بۇعىلاردىڭ پوپۋلياسياسىن باقىلاۋدى كۇشەيتۋ ءۇشىن جالپى العاندا 9 سپۋتنيكتىك جاعاباۋ پايدالانىلادى.
ىلە-بالقاش رەزەرۆاتىندا بۇقار بۇعىسىنىڭ ءۇشىنشى ەنگىزىلۋى جۇزەگە اسىرىلادى. بۇل ەنگىزۋ جۇمىستارىنىڭ بارلىق ۋاقىتتاعى سانى بويىنشا ەڭ كوبى بولىپ تابىلادى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
مامانداردىڭ ايتۋىنشا، العاشقى ەنگىزىلىم 2019 جىلى، رەزەرۆات اۋماعىنا العاشقى 5 بۇقار بۇعىسى قونىستانعان كەزدە جۇزەگە اسقان بولاتىن. 2020 جىلى ولارعا تاعى 14 ەرەسەك بۇعى مەن 1 بۇعىنىڭ لاعى قوسىلدى.
«ەكولوگيا مينيسترلىگى جابايى تابيعات قورىمەن (WWF) بىرگە 61 بۇعى ەنگىزۋدى جوسپارلاپ وتىر جانە بۇل ءبىر جىلداعى رەكوردتىق كورسەتكىش. شىعارۋ ايماعىندا تابيعاتقا شىققان بۇعىلاردى باقىلاۋ ءۇشىن فوتو تۇزاقتار قويىلدى. بۇعىلاردىڭ پوپۋلياسياسىن باقىلاۋدى كۇشەيتۋ ءۇشىن جالپى العاندا 9 سپۋتنيكتىك جاعاباۋ پايدالانىلادى»، - دەپ حابارلادى الماتى وبلىستىق ورمان شارۋاشىلىعى جانە جانۋارلار دۇنيەسى اۋماقتىق ينسپەكسياسىنىڭ ءبولىم باسشىسى لەونيد سيدورەنكو.
مامانداردىڭ ايتۋىنشا، بۇل تەحنولوگيالار بۇكىل الەمدە قولدانىلادى، ولاردىڭ كومەگىمەن بۇعىنىڭ قوزعالىسىن باقىلاۋعا بولادى. قۇرىلعىلار اۋىرتپالىقسىز ورناتىلادى جانە جانۋارلارعا ەشقانداي زيان كەلتىرمەيدى.
بۇقارا بۇعىسى الماتى وبلىسى بالقاش اۋدانىنىڭ اۋماعىندا كەڭ تارالعان. الايدا، وتكەن عاسىردىڭ باسىندا بۇل ءتۇر جوعالا باستادى. بىرنەشە ونجىلدىق وتكەن سوڭ، ول قازاقستاننىڭ تابيعاتىنان مۇلدەم جوعالىپ كەتكەن بولاتىن. بۇگىنگى تاڭدا بۇقار بۇعىسى بۇكىل الەمدە 3500 دانانى قۇرايدى.
«ىلە-بالقاش رەزەرۆاتىندا بۇقار بۇعىلارىنىڭ پوپۋلياسياسىن قالپىنا كەلتىرۋ وتە تابىستى وتۋدە. ءبىز بۇعىلاردىڭ بەيىمدەلگەنىن جانە بۇعىلاردىڭ ءساتتى تولدەۋىن كورىپ ورتىرمىز. الدىن الا باعالاۋ بويىنشا، قازىرگى شىعارىلىم مەن تۋىلعان بۇعىلاردى ەسكەرسەك، تابيعاتتا 100-گە جۋىق بۇعى بار»، - دەدى ءوز سوزىندە WWF ورتالىق ازيا باعدارلاماسىنىڭ ديرەكتورى گريگوريي مازمانيانس.
توعاي نەمەسە بۇقار بۇعىسى قازاقستاننىڭ قىزىل كىتابىنا ەنگىزىلگەن جانە بۇقار بۇعىلارىن ساقتاۋ جانە قالپىنا كەلتىرۋ ماسەلەلەرى بويىنشا ءوزارا تۇسىنىستىك تۋرالى مەموراندۋممەن حالىقارالىق دەڭگەيدە قورعالادى. دۇنيەجۇزىلىك جابايى تابيعات قورىنىڭ ارقاسىندا بۇعى 100 جىل ىشىندە العاش رەت وڭتۇستىك بالقاش ايماعىندا پايدا بولدى.
بۇقار بۇعىلارىنىڭ بالقاش اۋدانىنىڭ جابايى تابيعاتىنا ورالۋى جولبارىس رەينترودۋكسياسى باعدارلاماسىنىڭ ماڭىزدى كەزەڭى بولىپ تابىلادى، ونى رەسەيدىڭ WWF جانە ق ر ەكولوگيا، گەولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار مينيسترلىگى بىرلەسىپ جۇزەگە اسىرىپ كەلەدى.
ىلە-بالقاش رەزەرۆاتىنىڭ اۋماعىندا جولبارىستىڭ مەكەندەيتىن جەرىنە جارامدى ەكوجۇيەنى قالپىنا كەلتىرۋ جوسپارلانىپ وتىرعانى بەلگىلى. رەينترودۋكسيالاۋ باعدارلاماسىنا ساقتالىپ قالعان جابايى تابيعاتتى قورعاۋ جانە جولاقتى جىرتقىش، سونداي-اق قۇلان، اقبوكەن جانە قاراقۇيرىق راسيونىنىڭ نەگىزى بولىپ تابىلاتىن تۇياقتى جانۋارلار (توعاي بۇعىسى، ەلىك، جابايى قابان) پوپۋلياسياسىن قالپىنا كەلتىرۋ جونىندەگى ءىس-شارالار جوسپارلانعان.
