وتكەن جولعى پايىمىمىزدا «... جاڭا امال – ءاز-ناۋرىز كىرەدى. ول كەلگەندە كۇن جىلىنىپ، قار ەرىگەن ۇستىنە ەري تۇسەدى. كوپ كوجە، تىلەۋ كوجە، كوك كوجە دەگەن بۇل امالدىڭ جاناما اتتارى بار. وسى مەزگىلدە مالشىلار قاتتى ايازدىڭ وتكەنىن سۇيىنشىلەپ ءبىر قىستاۋدان ەكىنشىسىنە قىدىرىپ باراتىن بولعان. ءاز ءسوزىنىڭ جاقسى، يگى دەگەن ماعىناسى بار. ايازدىڭ بىتكەنىن، جاقسى كۇننىڭ كەلگەنىن ءبىلدىرۋ ءۇشىن ءاز اتاۋىن قويسا كەرەك...» دەپ جازعانبىز. سول امال وسى ايدىڭ 10-ىنان كىرەدى. ايدىڭ 15-ىنە دەيىن جالعاسادى.
قازەكەڭ ناۋرىز مەرەكەسىن ناۋرىز ايىنىڭ العاشقى كۇنىنەن باستاپ (ەسكىشە 1 ناۋرىز قازىرگى 14- ىنە سايكەس)، ءبىر اي بويى مەيرامداعان. بابالاردىڭ ايتۋى بويىنشا، 8 كۇندىك ناۋرىزناما ( ەسكىشە 1– 8 ناۋرىز، قازىرگ ءى كۇنتىزبەدە 14–21 ناۋرىز ارالىعى) وتەتىن بولعان.
قازاقى ەسەپ بويىنشا، جىلدىڭ باسى – 14 ناۋرىز. وسى كۇنى «ناۋرىزدىڭ اقشاقارى» جاۋادى. ەرتەدە ول «ناۋرىز-ايت» دەپ مەرەكەلەنسە، ءقازىر «امال» نەمەسە «كورىسۋ » دەپ، جىلدىڭ باسى رەتىندە قابىلدانىپ كەلەدى. بۇل كۇنى بۇرىنعىلار (اسىرەسە، باتىس ايماقتى مەكەندەگەن قازاقتار) ەرتە تۇرىپ، ەلەڭ-الاڭنان جاسى ۇلكەن ادامدارعا ءتوس قاعىستىرا سالەم بەرەدى. قىستان امان-ەسەن شىققانىنا قۋانىپ بىر-بىرىمەن تابىسىپ، قاۋىشىپ ديدار عانيبەت بولعان. ءبىر جاس قوسۋىمەن قۇتتىقتاعان.
كورشى-قولاڭ بىر-بىرىنە «جاسىڭ قۇتتى بولسىن!»، «جاسىڭا جاس قوسىلىپ، عۇمىرىڭ ۇزاق بولعاي!» دەپ تىلەكتەر ايتادى. قىستىڭ ىزعارلى ءۇش ايى ءبىتىپ، توقسان شىققان كۇن دە و سى – ناۋرىزدىڭ 14ء-ى. «كورىسۋ» بۇرىندارى ەلىمىزدىڭ باتىس وڭىرىندە عانا اتالىپ كەلسە، سوڭعى جىلدارى ەلىمىزدىڭ كوپشىلىك ايماقتارىندا قىزۋ تويلاناتىن داستۇرگە اينالدى.
قازاق – ناۋرىزدى ورتا ازيانى مەكەندەگەن وزگە تۋىس حالىقتارعا قاراعاندا بىردەن-بىر اسىعا كۇتەتىن، ساعىنا اڭسايتىن، تورىعا توساتىن حالىق. ناۋرىز كوجەنى ناۋرىزدىڭ 14-ىنەن باستاپ ازىرلەي بەرگەن.
اپتانىڭ ءبىر ەرەكشە قۋانى- شى – ەلىمىزگە، تەك قازاقستانعا عانا ەمەس، بۇكىل الەمگە قايعى- قاسىرەت، ورنى تولماس اپاتتى جاعدايلاردى الا كەلگەن كوكشە قويان جىلىمەن قوشتاساتىنىمىز. قويان جىلىنىڭ باسىندا «قويان سەكىرىپ كەلىپ، سەكەكتەپ كەتەدى» دەپ جازعانبىز. قازەكەڭ قويان جىلىن جاقسى اتاماعان. قاي كەزدە دە ساقتانىپ، اباي بولىپ جۇرگەن. تاريحقا كوز سالساق، قويان جىلىنىڭ تالاي زوبالاڭدى الىپ كەلگەنىنە كۋا بولامىز. شاعىن قويان الەمدى شايقاپ تۇر...
سونىمەن اماندىق بولسا، ەندى بەس كۇننەن كەيىن قازاقتىڭ جىل ساناۋى بويىنشا ۇلۋ جىلى كىرەدى، دەمەك تابيعات ساحناسىنا شىعادى. ۇلۋ دەگەن اتاۋعا بايلانىستى ۇزاق جىلدان كەلە جاتقان داۋ-دامايلار از ەمەس. ول تۋرالى پىكىرىمىزدى كەلەسى پايىمنىڭ ەنشىسىنە قالدىردىق...
بۇگىن قولدانىستاعى كۇنتىزبە بويىنشا، ناۋرىزدىڭ – 8ء-ى. اي جۇيەسىمەن ايدىڭ 27ء-سى. قازاقشا ەندى 3 كۇننەن كەيىن جاڭا اي باستالادى. اپتا ايدىڭ باسىن دا، ورتاسىن دا، سوڭىن دا قامتىپ تۇر. بۇل كورىنىس 8 – 15 ناۋرىز ارالىعىندا اۋا رايى قۇبىلىپ، جاۋىن-شاشىن بولاتىنىن اڭعارتسا كەرەك. كۇننىڭ جىلۋى دا ەپتەپ ازايادى. ءبىراق ول ۇزاققا سوزىلمايتىن سەكىلدى. Cەبەبى، جاڭا جىلدىڭ، ساعىنىشتىڭ، بىرلىكتىڭ، ىنتىماقتىڭ سيمۆولى اتانعان «كورىسۋ» مەرەكەسى وسى اپتانىڭ ەنشىسىندە.