وتاندىق عالىمداردىڭ جاڭالىعى الەمدىك عىلىمنىڭ دامۋىنا قوزعاۋ سالدى.
ەندى دۇنيەجۇزىندەگى بيولوگيا بويىنشا كىتاپتار قايتا جازىلادى. قازاق عالىمدارى جۇمىسىنىڭ قورىتىندىسى تاياۋدا بيوتەحنولوگيا سالاسى بويىنشا دۇنيەجۇزىندەگى ۇزدىك ءۇش باسىلىمنىڭ بىرىندە جاريالاندى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
وسىدان بىرنەشە جىل بۇرىن ەۋروپالىق عالىمدار پاركينسون دياگنوزى قويىلعان كەيبىر ناۋقاستاردىڭ اعزاسىنداعى DJ-1 اتتى پروتەينىنىڭ مۋتاسياعا ۇشىراعانىن بايقايدى. ءبىراق ولار الگى اقۋىزدىڭ وزگەرىسكە ۇشىراۋىنا نە سەبەپ ەكەنىن بىلە الماي كەلدى. ال، قازاقستاندىق 8 عالىم بەس جىلداي تىنىمسىز ىزدەنىپ، بۇل ماسەلەنىڭ شەشىمىن تاپتى.
«ءبىز زەرتتەگەن اقۋىز گليكوليز كەزىندە بولىنەتىن توكسيننەن تونەر ءقاۋىپتى جوياتىن بولىپ شىقتى. گليكوليز دەگەنىمىز - قانتتان ەنەرگيا تۇزىلەتىن كەزدەگى نەگىزگى پروسەسس. ادام بالاسىنىڭ ميىندا بۇل - ۇزدىكسىز جۇرەتىن پروسەسس»، - دەيدى Nazarbayev University دوكتورانتۋرا ستۋدەنتى ايجان احمادي.
بۇگىندە دۇنيەجۇزىندەگى ونداعان زەرتحانا DJ-1 اقۋىزىنىڭ قىزمەتىن زەرتتەپ كەلەدى. قازاقستاندىق عالىمداردىڭ ەڭبەگى وسى سالا بويىنشا كەيىنگى 20 جىلداعى ەڭ ماڭىزدى ناتيجە بولدى. سوندىقتان دا وتانداستارىمىز زەرتتەپ-زەردەلەگەن جۇمىسىن ماقالا كۇيىندە Nature Communications جۋرنالىنا جولدادى. بيوحيميا سالاسىنداعى الەم بويىنشا ۇزدىك ءۇش باسىلىمنىڭ ءبىرى قازاقستاندىق عالىمداردىڭ ەڭبەگىن 8 اي بويى ءجىتى تەكسەرىپ، جاقىندا جارىققا شىعاردى. ماقالاعا قاتىستى العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ بەلگيالىق عالىم، پروفەسسور گيدو پوممەر ءوز پىكىرىن ءبىلدىردى.
تۇتاستاي العاندا، بۇل – DJ-1 in vitro تيىمدىلىگىن تالداۋعا ارنالعان تۇراقسىز جانە رەاكتيۆتى مەتابوليت تۇزۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن وتە جاقسى زەرتتەۋ. ناتيجەلەر الدىڭعى ەسەپتەردى راستايدى. سونىمەن قاتار DJ-1-نىڭ قىزمەتىن ءتۇسىنۋ جولىنداعى زەرتتەۋلەر اياسىن كەڭەيتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. قولجازبا ناقتى جازىلىپ، تاجىريبەلىك دالدىگى جوعارى دەڭگەيلى سۋرەتتەرمەن ارلەنگەن.
نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتى مەن ۇلتتىق بيوتەحنولوگيا ورتالىعى عالىمدارىنىڭ بۇل ەڭبەگى -- ىرگەلى عىلىم سالاسىنداعى اۋىز تولتىرىپ ايتارلىق ناتيجە، - دەيدى سالا ماماندارى. ويتكەنى بۇعان دەيىن تەك تەوريا جۇزىندە ايتىلىپ كەلگەن عىلىمي بولجامدى، قازاقستاندىق عالىمدار ءىس جۇزىندە دالەلدەپ وتىر. سوندىقتان دا ولاردىڭ ەڭبەگى Nature Communications جۋرنالىندا «ماڭىزى زور 50 ماقالا» قاتارىنا ەنگەن.