پرەزيدەنت رەفورمالارى: ايتىلدى – جاسالدى
ءبىلىم جانە ءبىلىمدى مەن ونى قالىپتاستىراتىن ادامدار – بۇگىنگى كۇننىڭ ەڭ قۇندى رەسۋرسى. ءبىلىم مەن عىلىمنىڭ دامۋىنا ارقا سۇيەمەگەن ەل قازىرگى زاماندا ءومىر سۇرە المايدى. قازاقستاندا سوڭعى جىلدارى قالىپتاسقان ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندەگى ۇردىستەر ەل باسشىلىعىنىڭ جاعدايدى جاقسى تۇسىنەتىنىن جانە دامۋدىڭ جاڭا تراەكتورياسىنا قالاي «باعىتتاۋدى جۇيەلى» پايىمدايتىنىن كورسەتەدى.
وتكەن جىلى ۇكىمەت قۇرىلىمىندا ءبىلىم جانە عىلىم سالاسىن باسقاراتىن ەكى ۆەدومستۆو پايدا بولدى: ءبىر بەيىندى مينيسترلىكتىڭ ورنىنا ەكەۋى – وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگى مەن عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم مينيسترلىگى قۇرىلدى.
ساراپشىلار اتاپ وتكەندەي، بۇل قادام ارقىلى عىلىمعا دا، ءبىلىم بەرۋدىڭ ءاربىر دەڭگەيىنە دە بىردەي لايىقتى كوڭىل ءبولۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك دەڭگەيدە جاعداي جاسالدى. بۇل ءابسوليۋتتى نەگىزدەلگەن كوزقاراس: ءبىلىم بەرۋ كەشەندى جۇيە جانە ونىڭ كەز كەلگەن دەڭگەيىندەگى ولقىلىقتار مەن كەمشىلىكتەر وسى جۇيەدەن الدەقايدا الىسقا كەتەتىن ۇزاق مەرزىمدى «دومينو اسەرىنە» يە. قاراپايىم تىلمەن ايتقاندا، مەكتەپتەگى بىلىمدە ساپا بولماسا، ساپالى عىلىم دا، ياعني «ءبىلىم ەكونوميكاسى» دا بولمايدى. اۋىل مەن قالا، ءارتۇرلى الەۋمەتتىك توپتار اراسىندا ءبىلىم ساپاسى مەن وعان قولجەتىمدىلىكتە الشاقتاسا، الەۋمەتتىك جانە ماتەريالدىق تەڭسىزدىك ۋشىعا تۇسەدى. تىزبەك كوپ. ال مۇنىڭ بارلىعى مەملەكەتتىڭ ورنىقتىلىعىنا تىكەلەي اسەر ەتەدى.
وتكەن جىلدىڭ تاعى ءبىر ۇلكەن جۇيەلى شەشىمى – ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ ترانسفورماسياسى. وعان مەملەكەتتىك مارتەبە (ۇعا 100% مەملەكەتتىڭ قاتىسۋىمەن كوممەرسيالىق ەمەس اكسيونەرلىك قوعام رەتىندە جۇمىس ىستەيدى) جانە بيۋدجەتتىك قارجىلاندىرۋ قايتارىلدى.
اكادەميا، شىن مانىندە، مەملەكەتتىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋىنىڭ باسىمدىقتارىنا مۇمكىندىگىنشە جۇمىس ىستەۋى ءۇشىن عىلىمدى دامىتۋ سالاسىنداعى ۇلتتىق ساياساتتى ايقىندايتىن ورتالىقتاندىرىلعان قۇرىلىمعا اينالادى. وسى باعىتتار بويىنشا 2022 جىلى جۇزەگە اسىرىلعان شارالار مەن جوبالاردىڭ ىشىندە عىلىمدى دامىتۋ تۇجىرىمداماسى مەن 2022-2026 جىلدارعا ارنالعان ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋ تۇجىرىمداماسى قابىلدانعانىن ەرەكشە اتاپ وتۋگە بولادى.
عالىمدارعا قولداۋ كورسەتۋ جۇيەسى دامىتىلۋدا، ونىڭ ىشىندە سىياقى باعدارلامالارى ارقىلى، مىسالى، گۋمانيتارلىق عىلىمدار سالاسىنداعى ا.بايتۇرسىن ۇلى اتىنداعى جاڭا مەملەكەتتىك سىيلىقتى تاعايىنداۋ قاراستىرىلعان. «بولاشاق» باعدارلاماسى بويىنشا ينجەنەرلىك-تەحنيكالىق كادرلار مەن مەديسينا قىزمەتكەرلەرى ساناتتارىنا قويىلاتىن تالاپتار تومەندەتىلدى.
ەلىمىزدىڭ ءۇش وڭىرىندە جەتەكشى شەتەلدىك جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ فيليالى اشىلدى. ي.گۋبكين اتىنداعى رەسەي مۇناي جانە گاز ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ فيليالى – س.وتەبايەۆ اتىنداعى اتىراۋ مۇناي جانە گاز ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ بازاسىندا، ماسكەۋ ينجەنەرلىك فيزيكا ينستيتۋتىنىڭ فيليالى – ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ بازاسىندا، اريزونا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ فيليالى – م.قوزىبايەۆ اتىنداعى سولتۇستىك قازاقستان ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ بازاسىندا.
مۇنداي جوبالار قازاقستان ءۇشىن حالىقارالىق دەڭگەيدەگى جوعارى ءبىلىمنىڭ قولجەتىمدىلىگىن ارتتىرىپ قانا قويمايدى، سونىمەن قاتار «جوعارى مەكتەپتەگى» ستاندارتتاردى كوتەرۋگە مۋلتيپليكاتيۆتى اسەر ەتەدى.