قاسىم قايسەنوۆ جايلى ءبىز بىلمەيتىن دەرەكتەر

9 مامىر – ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس ارداگەرلەرى ءۇشىن ەرەكشە مەرەكە.

ويتكەنى ولار سوعىستىڭ بۇكىل اۋىرتپالىعىن باستان وتكەردى. وعان قوسا، ەلى مەن جەرى ءۇشىن وت كەشىپ، سۇراپىل سوعىستىڭ مايدانىندا باتىلدىق پەن ەرلىكتىڭ ولشەۋسىز ەرلىگىن كورسەتتى. جەڭىستىڭ جالاۋى جەلبىرەگەنىنە بيىل 78 جىل تولىپ وتىر. مەرەكە قارساڭىندا حالىق قاھارمانى قاسىم قايسەنوۆ تۋرالى قىزىقتى فاكتىلەردى Elorda.info سايتىنا سىلتەمە جاساپ حابارلايمىز. 

1

قاسىم قايسەنوۆ جاۋ تىلىنا جالعان قۇجاتپەن اتتانادى. سول كەزدە ول لاقاپ ەسىم رەتىندە اۋىلداس ورىس اعايى ۆاسيانىڭ ەسىمىن تاڭداپ الادى. ءسويتىپ، قاسىم قايسەنوۆ سوعىسقا بۋلاتوۆ ۆاسيليي ميحايلوۆيچ بولىپ كىرەدى. جاۋ تىلىندا وسى قۇجاتپەن ءجۇردى.

2

ول ادام ءولتىرۋدىڭ 120 ءتاسىلىن ءبىلدى. سول جاتتىعۋدان وتكەننىڭ، قورعانا ءبىلۋدىڭ، سوعىس ونەرىن جەتىك مەڭگەرۋدىڭ ارقاسىندا كوپ شايقاستا امان قالىپ ءجۇردى. ونىڭ امان شىعۋىنىڭ ءبىر سەبەبى – وسى دا.

3

بالا كەزىنەن-اق وجەتتىگىمەن، العىرلىعىمەن كوزگە تۇسكەن قاسىمدى ەركەلەتىپ جەڭگەلەرى «قارا تەنتەك» دەپ اتاپ كەتكەن.

4

باتىردىڭ جارى اسىل قابىش قىزى ونىڭ قارىنداسىمەن ءبىر مەكتەپتە وقىعان. ەكى جاستى تانىستىرعان دا باتىردىڭ قارىنداسى.

5

قاسىم قايسەنوۆ تۋعان كۇنىن ءوزى دە، اكەسى دە بىلمەيتىنىن ايتقان ەدى. 23 ءساۋىر – قاسىم قايسەنوۆتىڭ تۋعان كۇنى ەمەس. حالىق قاھارمانى ءوزىنىڭ ءبىر سۇحباتىندا «تۋعان كۇنىڭ 23 ءساۋىر دەپ ءجۇر عوي جۇرت. ول تۋعان كۇنىم ەمەس. بۇل – ءوز ءومىرىمنىڭ ەڭ مىقتى، قيىن-قىستاۋ كەزەڭىنە جول اشقان، ەس ءبىلىپ، ەسەيگەن كەزىمدە ۇلكەن ءومىر جولىنا قادام باسقان كۇنىم. 1938 جىلى 23 ساۋىردە  اپاڭ ەكەۋىمىز (جارى اسىل قابىش قىزى) پاۆلودار قالاسىنا بارىپ تۇستىك. ءومىرىمنىڭ جاقسىلىعى دا، بولاشاققا جول سىلتەگەن ءساتتى كۇنى دە سول جەردەن باستالدى عوي دەپ ويلاپ ءجۇردىم دە، سوعىستان ورالعان سوڭ جاڭا پاسپورت العاندا تۋعان كۇنىمدى «23 ءساۋىر» دەپ جازدىرعانمىن»، - دەدى.

6

قاسىم قايسەنوۆ – ۋكراينادا اتى اڭىزعا اينالعان ادام. ول جاقتا ونى «ۆاسيا» دەپ بىلەدى. سونداي-اق ۋكراينادا وعان ورناتىلعان ەسكەرتكىش بار.

7

سوعىستان ەلگە قايتقان سوڭ وعان جۇماعالي ساين شىعارماشىلىق جولىندا اقىلشى ءارى قاتال سىنشى بولعان. قاسىم قايسەنوۆتىڭ ادەبيەتكە اتسالىسىپ، قولىنا قالام ۇستاۋى اعا بۋىننىڭ ارقاسىندا ەكەن.

8

قاسىم قايسەنوۆ الماتىدا اقىن-جازۋشىلاردىڭ ىشىندە ەڭ اۋەلى ءسابيت مۇقانوۆپەن تانىسقان.

9

العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ سەيىتجان وماروۆ، عابدول سلانوۆ باتىردىڭ اڭگىمەسىن قاعازعا تۇسىرە باستاعان.

10

حالىق قاھارمانىنىڭ بولمەسىندە 2 ادامنىڭ سۋرەتى ءىلۋلى تۇراتىن. ءبىرنشىسى – ابىلاي حاننىڭ سۋرەتى، ەكىنشىسى – 1941-45 جىلدارداعى جوعارى اسكەري باس قولباسشى، كەڭەس وداعىن باسقارعان يوسيف ءستاليننىڭ سۋرەتى.