الماتىدا جاڭا تۋىلعان نارەستەلەردى نەوناتالدى سكرينينگتەن وتكىزۋ، ونىڭ نە ءۇشىن قاجەت ەكەنى جانە قالاي جۇرگىزىلەتىنى ايتىلدى.
وڭىرلىك كوممۋنيكاسيالار قىزمەتىنىڭ الاڭىندا الماتى قالاسى قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ شتاتتان تىس بالالار باس نەوناتولوگى ەلەنا پلۋجنيكوۆانىڭ قاتىسۋىمەن بريفينگ ۇيىمداستىرىلدى. ونىڭ ايتۋىنشا، شالا تۋىلعان نارەستەلەردى سكرينينگتىك تەكسەرۋدە قولدانىلاتىن جاڭا ادىستەر مۇگەدەكتىكتىڭ الدىن الۋعا مۇمكىندىك بەرەدى، دەپ حابارلايدى اlmaty-akshamy.kz.
ءبىزدىڭ ەلىمىزدە پەدياتريالىق كومەك كورسەتۋدى ۇيىمداستىرۋ ستاندارتى ارەكەت ەتەدى. پەرزەنتحانانىڭ وزىندە دارىگەرلەر تۇقىم قۋالايتىن جانە قاتتى اۋرۋلاردى، مىسالى، فەنيلكەتونۋريا (بەلگىلى ءبىر فەرمەنتتەردىڭ ءبولىنۋىنىڭ بۇزىلۋىمەن سيپاتتالاتىن اۋرۋ)، تۋا بىتكەن گيپوتيرەوز (قالقانشا بەزىنىڭ اۋرۋى) سىندى اۋرۋلاردى انىقتاي الادى.
«فەنيلكەتونۋريا - بەلگىلى ءبىر امين قىشقىلىن وڭدەي الماعان كەزدە باۋىر فەرمەنتتەرىنىڭ جەتكىلىكسىزدىگىنەن بولاتىن تۇقىم قۋالايتىن اۋرۋ. بۇل امين قىشقىلى ەمشەك سۇتىندە جانە ءبىرقاتار تاعامداردا كەزدەسەدى. بالا تۋىلعان كەزدە، ونىڭ دەنساۋلىعىندا مۇنداي اقاۋدىڭ بار-جوعىن سىرتىنان كلينيكالىق تۇردە انىقتاۋ مۇمكىن ەمەس، ءبىراق بالانى اناسى كەۋدەسىنە سالىپ، ەمىزەدى جانە سودان كەيىن قوسىمشا تاعامدار ەنگىزىلەدى، قيىندىقتار وسى كەزدە تۋىندايدى. ەگەر زاتتار دۇرىس ىدىرامايتىن بولسا، ول نارەستەنىڭ ميىنا اسەر ەتەدى»، - دەيدى پەدياتر-نەوناتولوگ.
سول ءۇشىن پەرزەنتحانا كەزەڭىندە سكرينينگ جۇرگىزىلەدى: جاڭا تۋعان نارەستەنىڭ وكشەسىنەن قان الىنىپ، گەنەتيكالىق ورتالىققا جىبەرىلەدى. تۋا بىتكەن گيپوتيرەوزگە سكرينينگ وسىنداي پرينسيپپەن جۇرگىزىلەدى.
ەگەر دياگنوز انىقتالسا، وندا فەنيلكەتونۋريا ءۇشىن ديەتالىق تەراپيا، ال تۋا بىتكەن گيپوتيرەوز ءۇشىن ءومىر بويىنا گورمونداردى الماستىرۋ تەراپياسى قولدانىلادى.
سونداي-اق، ەستۋ قابىلەتىنىڭ بۇزىلۋىن دەر كەزىندە انىقتاۋ ماقساتىندا جاڭا تۋعان نارەستەلەردى اۋديولوگيالىق تەكسەرۋ جۇرگىزىلەدى. اۋىر جاعدايدا تۋىلعان بالالاردى قوسپاعاندا، بارلىق بالالار وسى سكرينينگتەن وتەدى، ءبىراق ساۋىعىپ كەتكەننەن كەيىن بۇل سكرينينگ ءبارىبىر جۇرگىزىلەدى.
«بۇل - اۋىرتپاي جاسالاتىن شارا. الماتىنىڭ ءاربىر پەرزەنتحاناسىندا ارنايى اۋديومەتر بار، ونى بالانىڭ قۇلاعىنا سالۋ ارقىلى سيگنالدى تىركەيدى. ەگەر ەكى قۇلاعى سيگنالدى وتكىزبەيتىننى انىقتالسا، بالانى سۋردولوگيالىق كابينەت تىركەۋىنە قويادى»، - دەپ جالعاستىردى ە.پلۋجنيكوۆا.
بۇل – ماڭىزدى سكرينينگ، سەبەبى ەستۋ قابىلەتى بالانىڭ سويلەۋى مەن ونىڭ فيزيكالىق دامۋىمەن بىكەلەي بايلانىستى.
سونداي-اق پەرزەنتحانالاردا شالا تۋىلعان نارەستەلەر ءۇشىن رەتينوپاتيا (كوزدىڭ تور قابىعىنىڭ دامىماۋى) سكرينينگى جۇرگىزىلەدى. ەگەر بالا مەرزىمىنەن بۇرىن تۋىلسا، وندا كوزدىڭ تور قابىعى دامىپ ۇلگەرمەيدى. ول بىرتىندەپ قالىپتاسادى، ءبىراق جاتىر ىشىندە دامىعاندا قاراعاندا، اگرەسسيۆتى جاعدايلاردا قالىپتاساتىن بولادى.
بۇگىندە الماتىنىڭ بالالار وفتالمولوگتارى رەتينوپاتياسى بار بالالارعا شۇعىل ەم جاساۋدا. سول سەبەپتى دە ەرتە بوسانىپ قويۋ سالدارىنان كوزى كورمەيتىن بالالار سانى ايتارلىقتاي ازايدى.
ەلەنا پلۋجنيكوۆانىڭ ايتۋىنشا، 2022 جىلى الماتىدا 50 مىڭعا جۋىق نارەستە دۇنيەگە كەلگەن. وتكەن جىلى شالا تۋىلعان نارەستەلەر اراسىندا رەتينوپاتيانىڭ 400-گە جۋىق جاعدايى انىقتالدى، ولاردىڭ بارلىعىنا حيرۋرگيالىق تۇزەتۋ جۇرگىزىلمەگەن، تەك 80% جۋىعىنا عانا وتا جاسالعان.
سكرينينگتىڭ ارقاسىندا وتكەن جىلى ەستۋ قابىلەتى بۇزىلعان 44 جاڭا تۋعان نارەستە انىقتالدى. سونداي-اق 2 فەنيلكەتونۋريا جانە 5 تۋا بىتكەن گيپوتيرەوز انىقتالدى.