بيىلعى اقپان ايازى مەن بورانىن الا كەلمەگەن سەكىلدى. قار ەرىپ، جىلعالاردا سۋ اعىپ جاتىر
«اقپان-تاقپان التى كۇن، ايعايلاپ سوقسا جەتى كۇن...» دەگەن بۇرىننان جەتكەن قاناتتى ءسوز بۇل ايدىڭ ادۋىندى مىنەزىن اڭعارتسا كەرەك. اقپان جىل ىشىندەگى ەڭ سۋىق، ايازى قاتتى اي سانالعان. قازەكەڭ اقپاندى «ءۇشتىڭ ايى – كۇشتىڭ ايى» دەپ بەكەر اتاماعان.
قىستىڭ 40 كۇندىك شىلدەسى 5 اقپان كۇنى شىعادى. تاس توبەگە شارىقتاپ شىققان ۇركەر جۇلدىزى توبەدەن باتىسقا قاراي تومەندەپ اۋادى. وسىدان كەيىن ارقادا 30 گرادۋستان اسا اياز بولمايدى. بۇل قىتىمىر كۇندەر اياقتالدى دەگەن cءوز ەمەس. داۋىلدى، بوراندى كۇندەر ءالى بىتكەن جوق...
قازەكەڭ «قۇت كەلەدى – جۇت كەلەدى» دەپ ءارى قۋانعان، ءارى ساقتانعان اقپان ايىنىڭ بۇگىن ەكىسى. ايازدىڭ سىنعانى اڭعارىلىپ تۇر. الايدا، بۇل جىلىمىق سوڭى قار مەن جاڭبىرعا ۇلاسۋى ابدەن مۇمكىن.
اقپان تۇراقسىز: كەيدە ايازدىڭ بەتى قايتىپ سىنادى، كەيدە اسپان تۇنەرىپ، جاپالاقتاپ قار جاۋادى. ونىڭ بۇرقاسىندى دا، شۋاقتى كۇندەرى دە الما-كەزەك.
اقپاندا قىس پەن كوكتەم بەلدەسەدى. قاڭتاردا بۇرقاسىن، بوران تاۋلىك بويى سوقسا، اقپاندا تۇندە، تاڭ الدىندا سوعادى. اقپان بوراندايدى، كەلەر ناۋرىز – جىلاۋىق. اقپان اياعىندا اياز ايىلىن جيىپ، قىس قاھارىنان ايىرىلادى. «اقپاندا كۇن ات ادىم ۇزارادى». بۇرىنعى جۇلدىزشىلاردىڭ اقپان ايى مەن «اقپان امالى» تۋرالى وسىنداي جورامالى بار. وتكەن پايىمىمىزدا بۇل تۋرالى جازعانبىز.
اي ورتاسىنان اۋا سىرعاقتى قاتتى بوران سوعاتىن بولعان، وسى ات قۇلاعى كورىنبەيتىن بوراندى كۇندەردە قاسقىرلاردىڭ ۇيىعۋى (17–23 اقپان اراسىندا) باستالادى. دالا كوكجالدارى بوراندا جۇپتاسىپ، 62 كۇننەن سوڭ بولتىرىگىن ومىرگە اكەلەدى ەكەن. سىرعاق دەپ بۇرشاقتان كىشى مۇزدى قار تۇيىرشىكتەرىن ايتادى. كونەكوز قاريالار بۇل امالدىڭ اتاۋىن وسى بورىلەر مەن سىرعاقتى بورانعا بايلانىستى «ءبورىسىرعاق» دەپ اتاعان. وتكەن ايدا الەۋمەتتىك جەلىدە (14.01.2023) مولدابايەۆ ءجارقىنالى دەگەن ازامات وسى بوراندى امالدى «قىس شىلدەسىنىڭ» ءىشىندە 15-19 قاڭتاردا بولادى دەپ جازىپتى. بۇل – جاڭساق مالىمەت.
قولدانىستاعى كۇنتىزبە بويىنشا، بۇگىن 2ء-شى اقپان. اي كۇنتىزبەسى بويىنشا، اقپاننىڭ – 11ء-ى، ال قازاقشا اقپان ايى ەندى 11 كۇننەن كەيىن (14 اقپاندا) باستالادى. اپتا ايدىڭ باسقى كەزىنە، ياعني العاشقى ون كۇنىنە ءدوپ كەلىپ تۇر.
ال ءاربىر ايدىڭ باسى مەن ورتاسىندا جانە سوڭىندا اۋا رايىندا وزگەرىس بولاتىنى بەسەنەدەن بەلگىلى ءجايت. ونى بۇرىنعى جۇلدىزشىلار سان مارتە دالەلدەگەن. بۇل سايكەستىك الداعى اپتانىڭ قۇبىلمالى بولاتىنىن: جاڭبىر دا، قار دا جاۋاتىنىن، اشىق كۇندەر دە كورىنىس بەرەتىنىن اڭعارتىپ تۇر. ءبىز ءسوز ەتىپ تۇرعان اپتادا (2–9 اقپان ارالىعىندا) جىلىلىق ساقتالادى. تەك تاڭەرتەڭگىلىك پەن كەشكى جانە تۇنگى مەزگىلدەردە ىزعار، سۋىق جەل بايقالادى.