Almaty qalasynyń Azamattyq alánsy alańynda Iadrolyq fızıka ınstıtýty dırektorynyń orynbasary Danıar Janseıitov Qazaqstan úshin atom energetıkasynyń artyqshylyqtary týraly aıtyp berdi, dep habarlaıdy aqshamnews.kz
Danıar Janseıitov atom elektr stansıasyn (AES) salýdyń maqsatyn túsindirip, bul el úshin mańyzdy sheshim ekenin jáne ol 24 saǵat boıy turaqty energıamen qamtamasyz etetinin atap ótti. Onyń pikirinshe, basqa jańartylatyn energıa kózderi turaqty túrde qajetti kólemde energıa óndire almaıdy. Aldaǵy 10 jylda atom energetıkasy qoljetimdi energıa kózderiniń 9%-yn quraıtyn bolady, bul Qazaqstanǵa ekologıalyq taza, turaqty energıa beredi.
Ekonomıkalyq jáne áleýmettik turǵyda AES úlken áser etedi. Janseıitovtyń aıtýynsha, AES qurylysy kezinde 8-10 myń jumys orny ashylyp, keıin 2 myń adam stansıada turaqty jumys isteıdi. Bul tek ekonomıkany ǵana emes, ǵylymdy da damytýǵa yqpal etedi. Túrkıadaǵy Mersın provınsıasynda AES qurylysy barysynda turǵyndar sany 1000-nan 35 000-ǵa deıin óskenin mysalǵa keltirdi. Ýlken aýylynda da osyndaı áleýmettik ózgerister bolýy múmkin.
D.Janseıitov III+ býyndaǵy reaktorlardyń qaýipsizdigin erekshe atap ótti. Olardyń qaýipsizdik sharalary qatań jáne ıadrolyq apattardan, sonyń ishinde Chernobyl men Fýkýsıma sıaqty jaǵdaılardan áldeqaıda qorǵalǵan. Atom bombalaryna qaraǵanda AES-tiń otyny múldem basqa sıpatta jáne qorshaǵan ortaǵa aıtarlyqtaı qaýip tóndirmeıdi.
D.Janseıitov Balqash kóline áser etý máselesin de qozǵap, AES kóldiń sý kólemine eleýli áser etpeıtinin túsindirdi. AES bir jylda tek 65 mln tekshe metr sý qoldansa, Balqash kóliniń jalpy kólemi 110 mlrd tekshe metrdi quraıdy.
Qazaqstanda atom energetıkasy salasynda bilikti mamandar bar ekenin atap ótti. Ol Qazaqstandaǵy ǵylymı-zertteý ınstıtýttarynda úsh reaktor jumys istep turǵanyn, olardyń bireýi 57 jyl boıy aqaýsyz jumys istep kele jatqanyn aıtty. Janseıitovtyń aıtýynsha, MAGATE standarttaryna saı keletin 400-ge jýyq maman qazirdiń ózinde jumys istep jatyr.
Sóz sońynda Danıar Janseıitov Qazaqstanda ıadrolyq fızıka, atom energetıkasy jáne atom energetıkasyna arnalǵan jańa materıaldar boıynsha mamandar daıarlanatynyn atap ótti.
2011 jyldan beri 600-den astam maman daıarlanyp, olardyń kóbi qazirgi ýaqytta óz salasynda qyzmet etýde.