قازاقستاندا جاڭا سالىق كودەكسى جوباسىنا ۇسىنىلعان وزگەرىستەر قوعامدا قىزۋ تالقىلانۋدا. ماجىلىستە دەپۋتاتتار مىندەتتى ققس (قوسىلعان قۇن سالىعى) تىركەۋ شەگىن 40 ميلليون تەڭگەگە دەيىن بەكىتىپ، ققس مولشەرلەمەسىن 16%-عا دەيىن كوتەرۋدى ۇسىندى. بۇل ۇسىنىستى ۇكىمەت تە قولداپ، باستاپقى نۇسقادان ءبىرشاما جۇمسارعان ىمىرالى نۇسقانى قابىلدادى. بۇل تۋرالى Aqshamnews.kz BaigeNews.kz-كە سىلتەمە جاساپ حابارلايدى.
ەكونوميست دارمەن ءسادۋاقاسوۆتىڭ پىكىرىنشە، بۇل وزگەرىس – ەكونوميكالىق تۇراقتىلىقتى ساقتاۋعا باعىتتالعان وڭتايلى وتپەلى قادام.
ققس پەن تىركەۋ شەگىنىڭ وزگەرىسى: بيۋدجەتتى قۇتقارۋ امالى
ساراپشىنىڭ ايتۋىنشا، باستاپقىدا ققس مولشەرلەمەسىن 20%-عا دەيىن كوتەرىپ، تىركەۋ شەگىن 15 ملن تەڭگەگە دەيىن تومەندەتۋ ۇسىنىلعان. الايدا بۇل قادام كاسىپكەرلەرگە اۋىر تيەتىن بولعاندىقتان، 16% جانە 40 ملن تەڭگە شەگى – شىنايى ىمىرالى شەشىم رەتىندە قابىلداندى.
"مەملەكەتتىك بيۋدجەتتىڭ تاپشىلىعى بۇگىندە 10 ترلن تەڭگەگە جۋىق. بۇل – ەسكەرۋسىز قالدىرۋعا بولمايتىن “قارجىلىق ءورت”،" – دەيدى ءسادۋاقاسوۆ.
جاڭا جۇيە ارقىلى جىل سايىن 4–5 ترلن تەڭگە قوسىمشا كىرىس تۇسەدى دەپ بولجانۋدا. بۇل قاراجات:
- الەۋمەتتىك قاجەتتىلىكتەرگە،
- ينفراقۇرىلىمدى جاڭعىرتۋعا،
- مەملەكەتتىك قارىزداردى وتەۋگە باعىتتالماق.
ققس 16% – كۇيزەلىسسىز سالىق رەفورماسىنىڭ فورمۋلاسى
"سالىقتى كۇرت كوتەرۋ كولەڭكەلى ەكونوميكاعا جول اشادى. بيزنەستىڭ ءبىرازى ەسەپتەن جاسىرىنىپ، جۇمىسشىلارىن قىسقارتۋعا ءماجبۇر بولادى. ال 16% – ەڭ ءتيىمدى وتپەلى نۇسقا"، – دەيدى ساراپشى.
ول سونداي-اق بيزنەسىن ۇساق بولىكتەرگە ءبولۋ (دروبلەنيە) ماسەلەسىن دە كوتەردى. بۇرىنعى 80 ملن شەكتە كاسىپكەرلەر ءوز ىستەرىن بىرنەشە يپ نەمەسە توو-عا ءبولىپ، ققس-تەن جالتارىپ كەلدى. 40 ملن تەڭگە شەگى بۇل تاجىريبەگە توسقاۋىل قويۋى مۇمكىن.
يپ تىركەۋگە قاتاڭ تالاپ – زاڭسىزدىقپەن كۇرەس
"قازاقستاندا 3 ميلليوننان استام يپ مەن توو تىركەلگەنىمەن، بەلسەندى جۇمىس ىستەيتىندەرى از. كوبى – سالىقتان جالتارۋدىڭ كولەڭكەلى تەتىگىنە اينالعان"، – دەيدى دارمەن ءسادۋاقاسوۆ.
سوندىقتان مەملەكەت حالىقارالىق KYC (Know Your Customer) جانە compliance ستاندارتتارىنا سۇيەنە وتىرىپ، ادال بيزنەس پەن جالعان قۇرىلىمداردى اجىراتۋعا باعىت الىپ وتىر.
بانكتەر مەن قۇمار ويىندارى: سالا ەرەكشەلىكتەرى
جاڭا سالىق رەفورماسىندا بانكتەر مەن ويىن بيزنەسىنە 25% سالىق ەنگىزۋ ۇسىنىلدى. ساراپشى:
- قۇمار ويىندارىنا – قولدايتىنىن، ءتىپتى 35% مولشەرلەمە ادىلەتتى بولار ەدى دەسە،
- بانكتەرگە – اسا ساقتىقپەن قاراۋدى ۇسىندى.
"ءقازىر بانكتەر جوعارى تابىستا – سەبەبى بازالىق مولشەرلەمە جوعارى. ءبىراق ول تومەندەسە، ولاردىڭ تۇراقتىلىعى السىرەۋى مۇمكىن"، – دەيدى ول.
سونداي-اق، بانكتىك قىزمەتتەرگە ققس ەنگىزۋ كۇردەلى ءارى كوپ زەرتتەۋدى قاجەت ەتەتىن ماسەلە ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
سالىق رەجيمدەرىن قىسقارتۋ: تۇسىنىكتىلىك پەن ادىلەتتىلىك
جوبا اياسىندا قازىرگى 7 سالىق رەجيمىن 3-كە دەيىن قىسقارتۋ جوسپارلانعان. بۇل بيزنەستىڭ جۇمىسىن جەڭىلدەتۋى مۇمكىن.
"كوپتەگەن كاسىپكەرلەر سالىقتىق جۇيەنىڭ كۇردەلىلىگىنەن شاتاسادى. جاڭا ءتاسىل – تۇسىنىكتى ءارى ءادىل. ءبىراق بۇل جەڭىلدىكتەردىڭ دە ازاياتىنىن بىلدىرەدى"، – دەيدى ءسادۋاقاسوۆ.
ءسان-سالتاناتقا سالىق – الەۋمەتتىك ادىلەتتىلىككە قادام
كودەكستەگى تاعى ءبىر جاڭالىق – قىمبات مۇلىك، ليۋكس كولىك، الكوگول مەن سيگاراعا سالىقتى ارتتىرۋ.
"بايلار كوبىرەك تولەۋى كەرەك – بۇل الەۋمەتتىك ادىلەتتىلىك. بۇل تاجىريبە – حالىقارالىق ستاندارتتارعا ساي"، – دەپ قورىتىندىلادى ساراپشى.
جاڭا سالىق كودەكسى قازاقستان ەكونوميكاسىن تۇراقتاندىرۋ، بيۋدجەت تاپشىلىعىن جابۋ جانە الەۋمەتتىك ادىلەتتىلىكتى قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعان.
ەكونوميست دارمەن ءسادۋاقاسوۆتىڭ پىكىرىنشە، ءققس-تى 16%-عا دەيىن كوتەرۋ – وڭتايلى شەشىم، ال سالىق جۇيەسىنىڭ تۇسىنىكتى ءارى ءادىل بولۋى – ەلىمىزدىڭ ۇزاقمەرزىمدى ەكونوميكالىق تۇراقتىلىعىنىڭ باستى نەگىزى.