دۇنيەجۇزىلىك ۆيتيليگو كۇنىنىڭ (WVD) ماقساتى - پاسيەنتتەرگە الالاۋشىلىقتى جەڭۋگە، ۆيتيليگو ءۇشىن زاماناۋي ەمدەۋگە قول جەتكىزۋگە جانە تولىققاندى ءومىر سۇرۋگە كومەكتەسۋ.
الماتى قالاسى العاش رەت 2023 جىلعى 24 ماۋسىمدا اتاپ وتىلەتىن 13ء-شى دۇنيەجۇزىلىك ۆيتيليگو كۇنىنىڭ (WVD) حالىقارالىق شتاب-پاتەرى بولىپ تاڭدالدى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz.
Elorda.info اقپاراتىنا سۇيەنسەك، WVD پرەزيدەنتى بولىپ مەديسينا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، الماتى قالاسى «ۆيتيليگو جانە تەرى دەنساۋلىعى ورتالىعىنىڭ» دەرماتولوگى، VRF عىلىمي - كونسۋلتاسيالىق كەڭەسىنىڭ مۇشەسى (ۆيتيليگونى زەرتتەۋ جونىندەگى دۇنيەجۇزىلىك قور) ءاليا ايداربەك قىزى قاسىمحانوۆا سايلاندى.
ۆيتيليگو تەرىنى بەت پەن دەنەدە داقتارمەن اعارتادى. بۇل بولجانبايتىن، سوزىلمالى، ينفەكسيالىق ەمەس، اۋتويممۋندىق تەرى اۋرۋى، ول جۇزدەن ءبىر ادامعا ءارتۇرلى دارەجەدە اسەر ەتەدى. ۆيتيليگو ءولىم ءقاۋپىن توندىرمەيدى جانە ەشقانداي ورگانيكالىق زيان كەلتىرمەيدى، ءبىراق كەيدە ناۋقاس ادامنىڭ جانە ونىڭ وتباسىنىڭ الەۋمەتتىك ومىرىنە قاتتى اسەر ەتەدى. اۋرۋ كەز كەلگەن جاستاعى كەز كەلگەن ادامعا اسەر ەتۋى مۇمكىن، ءبىراق ادەتتە بۇل جاعداي جيىرما جاسقا دەيىن داميدى، ياعني كوپتەگەن بالالار ءومىر بويى ۆيتيليگومەن جۇرەدى.
ەلىمىزدىڭ دەرماتولوگتارى وسى اۋرۋدى ەمدەۋدىڭ جوعارى ءتيىمدى ادىستەرىن ەنگىزۋ بويىنشا ۇلكەن جۇمىس جۇرگىزدى. ەگەر 2010 جىلى قازاقستاندا ۆيتيليگونى ەمدەۋ ءۇشىن شىمكەنت قالاسىندا ءبىر عانا Waldman فوتوتەراپيالىق قوندىرعىسى بولسا، 2022 جىلى ەلىمىزدىڭ 13 ورتالىعىندا «اۋرۋدى ەمدەۋدىڭ التىن ستاندارتى» جۇرگىزىلۋدە. ءۇش رەسپۋبليكالىق جانە 10 وبلىستىق ورتالىقتا فوتوتەراپيا قولدانىلادى.
2015 جىلى شىمكەنتتە قر-دا العاش رەت حيرۋرگيالىق ەمدەۋ ادىستەرى ەنگىزىلدى. بۇگىندە الماتى قالاسىنىڭ «ۆيتيليگو جانە تەرى دەنساۋلىعى ورتالىعىندا» حيرۋرگيالىق وپەراسيالاردىڭ ءتورت ءتۇرى بار، ولار 85%-دان 100%-عا دەيىن تيىمدىلىككە قول جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
قازاقستاندىق عالىمدار ۆيتيليگونىڭ پايدا بولۋ بولجامىنا اسەر ەتەتىن ماڭىزدى گەنوتيپتەردى انىقتادى، ارالاس فوتوتەراپيا حاتتاماسىن، سونداي-اق گەنەتيكالىق تەستىلەۋدىڭ نەگىزىندە جانە پروگرەسسيۆتى ۆيتيليگوسى بار پاسيەنتتەردى باسقارۋ الگوريتمدەرىن ازىرلەدى.
ءبىر جىلدىڭ ىشىندە قازاقستاندىق دەرماتولوگيالىق مەكەمەلەرگە ۆيتيليگو پروبلەمالارىمەن 12 مىڭنان استام پاسيەنت جۇگىندى. بۇل كورسەتكىش 2-3 ەسە جوعارى بولۋى مۇمكىن، ويتكەنى كوپتەگەن دارىگەرلەر مەن پاسيەنتتەر ۆيتيليگونى ەمدەۋدىڭ ىقتيمال ادىستەرى تۋرالى حاباردار ەمەس. كوبىسى ۇيالشاقتىققا، كوپشىلىك الدىندا ايىپتاۋعا جانە ستيگماعا بايلانىستى اۋرۋدى جاسىرۋدى ءجون كورەدى جانە دارىگەرگە بارمايدى، بۇل ەمدەۋدە ۇلكەن كەدەرگى بولىپ تابىلادى.
WVD ناۋقانى اياسىندا 24 ماۋسىمدا الماتىدا الەمنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن كەلگەن دارىگەرلەر، زەرتتەۋشىلەر مەن پاسيەنتتەردىڭ قاتىسۋىمەن «ۆيتيليگو: بولاشاققا باعدار» اتتى حالىقارالىق كونفەرەنسيا وتەدى.
ماۋسىم ايىندا ق ر دسم قازاق دەرماتولوگيا جانە ينفەكسيالىق اۋرۋلار عىلىمي ورتالىعى الماتى قالاسىنىڭ «ۆيتيليگو جانە تەرى دەنساۋلىعى ورتالىعىمەن» سەرىكتەستىكتە ۆيتيليگو تۋرالى ءبىلىمدى ناسيحاتتاۋ ءۇشىن ءتۇرلى ءىس-شارالار وتكىزەدى.
ورال قالاسىندا 22 ماۋسىمدا «دەرماتوۆەنەرولوگتاردىڭ، دەرماتوكوسمەتولوگتاردىڭ جانە لەپرولوگتاردىڭ 20 ءوڭىرى» اتتى XIII وڭىرلىك ءعىلىمي-بىلىم بەرۋ فورۋمى وتەدى.
23 ماۋسىمدا الماتى قالاسىنداعى «ۆيتيليگو جانە تەرى دەنساۋلىعى ورتالىعى» كلينيكاسىندا وسىرىلمەگەن ەپيدەرمالدىق جاسۋشالاردى ترانسپلانتاتتاۋ وپەراسياسى جۇرگىزىلەدى. مۇندا پاسيەنتتەرمەن دوڭگەلەك ۇستەل وتەدى.
25 ماۋسىمدا شىمكەنتتە وتاندىق جانە شەتەلدىك ساراپشىلاردىڭ قاتىسۋىمەن «ۆيتيليگو: پروبلەمالار مەن پەرسپەكتيۆالار» اتتى دوڭگەلەك ۇستەل جوسپارلانعان.