Onyń ishinde 14 myńnan asa adam qaıtys bolady eken.
«QazORǴZI» AQ basqarma tóraǵasy Dılára Qaıdarovanyń aıtýynsha, Qazaqstanda onkologıa 3-shi orynda turǵan aýrý, dep habarlaıdy Almaty-akshamy.kz
Elimizdiń barlyq óńirinde aýrýdy tekseretin jabdyqtar tozǵan. Onkologıalyq qyzmetti jańǵyrtýdyń 2025 jylǵa deıingi keshendi josparyn iske asyrýǵa baılanysty onkologıalyq kómek salasynda eleýli ózgerister belgilendi. Bul týraly Densaýlyq saqtaý mınıstrligi alqa otyrysynyń barysynda «QazORǴZI» AQ basqarma tóraǵasy Dılára Qaıdarova aıtty.
Bas onkologtyń málimetinshe, elimizde jyl saıyn 35 myńnan asa adam obyrǵa shaldyǵady, 14 myńnan asa adam qaıtys bolady. Al esepte 200 myń qazaqstandyq tur. Qazaqstanda onkologıadan ólim-jitim kósh bastap, 3-shi orynda turǵan aýrýlardyń biri bolyp tabylady.
«Keshendi jospardyń is-sharalaryn iske asyrý kezinde qaterli isikterden bolatyn ólim-jitimdi orta eseppen 5%-ǵa tómendetýdiń oń úrdisi bar. Qazaqstanda onkologıalyq naýqastar kontıngenti 2022 jyly 205 042 naýqasty qurady. 2022 jyldyń 11 aıynda qaterli isikterden bolatyn ólim-jitim kórsetkishi 100 myń turǵynǵa shaqqanda 65,7 – 11 806 jaǵdaıdy qurady. Bul ólim-jitim kórsetkishiniń 8,3%-ǵa tómendegenin kórsetedi», - dedi Dılára Qaıdarova.
Ólim sebepteriniń qatarynda birinshi orynda ókpe obyry (16,5%, 1 945 jaǵdaı), ekinshisinde – asqazan obyry (11,8%, 1 411 jaǵdaı), úshinshisinde – kolorektaldyq obyr (10,7%, 1 242 jaǵdaı) jáne tórtinshi – sút bezi obyry (8,2%, 959 jaǵdaı) tur.
Densaýlyq saqtaý júıesiniń taǵy bir mańyzdy mindeti Prezıdenttiń saılaýaldy platformasyn iske asyrý sheńberinde 2023 jyly bastalatyn onkologıalyq qyzmetti keshendi jańǵyrtý bolyp tabylady.
Bul baǵdarlama onkologıalyq qyzmetti aıtarlyqtaı tehnıkalyq qaıta jaraqtandyrýdy kózdeıdi. Al bul – qolda bar dıagnostıkalyq jabdyqty jańǵyrtý, jańa jelilik údetkishterdi ornatý jáne eskirgen apparattardy aýystyrý esebinen sáýlelik emdeýdi keńeıtý jáne jetildirý, sondaı-aq ıadrolyq medısına ortalyqtaryn uıymdastyrý, az ınvazıvti hırýrgıany jáne emdeýdiń ıntervensıalyq ádisterin damytý, derbestendirilgen terapıany tańdaý maqsatynda tolyq genomdyq beıindeýdi engizý, isikke qarsy jańa dárilik zattardyń qoljetimdiligin arttyrý, zamanaýı onkologıalyq ortalyqtar qurý, jańa býyn kadrlaryn daıarlaý jáne t. b.
Onkologıa ınstıtýtynyń basqarma basshysy eskirgen jáne jetkiliksiz jabdyqtalǵan jabdyqta skrınıng júrgizýdiń tıimdiligi máselelerin de kóterdi. Onyń aıtýynsha, eskirgen beınekolonoskoptardyń úlesi 74,4%-dy quraıdy. Bul rette Aqtóbe (100%), Atyraý (100%), Batys Qazaqstan (100%) oblystarynda endoskopıalyq jabdyq jáne Qostanaı, Túrkistan oblystarynda jáne Astana qalasynda 80,0%-dan astam jabdyq barynsha tozǵan.
Sondaı-aq onkologıalyq naýqastardy sáýlelik terapıamen qamtý problemasy ótkir tur. Bul sáýlelik apparattar parkiniń jabdyqtalmaýyna baılanysty jáne birinshi kezekte gamma-terapıalyq qondyrǵylar túrindegi eskirgen jabdyqtyń 50%-yn almastyra otyryp, qazirgi zamanǵy jelilik údetkishterdi jumys isteýge qoıý qajet.
Sonymen qatar, onkologıalyq qyzmetti jańǵyrtý jospary molekýlárlyq-genetıkalyq testileýdi keńeıtý, jeke terapıany tańdaý maqsatynda tolyq genomdyq beıindeýdi engizý, gendik ınjenerıany engizý sıaqty obyrdy emdeýdiń jańa tehnologıalaryn qoldanýdy qamtıdy.
Qazir onkologıalyq kómekti tolyqqandy sıfrlandyrýdy, bilim berýdi taný úshin jasandy ıntellekt múmkindikterin engizýdi, barlyq MAJ jáne AJ ıntegrasıalaýdy, skrınıngtik tirkelimdi qurýdy da júzege asyrý josparlanyp otyr.
Qazaqstanda onkologıalyq kómektiń tıimdiligin arttyrý isikke qarsy jańa dárilik zattardyń, onyń ishinde targettik jáne ımmýnoonkologıalyq preparattardyń, onyń ishinde balalarǵa arnalǵan preparattardyń qoljetimdiliginiń artýy esebinen qamtamasyz etiletin bolady.