Memlekettik qyzmetke merıtokratıa qaǵıdattaryna jáne mansaptyq saty boıynsha boljamdy ilgerileýge negizdelgen taǵaıyndaýlar tán elder ekonomıkalyq ósýdiń joǵary qarqynymen baılanysty.
Taǵaıyndaý jáne joǵarylatý memlekettik qyzmettegi merıtokratıa qaǵıdattaryna negizdelgen kezde, bárine ádil jáne teń kózqaras týraly aıtýǵa bolady.
Prezıdent memlekettik qyzmettegi kadrlyq prosesterdi avtomattandyrýǵa basa nazar aýdardy. Bul jańalyq artyq búrokratıa men sýbektıvti faktorlardan arylýǵa kómektesedi, bul mamandardy irikteý men nasıhattaýdy ashyq jáne ádil etedi. Avtomattandyrý qyzmetkerlerdiń naqty jetistikteri men kórsetkishterine negizdelgen sheshimder qabyldaý úshin derekter men tehnologıalardy paıdalanýǵa múmkindik beredi.
Jańa erejelerdi atap ótý kerek jáne irikteý prosesterin belsendi túrde sıfrlandyrady. Sonymen, portal arqyly e-Qyzmet.gov.kz úmitkerler konkýrstarǵa onlaın rejıminde, orynǵa baılanbaı qatysa alady. Prosedýra obektıvti bola bastady: júıe qatysýshylardy nómirlerdi berý arqyly ıesizdendiredi, al táýelsiz proktorıng ár kezeńniń ashyqtyǵyn qamtamasyz etedi. Bul merıtokratıanyń jarqyn mysaly, úmitkerlerdi tek óz eńbegi men kásibı qasıetteri boıynsha alǵa jyljytýǵa baǵyttalǵan.
Memlekettik qyzmettegi merıtokratıalyq prınsıpter memlekettik qyzmetshilerdiń ýájdemesine de aıtarlyqtaı áser etedi, al dáleldi jáne senimdi Memlekettik qyzmet maqsattarǵa sátti qol jetkizý jáne kásibı memlekettik qyzmettiń turaqty damýy úshin úlken mańyzǵa ıe bolady.
Qazaqstan Respýblıkasynyń memlekettik qyzmetin damytýdyń 2024 - 2029 jyldarǵa arnalǵan tujyrymdamasyna sáıkes merıtokratıa qaǵıdaty memlekettik qyzmetti kásibılendirýde túıindi bolyp tabylady. Ony qoldaný memlekettik qyzmettiń mansaptyq jáne pozısıalyq modelderinde aıtarlyqtaı aıyrmashylyqqa ıe. AQSH, Kanada, Fınlándıa, Jańa Zelandıa, Norvegıa jáne Shveısarıanyń pozısıalyq modelinde memlekettik jáne jeke sektorlardaǵy quzyretter men tájirıbelerge basa nazar aýdarylady. Fransıa, Germanıa, Italıa, Meksıka, Portýgalıa jáne Ispanıanyń mansaptyq modelinde memlekettik qyzmettegi jetistikter men jetistikter mańyzdy. Ulybrıtanıada, Nıderlandyda jáne Belgıada joǵaryda atalǵan modelderdiń eń jaqsy quraldarynyń úılesimi bar gıbrıdti model qoldanylady.
Merıtokratıa, sózsiz, ózin-ózi anyqtaıtyn ıgilikke uqsaıdy: ol jaqsy nátıjege jetý úshin ádil júıeni usynady.
Máselen, Almaty qalasynda aǵymdaǵy jyldyń 9 aıynda jergilikti atqarýshy organdarda taǵaıyndalǵan memlekettik qyzmetshilerdiń jalpy sanynyń 81% - y merıtokratıa boıynsha mansap satysy boıynsha kóterildi.
Merıtokratıa qoǵamnyń barlyq salalaryndaǵy talantty jáne eńbekqor adamdarǵa alǵa jyljý quraly men búkil qoǵamnyń ál-aýqatyna úles qosý múmkindigin bere alady. Bul áleýmettik utqyrlyqtyń qýatty quraly bola alady jáne adamdardy qoldan kelgenniń bárin jasaýǵa jáne óz áleýetin tolyq júzege asyrýǵa shaqyrady. Sonymen qatar, eń jaqsy jáne qabiletti el basqarylatyn el basqalarǵa qaraǵanda jaqsy basqarylatyny sózsiz jáne mundaı qorytyndyǵa negizdelgen dálelder bar.