اتىراۋدا «يسلام ەكسترەميزمگە قارسى» اتتى حالىقارالىق عىلىمي-تانىمدىق كونفەرەنسيا ءوتتى
كونفەرەنسياعا قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسىنىڭ ءتوراعاسى، باس ءمۇفتي ناۋرىزباي قاجى تاعان ۇلى حازرەت، اتىراۋ وبلىسى اكىمى اپپاراتىنىڭ باسشىسى نۇرلىبەك جەڭىسبەك ۇلى جانە وزبەكستان، تۇركيا، سيريا، قىرعىزتان، داعىستاننان كەلگەن رەسمي وكىلدەر قاتىستى، دەپ حابارلايدى almaty-akshamy.kz
جيىندا نۇرلىبەك جەڭىسبەك ۇلى حالىق جات اعىمنىڭ جەتەگىنە ەرمەۋ ءۇشىن ءداستۇرلى ءدىنىمىز تۋرالى ۋاعىزداردى تەك ءبىلىمدى ءدىن ماماندارى ايتۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى.
ء-بىز زايىرلى ەلدە ءومىر ءسۇرىپ جاتىرمىز. وسى ورايدا ءدىني ساۋاتتى بولۋ ماڭىزدى. ونىڭ دەڭگەيىن كوتەرۋ ءۇشىن الدىمەن تاريحىمىزدى جاقسى ءبىلۋ كەرەك. ابايدىڭ قارا سوزدەرىن جەتىك بىلەتىن ءيىسى قازاق بالاسى قۇراننىڭ دا فيلوسوفياسىن تەرەڭ تۇسىنگەنى ءجون. ابىز اقىننىڭ ءار ولەڭى مەن قارا ءسوزى سۇيىكتى پايعامبار مۇحاممەدتەن (س.ع.س) جەتكەن حاديستەرمەن ۇندەسىپ جاتىر. ادامدى ىزگىلىككە، كوركەم مىنەزگە باۋليدى. داستۇرىنەن جاڭىلماعان بابالار جولىمەن جۇرسەك، ءبىز دە دىننەن اداسپايمىز. ءقازىر ءدىننىڭ سان ءتۇرلى ترافورماسياعا ءتۇسىپ جاتقانى جاسىرىن ەمەس. اسىل ءدىنىمىز ەۆوليۋسياعا ۇشىراعان قوعامدا ءومىر ءسۇرىپ جاتىرمىز. وسى رەتتە، ءداستۇر مەن ءدىننىڭ ناسيحاتىن بىلىكتى ماماندار مەن ءوز ءىسىنىڭ بىلىكتى بىلگىرلەرى جۇرگىزۋ كەرەك. ءار ناسيحاتتى حالىقتىڭ سانا بيىگىندە ۇعىناتىنداي ەتىپ ۇعىندىرۋ ابزال. ءبىز اللاعا، وتانعا دەگەن ماحابباتتى العا قوياتىن حالىقپىز. بىرلىك پەن تاتۋلىقتى تۋ ەتكەن ەلدىڭ ۇرپاعىمىز. وسىدان جاڭىلمايىق،-دەدى ن.جەڭىسبەك ۇلى.
ءوز كەزەگىندە باس ءمۇفتي تەرىس اعىمدا جۇرگەندەردى وڭالتۋ ءۇشىن ءمۇفتيات تاراپىنان ءبىرقاتار اكسيا ءوتىپ، ناتيجەسىندە 1265 ادامعا وڭ ىقپال جاسالعانىن ايتتى. ال جاۋاپتى ءدىني وڭالتۋ سۋبەكتىلەردىڭ بىرلەسكەن قورىتىندىسى بويىنشا 285 ادام وڭالىپ، دەسترۋكتيۆتى ءدىني اعىم يدەولوگياسىنان باس تارتقان.
-دەسترۋكتيۆتى اعىمدار قوعامعا ىرىتكى سالىپ، وتباسىلىق قۇندىلىقتار مەن ادام دەنساۋلىعىنا ءقاۋىپ توندىرەدى. ولار قازاق ۇلتىنىڭ جانە ەلىمىزدەگى باسقا ۇلتتاردىڭ ادەت-عۇرپىنا، سالت-داستۇرىنە قارسى شىعادى. جات اعىمنىڭ جەتەگىندە كەتكەندەردىڭ ۇستانىمىنان وسى اتالعانداردى بايقايمىز. ولار بۇل الەمدى ءوز قالاۋىنا قاراي وزگەرتۋگە تىرىسادى، ءداستۇرلى قۇندىلىقتاردى تولىعىمەن جويىپ جىبەرگىسى كەلەدى. راديكاليزم مەن ەكسترەميزمگە جەتەلەيدى. 2020 جىلى ءبىز «ءدىني وڭالتۋ» ءبولىمىن اشتىق. قۇدايعا شۇكىر، دەسترۋكتيۆتى ءدىني يدەولوگيا شىرماۋىنان تولىق باس تارتىپ جاتقاندار بارشىلىق. ناقتى ايتار بولساق، ءمۇفتياتتىڭ ءدىني وڭالتۋعا جاۋاپتى ماماندارى وتكەن جىلى 11 092 جەكە ىقپال ەتۋ اكسياسىن، ياعني جەكە كەزدەسۋلەردى جۇزەگە اسىردى،-دەدى ن.تاعان ۇلى.
القالى جيىن سوڭىندا يسلام ءدىنىنىڭ قازاق دالاسىنا كەلۋ تاريحى، ونىڭ حالقىمىزدىڭ ادەپ-عۇرپى مەن سالت-داستۇرىندەگى الار ورنى، بابالار ۇستانعان شاريعات پارىزدارى، مۇسىلماندىق ادەپ-جورالعىلار تۋرالى جازىلعان «بابالار ىزىمەن» اتتى كىتاپتىڭ تۇساۋكەسەرى ءوتتى.
انىقتاما ءۇشىن: وتكەن جىلى اتىراۋ وبلىسىندا ءدىني تەرىس اعىمدا جۇرگەن 133 تۇلعا ءداستۇرلى دىنگە بەت بۇرىپ، وڭالدى.