«ءوزىنىڭ ۋاقىتىن اياماي، وزگەنىڭ باقىتىن ايالاپ» جۇرگەن ءمۇعالىم دەگەن ماماندىقتىڭ يەلەرى ءبىر كەزدە كەز كەلگەن كونسەرت زالىن تولتىرۋشى، كوشە تازالاۋشى بولىپ ءتۇرلى قوعامدىق جۇمىسقا جەگىلىپ، ايلىعى شايلىعىنا جەتپەي ءومىر ءسۇردى. سوڭعى ۋاقىتتا ءمۇعالىمنىڭ مارتەبەسى كوتەرىلىپ، جالاقىسى دا مولايىپ، جاعدايىنا مەملەكەت تاراپىنان كوڭىل ءبولىندى. الداعى 2026 جىلى مۇعالىمدەردى نە جاڭالىق كۇتىپ تۇرعانى جايلى اqshamnews.kz ءتىلشسى تارقاتادى.
مۇعالىمدەردەن قانداي مىندەتتەر الىنىپ تاستالادى؟
قاعازباستىلىقتى ازايتۋ – قاعاز نەمەسە ەلەكترون قۇجاتتىڭ بىرەۋىن عانا تولتىرۋ، جۇيەگە 1 رەت ەنگىزۋ جەتكىلىكتى: Kundelık نەمەسە نوبد جانە Bılımlandء-تىڭ بىرەۋىنە ەنگىزىلگەن دەرەك بىرنەشە جۇيەدە قايتالانباۋى كەرەك.
بلوگ جۇرگىزۋگە مىندەتتەمەۋ – الەۋمەتتىك جەلىنى تەك ءوز قالاۋىمەن جۇرگىزەدى، ءمۇعالىمدى پوست جازۋعا نەمەسە بلوگ جۇرگىزۋگە ماجبۇرلەۋگە بولمايدى. چاتتار مەن حابارلامالار تەك رەسمي جۇيەلەر مەن پوشتا ارقىلى جازىلادى.
جاۋاپكەرشىلىكتى ازايتۋ – مەكتەپتەن تىس جاعدايعا ءمۇعالىم جاۋاپ بەرمەيدى. زاڭدار مەن ەڭبەك كەلىسىمشارتىندا كورسەتىلمەگەن جۇمىستىڭ بارىنە ءمۇعالىم مىندەتتى ەمەس.
اتا-انامەن كەلىسىم كۇشەيەدى، بار اۋىرتپالىق مۇعالىمگە عانا ارتىلماۋى كەرەك. مەكتەپ پەن اتا-انا ءوزارا كەلىسىمدى قاتاڭ ۇستانۋعا مىندەتتى.
مارتەبەسىن قورعاۋ – ەندى ءمۇعالىم مارتەبەسىن بۇزعاندارعا ايىپپۇل كولەمى كوبەيەدى.
«امانات» پارتياسىنىڭ ءتوراعاسى ەرلان قوشانوۆ: «ءمۇعالىمنىڭ مىندەتى – وقىتۋ، بارىنە كىنالى بولۋ ەمەس. ءمۇعالىم ءوز مىندەتىنە كىرمەيتىن نارسەلەر ءۇشىن جاۋاپ بەرمەۋى كەرەك. ونىڭ باستى ميسسياسى – وقىتۋ، ارتىق فۋنكسيالارمەن اينالىسۋ ەمەس. سوندىقتان ءبىزدىڭ فراكسيا دەپۋتاتتارى پەداگوگتاردى شامادان تىس تالاپتاردان قورعاۋ جانە جاۋاپتى اتا-انالىق مادەنيەتتى نىعايتۋ ءۇشىن زاڭناماعا تۇزەتۋلەر ەنگىزۋگە دايىندىق جۇرگىزىپ جاتىر»، دەدى.
بۇل تۋرالى باسقادان گورى وسى ماماندىقتىڭ يەسىنىڭ پىكىرى قۇندى. ايتىلعان ماسەلەنىڭ بارلىعىن كوزىمەن كورىپ، كۇندەلىكتى وسى جۇمىستى اتقارىپ جۇرگەن مۇعالىمدەردىڭ ويىن بىلمەككە سوزگە تارتتىق.
قاعازباستىلىق ازايدى دەگەن اتى عانا...
شىمكەنت قالاسىنداعى ح.دوسمۇحامەدوۆ اتىنداعى №4 جالپى ورتا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەبىنىڭ تاريح ءپانى ءمۇعالىمى ايدانا باتىرحان بىلاي دەدى:
جالپى، «پەداگوگ مارتەبەسى تۋرالى» زاڭ قابىلدانعالى بەرى ءمۇعالىمنىڭ ارتىق مىندەتتەرى ەداۋىر قىسقاردى. سوعان قاراماستان، وكىنىشكە قاراي، كەيبىر مەكتەپ ديرەكتورلارى مۇعالىمدەردى ءالى كۇنگە دەيىن ءار اپتا سايىن سەنبىلىككە شاقىرىپ، زاڭ تالاپتارىن تولىق ورىنداماي كەلەدى. ءمۇعالىم ءوز قۇقىعىن زاڭمەن قورعاماسا، وسىنداي ۇساق تالاپتارعا كونۋگە ءماجبۇر بولىپ ءجۇر.
قاعازباستىلىق ازايدى دەگەنمەن، بۇل كوبىنە اتى عانا سياقتى. جىل سايىن وزگەرەتىن بۇيرىقتار، ناقتىلىعى جوق ساباق جوسپارلارى، تاۋسىلمايتىن قۇجاتتار… ءبارى ءمۇعالىمنىڭ نەگىزگى جۇمىسىنا، ياعني ساپالى ساباق بەرۋىنە كەدەرگىسىن تيگىزەدى. ال Kundelik-تەن Bilimclass-قا ءجيى اۋىستىرۋ دا مۇعالىمدەرگە قوسىمشا جۇكتەمە بولىپ وتىر.
«ماقساتتى مەكتەپتىڭ» توقتاعانى ءۇشىن العىس ايتقىم كەلەدى
ءيا، مۇعالىمدەردى بلوگ جۇرگىزۋگە ەشكىم ماجبۇرلەي المايدى. دەگەنمەن، سوڭعى جىلدارى چاتتار ارقىلى – سەنبى، جەكسەنبى كۇندەرى دە – ساۋالنامالاردىڭ ءجيى كەلۋى مۇعالىمدەردىڭ جۇمىسىن قيىنداتىپ جىبەرگەنى راس. اسىرەسە «ماقساتتى مەكتەپ» جوباسى اياسىندا ءتۇرلى ساۋالنامالار مۇعالىمدەردىڭ ۋاقىتىن الىپ، تىكەلەي وقۋ پروسەسىنە كەدەرگى كەلتىردى.
وقۋ-اعارتۋ ءمينيسترى جۇلدىز سۇلەيمەنوۆا بۇل جوبانى توقتاتۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى. وسى رەتتە مينيسترگە مۇعالىمدەردىڭ ماسەلەسىن دەر كەزىندە ەسكەرىپ، ناقتى قادام جاساعانى ءۇشىن العىس ايتقىم كەلەدى.
بۇل وزگەرىستەردىڭ بارلىعى – قۇپتايتىن جاعداي. ءمۇعالىمنىڭ مەكتەپتەن تىس وقيعاعا جاۋاپ بەرمەۋى، زاڭدا كورسەتىلمەگەن جۇمىستى ورىنداۋعا مىندەتتى ەمەستىگى، اتا-انامەن كەلىسىمنىڭ كۇشەيۋى – ءبارى مۇعالىمگە تۇسەتىن قاجەتسىز جۇكتەمەنى ازايتادى. سونداي-اق پەداگوگ مارتەبەسىن بۇزعاندارعا ايىپپۇلدىڭ ءوسۋى ءمۇعالىمنىڭ قۇقىعىن قورعاۋدى كۇشەيتىپ وتىر.
ال الماتى قالاسىنىڭ ءمۇعالىمى بايعازييەۆا اليانىڭ بۇل جونىندەگى پىكىرى مىناداي:
مۇعالىمدەردىڭ جۇمىسىن جەڭىلدەتۋ ءۇشىن ارتىق مىندەتتەردى الىپ تاستاۋ – دۇرىس ءارى ۋاقىت تالابىنا ساي شەشىم. قاعازباستىلىقتى ازايتۋ، قۇجاتتى ءبىر رەت قانا ەنگىزۋ جانە ونىڭ بىرنەشە جۇيەدە اۆتوماتتى تۇردە كورىنۋى – ءمۇعالىمنىڭ نەگىزگى جۇمىسى بولىپ تابىلاتىن ساباققا دايىندالۋعا، وقۋشىمەن جۇمىس ىستەۋگە كوبىرەك ۋاقىت بولۋىنە مۇمكىندىك بەرەدى. Kundelík، نوبد نەمەسە Bılımland جۇيەلەرىنىڭ بىرەۋىنە عانا مالىمەت ەنگىزىپ، ونىڭ باسقا پلاتفورمالاردا قايتالانباۋى – ءبىلىم بەرۋ پروسەسىن وڭتايلاندىرىپ، مۇعالىمدەردىڭ اكىمشىلىك جۇكتەمەسىن ايتارلىقتاي ازايتادى. بۇل وزگەرىستەر مۇعالىمدەردىڭ كاسىبي تيىمدىلىگىن ارتتىرادى جانە ءبىلىم ساپاسىنا وڭ اسەر ەتەدى.
بلوگ جۇرگىزۋ جەكە تۇلعا رەتىندە ءار ادامنىڭ ءوز ەركىمەن بولۋى كەرەك، وعان مىندەتتەۋ دۇرىس ەمەس. اتا انامەن جاۋاپكەرشىلىكتى زاڭدا ناقتىلاپ كورسەتىپ قولداناتىن شارالاردى قاتاڭداتپايىنشا جالعىز مەكتەپتىڭ شاماسى كەلمەيدى. ساڭىراۋقۇلاقتاي قاپتاپ كەتكەن جەكەمەنشىك مەكتەپتەر باردا وقۋشىلاردى مەكتەپ قاتال تارتىپپەن ۇستاي المايدى.