly aıtqanda kishkentaı bala jaıly aıtyp jatqandaı júregi meıirimge tolyp, toqtamaı aıta bergisi kelgendeı kórindi.
Emosıalyq baılanys – basty ortaq qasıet
Balaǵa da, janýarǵa da eń bastysy – meıirim kerek. Olar sózben emes, júrekpen sezedi. Sábıler anasyn ıisinen, daýysynan tanıdy. Al ıtter ıesiniń ıisin 40 ese artyq sezedi degen ǵylymı dálel bar.
Janýar da, sábı de sizdiń nazaryńyzdy, emosıańyzdy, kóńil kúıińizdi qalt jibermeıdi. Sizden jaılylyq tapsa – soǵan úırenedi, senedi, súıenedi.
Úı janýaryn qarap beretin qyzmetter de bar
Janýar asyraýshynyń aldynan erte me, kesh pe, bir másele týyndaıdy: «Men joqta ıtimdi/mysyǵymdy qaıda qaldyram?» degen. Bul – ıt pen mysyqqa tek qysqa ýaqyttyq ǵana emes, psıhologıalyq jaılylyq ta qajet ekenin bildiredi.
Qalaly jerde janýarlardy qaldyryp ketýge bolatyn qonaqúıler bar ekenin bireý bilse, bireý bilmes. Máselen, Almatyda mysyqtar men ıtterdi bir táýlikke qaldyryp, qaratý quny- 6 000 teńgeden bastalady. Janýardyń salmaǵyna qaraı 6 000–9 000 teńgege deıin jetýi múmkin. Al «All Inclusive» bolsa - 15 000 tg. Tipti súıikti úı janýaryńyzǵa qalaı qaraıtynyna senimsizdik bildirseńiz, beınebaqylaý ornatylǵan qonaqúıler de bar.
Mundaı ýaqytsha kútimdi úı jaǵdaıynda usynatyndar da bar.
• OLX.kz jáne Market.kz saıttarynda jeke adamdar usynatyn qyzmetter bar.
• Mysyqtarǵa – 1000–1200 tg/táýlik.
• Itterge – 2000 tg-den bastap.
• VIP nusqalarynda: kúndelikti serýen, foto/vıdeo esep, arnaıy bólme sekildi qyzmetter usynylady.
Qonaqjaı halqymyz toıǵa bararda, balany, tipti úıdi qarap qalatyn adam izdeıdi. Sondaı kezde týys-týǵannan kómek surap, ata-ájesine qaldyrady, tipti bolmaǵan jaǵdaıda, bala kútýshi jaldap, qyzmetine qaraı aqshasyn tóleıdi. Adamnyń balasy men janýardyń tólin qaratýda osyndaı uqsastyq bardaı kórindi.
It asyraý da, bala baǵý da – júrektiń qalaýy. Biri – ómirge kelgen perzentińiz, ekinshisi – senimdi serigińiz. Uqsastyqtaryn tizip, shyǵyndaryn eseptep, aıyrmashylyqtaryn salystyrýǵa bolady. Biraq bul maqala eshqaısysyna artyqshylyq berýdi maqsat etpeıdi.
Maqsat – eske salý: kim bolsa da – sábı me, janýar ma – tirshilik ıesi meıirimge zárý. Olardyń árqaısysy qamqorlyqty, nazardy, mahabbatty shynaıy sezinedi.