مەشىتكە توقايەۆپەن بىرگە باس ءمۇفتي ناۋرىزباي قاجى تاعان ۇلى دا باردى.
مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ نۇر-سۇلتانداعى حازىرەت سۇلتان مەشىتىنە بارىپ، ساياسي قۋعىن-سۇرگىن جانە اشارشىلىق قۇرباندارىنىڭ رۋحىنا قۇران باعىشتادى، دەپ حابارلايدى Almaty-akshamy.kz پرەزيدەنتتىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ.
ەكەۋى جالپى زالدا وتىردى. وسىدان كەيىن مەملەكەت باسشىسى «1932-1933 جىلدارداعى اشارشىلىق قۇرباندارىنا تاعزىم» مونۋمەنتىنە گۇل شوعىن قويۋ راسىمىنە قاتىستى.
پرەزيدەنت ەسكەرتكىشكە گۇل شوعىن قويىپ، ساياسي قۋعىن-سۇرگىن جانە اشارشىلىق كەزىندە قۇربان بولعانداردىڭ رۋحىنا تاعزىم ەتتى. شاراعا ناۋبەت جىلدارى زارداپ شەككەن وتانداستارىمىزدىڭ جاقىندارى مەن تۋىستارى دا قاتىستى.
ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگىنىڭ مالىمىنە سايكەس، 1921-1954 جىلدارى «حالىق جاۋلارىن انىقتاۋ» ساياساتى سالدارىنان قازاقستاندا 100 مىڭ ادام سوتتالدى، ولاردىڭ 25 مىڭى ەڭ جوعارى جازالاۋ شاراسى – اتۋ جازاسىنا كەسىلدى. ميلليونداعان قازاقستاندىق 1932-33 جىلدارى اشارشىلىقتىڭ قۇربانى بولدى.
رەسپۋبليكا اۋماعىندا گۋلاگ قۇرىلىمىنىڭ ەڭ ءىرى لاگەرلەرى – الجير، ستەپلاگ پەن كارلاگ بولدى. قۋعىن-سۇرگىن جىلدارى قازاقستان لاگەرلەرىنە 5 ميلليوننان استام ادام جەر اۋدارىلدى. كەيبىر مالىمەتتەر بويىنشا، تۇتقىنداردىڭ جالپى سانى بۇل كورسەتكىشتەن ەداۋىر كوپ.
1930-1940 جىلدارى ميلليونداعان كەڭەس ازاماتى قازاقستانعا دەپورتاسيالاندى. 1937 جىلدىڭ كۇزىندە رەسپۋبليكاعا جۇزدەگەن مىڭ كارىستەر، تۇرىكتەر، يراندىقتار، كۇردتەر مەن ازەربايجاندار قونىس اۋداردى. سونداي-اق، ۇلى وتان سوعىسى جىلدارىندا ەلگە نەمىس، گرەك، شەشەن، ينگۋش، قاراشاي، بالقار، قىرىم تاتارلارى جانە باسقا دا حالىقتار جەر اۋدارىلدى. ولاردىڭ جالپى سانى - 1 ميلليون 200 مىڭنىڭ شاماسىندا.