قازاقستان پاندەميانىڭ قايتا ورشۋىنە دايىندالۋدا

دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ دەرەگىنشە، 2022 جىلعى 5 قاراشاداعى مالىمەت بويىنشا ەلىمىزدە كوروناۆيرۋسقا قارسى ۆاكسينانىڭ I كومپونەنتىمەن 10 843 922 ادام ەگىلگەن. ۆاكسينانىڭ II كومپونەنتىن سالعىزعاندار 10 606 708 ادامدى قۇرادى. ال ريەۆاكسيناسيالانعاندار سانى – 5 623 801 ادامعا جەتىپتى. جالپى العاندا، ەگۋ جوسپارى ورىندالدى دەۋگە كەلەدى. بۇل تۋرالى Almaty-akshamy.kz Inbusiness.kz-كە سىلتەمە جاساپ حابارلايدى.

5 قاراشاداعى مالىمەتكە سايكەس، 708 ادام كوروناۆيرۋس ينفەكسياسىنان (-562 + جانە 146 كۆي-) ەمدەلۋدە. ولاردىڭ ىشىندە 86 پاسيەنت ستاسيوناردا، 622 ناۋقاس امبۋلاتوريالىق دەڭگەيدە، ۇيىندە ەم قابىلداۋدا. دەرتكە شالدىققاندار اراسىندا 5 ادامنىڭ جاعدايى اۋىر، 3 پاسيەنتتىڭ جاعدايى وتە اۋىر. 1 ناۋقاس وكپەنى جاساندى جەلدەتۋ اپپاراتىندا جاتىر.

رەسمي مالىمەتكە جۇگىنسەك، 2020 جىلدان بەرى 1 394 935 قازاقستاندىق كوروناۆيرۋس جۇقتىرىپ، ونىڭ ىشىندە 13 692 ادام قايتىس بولدى. بۇعان قوسا، كۆي سيمپتومدارى بار پنيەۆمونيادان 5 360 ادام ولگەن.

دسم دەرەگىنشە، بۇگىندە COVID-19 ىندەتىنەن ءولىم-جىتىم جوق كورىنەدى. تاۋلىگىنە 47 سىرقات جاڭادان جۇقتىرعان.

سوعان قاراماستان، ۆەدومستۆو پاندەميانىڭ قايتا ۋشىعۋىنا دايىندالۋدا. ونىڭ ۇستىنە الەمدەگى ءبىرقاتار ەلدە سول بۇرىنعىداي، ۆاكسيناسيالانۋدى تالاپ ەتەدى. ەلوردا تۇرعىنى جانيا ساماتوۆا اۋىل-ايماق تۇگىل، ەلورداداعى ەمحانالاردىڭ بىردە بىرىندە فايزەر ۆاكسيناسى جوقتىعىنا نازار اۋدارتتى. ونىڭ قىزى ەۋروپادا وقيدى ەكەن. وقۋ ورنى ددسۇ مويىنداعان ۆاكسينانى قايتالاما سالعىزۋدى تالاپ ەتەدى.

دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى اجار عينياتتىڭ ايتۋىنشا، قازاقستاندا "كوميرناتي" (Pfizer) ۆاكسيناسىن كوروناۆيرۋسقا قارسى ەگۋ 2021 جىلعى قاراشادا باستالدى.

"باستاپقىدا بۇل ۆاكسينا تەك جاسوسپىرىمدەرگە، جۇكتى جانە بالا ەمىزۋشى ايەلدەرگە ارنالدى. ال 2022 جىلعى مامىر مەن شىلدە ارالىعىندا "كوميرناتيمەن" ەگىلە الاتىن كونتينگەنت كەڭەيتىلدى. ناتيجەسىندە، وسى كەزەڭدە اتالعان ۆاكسينا ازاماتتاردىڭ بارلىق ساناتتارى ءۇشىن قولجەتىمدى بولدى. ءبىراق بۇگىندە كۆي-گە قارسى "كوميرناتي" ۆاكسيناسى كولەمىنىڭ از قالعانىنا بايلانىستى، ونى قولدانۋ قايتادان 12–18 جاس ارالىعىنداعى جەتكىنشەكتەرمەن، جۇكتى جانە لاكتاسيا كەزىندەگى ايەلدەرمەن شەكتەلدى"، – دەدى مينيستر.

ونىڭ حابارلاۋىنشا، قازاقستان جالپى العاندا، بىلتىردان بەرى "كوميرناتي" (فايزەر) ۆاكسيناسىنىڭ 4 ميلليون دوزاسىن ساتىپ الىپتى.

قازاقستان قاۋىپسىزدىگىن سول بويى دالەلدەي الماعان رەسەيلىك "سپۋتنيك V" ۆاكسيناسىماعىنان باس تارتتى.

"قازاقستاندا كۆي-گە قارسى قولدانىلاتىن باسقا بارلىق ۆاكسينالار بىردەي دەڭگەيدە ءقاۋىپسىز جانە كوروناۆيرۋستىڭ اۋىر سالدارلارىنىڭ الدىن الۋ ءۇشىن تەڭدەي ءتيىمدى ەكەنىن اتاپ وتكىم كەلەدى. مىسالى، بۇگىندە 18 جاستان ەرەسەك قازاقستاندىقتارعا وتاندىق "قازۆاك" ۆاكسيناسى، سونداي-اق "سينوفارم" ۆاكسيناسى قولجەتىمدى. ولار باستاپقى ۆاكسيناسيا ءۇشىن دە، ريەۆاكسيناسيا ءۇشىن دە، سونىمەن قاتار ەگىلۋدىڭ قايتالاما تولىق كۋرسىنان ءوتۋ ءۇشىن دە قولدانىلادى"، – دەدى دسم باسشىسى.

ول جەرگىلىكتى مەديسينالىق ۇيىمداردا بۇل ۆاكسينالاردىڭ قايسىسى بارىن ناقتىلاۋ ءۇشىن اۋماقتىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنا جۇگىنۋگە كەڭەس بەردى.

دەگەنمەن ەلوردا تۇرعىنى الەكساندر باراننيكوۆ وتاندىق ۆاكسينا دا تاپشى ەكەنىن جەتكىزدى.

"مەن 2022 جىلعى شىلدەدەدە قازۆاك ۆاكسيناسىن سالعىزعانمىن. ەكىنشى رەت ەگىلەيىن دەسەم، تابا الاتىن ەمەسپىن. ەمحانالارىمىز بىزدە ونداي ۆاكسينا ءقازىر جوق دەيدى. بۇل ءبىزدىڭ ءوز ەكپەمىز ەمەس پە؟ نەگە حالىقتى ودان قاعىپ وتىر؟ ەمحانالارعا حابارلاستىم، ولار قازۆاك استانانىڭ قويمالارىندا دا جوق دەپ مالىمدەدى. الدە مەملەكەت حالىقتى حاباردار ەتپەي، ۆاكسيناسيانى توقتاتا سالعان با"، – دەپ قايران قالادى الەكساندر.

دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى "QazCovid-in" (ساۋدا اتاۋى "QazVac") ۆاكسيناسىنىڭ قولدا بار كولەمى تولىق پايدالانىلعانىن ءمالىم ەتتى. بۇعان دەيىنگى جەتكىزىلىم قىركۇيەكتە جۇزەگە اسىرىلىپتى. قىسقا قاراي جاڭا پارتيالارى دايىندالىپ، وڭىرلەرگە تاراتىلادى دەپ كۇتىلۋدە.

بۇعان قوسا، اقش الدا قازاق ەلىنە فايزەر ۆاكسيناسىنىڭ ۇلكەن پارتياسىن گۋمانيتارلىق ماقساتتا جەتكىزبەك. وسىعان بايلانىستى دسم "قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى مەن اقش دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە الەۋمەتتىك قامسىزداندىرۋ مينيستىرلىگى اراسىنداعى گۋمانيتارلىق كومەك كورسەتۋ تۋرالى كەلىسىمنىڭ" جوباسىن جاريالادى.

دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى اجار عينياتقا قازاقستان ۇكىمەتى اتىنان امەريكامەن اراداعى وسى قۇجاتقا قول قويۋعا وكىلەتتىك بەرىلدى. اقش دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە الەۋمەتتىك قامسىزداندىرۋ مينيستىرلىگى اتىنان لويس پەيس قول قويادى دەپ جوسپارلانعان.

كەلىسىم كۇشىنە ەنگەن سوڭ، 5–11 جاستاعى بالالارعا ەگۋ ءۇشىن اقش-تا ماقۇلدانعان، Pfizer-BioNTech وندىرگەن COVID-19 ۆاكسيناسىنىڭ شامامەن 500 000 دوزاسى جەتكىزىلەدى.

بۇدان بولەك، ەرەسەكتەرگە سالۋ ءۇشىن Pfizer-BioNTech شىعارعان COVID-19 ۆاكسيناسىنىڭ تاعى شامامەن 500 000 دوزاسى گۋمانيتارلىق كومەك رەتىندە قازاقستانعا بەرىلەدى.

سونداي-اق كەلىسىم اياسىندا اقش ءوز فارماكوپەياسىنىڭ تالاپتارىنا سايكەس، Fresenius Kabi كومپانياسى شىعارعان ينەكسيالىق ناتريي ءحلوريدىن قازاق ەلىنە تەگىن اتتاندىرماق. ونىڭ جالپى كولەمى ۆاكسينا سانىنا ساي بولادى.

اقش-تىڭ مالىمدەۋىنشە، بۇل ەل وسى ارقىلى الەمدە پاندەميانى تولىق جويۋعا كۇش سالىپ وتىر.

"COVID-19 پاندەمياسى – بۇل جاھاندىق سيپاتتا قارسى تۇرۋدى قاجەت ەتەتىن دۇنيەجۇزىلىك سىناق. سوندىقتان اقش قازاقستان سياقتى ءوزىنىڭ حالىقارالىق سەرىكتەستەرىمەن بىرلەسە وتىرىپ، قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ مۇددەسى ءۇشىن پاندەميانى جويۋعا باعىتتالعان ۇيلەستىرىلگەن جانە كوپجاقتى ارەكەتتەردى جۇزەگە اسىرۋدا"، – دەپ حابارلادى اقش دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە الەۋمەتتىك قامسىزداندىرۋ مينيستىرلىگى (HHS).

كەلىسىمدە اتاپ وتىلگەندەي، HHS ماتەريالداردىڭ كۇيىنە نەمەسە جارامدىلىعىنا ەشقانداي كەپىلدىك بەرمەيدى. كەلىسىمنىڭ تالاپتارىنا سايكەس، گۋمانيتارلىق جۇك قازاقستاننىڭ كەز كەلگەن اۋەجايىنداعى اكەلۋ پۋنكتىنە جەتكىزىلگەن سوڭ، كەدەندىك رەسىمدەۋگە دەيىن قازاقستاندىق مەنشىككە اينالادى. تيىسىنشە، ونى ساقتاۋعا، تاسىمالداۋعا، ەگۋگە قازاقستاننىڭ ءوزى جاۋاپ بەرەدى.

بۇدان وزگە، پاندەميا قايتا ورشىسە دايىن بولۋ ءۇشىن، دسم فايزەر ۆاكسيناسىنىڭ قوسىمشا پارتيالارىن ساتىپ الۋ ماقساتىندا كەلىسسوزدەر جۇرگىزىپ جاتىر. ال جىل سوڭىنا دەيىن جەتكىزىلەتىن امەريكالىق ۆاكسينالار تەك جاسوسپىرىمدەر مەن جۇكتى، جاس بوسانعان انالارعا عانا سالىناتىن كورىنەدى.