جاڭا جىلدا شىرشا ورناتۋ ءداستۇرىن رەسەيگە ءپوتر I پاتشا اكەلگەن
سولتۇستىك ەۋروپا حالىقتارى حريستيان ءدىنى كەلگەنگە دەيىن قىسى-جازى جاسىل بولىپ تۇراتىن شىرشالارمەن ءۇيدى ساندەپ وتىرعان، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
داستۇرگە سايكەس، اعاشتىڭ رۋحى بار دەپ سانالعان، شىرشا بۇتاقتارىن بەزەندىرۋ ولاردى تىنىشتاندىرۋدىڭ ەڭ وڭاي جولى دەپ ەسەپتەلدى. مىسالى، گەرمان حالىقتارى ءۇشىن قىلقان جاپىراقتى اعاشتار ماڭگىلىك ءومىردى بەينەلەيدى، ونىڭ ۇستىنە كۇن وسى اعاشقا نۇرىن ەرەكشە توگەدى دەپ سانايدى. سوندىقتان قىس ۋاقىتىندا ءۇيدىڭ ءىشىن شىرشامەن بەزەندىرىپ وتىرعان. ال، شىرشانىڭ توبەسىنە جۇلدىز قويۋدى XV عاسىردا ءومىر سۇرگەن مارتين ليۋتەر ەسىمدى ءدىن ادامىمەن بايلانىستىرادى. ول بەتلەحەم جۇلدىزىن ەسكە الۋ ءۇشىن اعاشتى جۇلدىزشامەن بەزەندىردگەن.
جاڭا جىلدا شىرشا ورناتۋ ءداستۇرىن رەسەيگە ءپوتر I پاتشا اكەلگەن. ول 1700 جىلى جاڭا جىلدى 1 قىركۇيەكتە ەمەس، 1 قاڭتاردا تويلاۋ جونىندە جارلىق شىعارعان. وندا ۇلكەن كوشە بويىنا، مادەني جانە رۋحاني ورىنداردىڭ الدىنا شىرشا قويۋ ايتىلعان. دەگەنمەن، پاتشا كوز جۇمعان سوڭ جاڭا جىلدا كوشەلەردى شىرشامەن بەزەندىرۋ ۇمىت قالادى. تەك، 1818 جىلى نيكولاي I پاتشانىڭ وتباسىندا جاڭا جىلدى شىرشامەن ساندەۋ قايتا تانىمال بولا باستايدى. پاتشانىڭ ايەلى الەكساندرا ءفودوروۆانىڭ شىعۋ تەگى نەمىس ەدى. XIX عاسىردىڭ اياعىندا جاڭا جىل قارساڭىندا شىرشانى ادەمى ويىنشىقتارمەن بەزەندىرۋ رەسەي يمپەرياسى اۋماعىندا قالىپتى جاعدايعا اينالدى.